Czy trwająca przez odpowiedni okres czasu praca w stacji kontroli pojazdów polegająca w szczególności na pomocy diagnoście przy wykonywaniu badań technicznych pojazdów może być uznana za prowadząca do zdobycia odpowiedniej praktyki przez kandydata na diagnostę?

Odpowiedź: Tak, może być za taką uznana.

Uzasadnienie: Wymogi niezbędne do uzyskania uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów wymienione zostały w art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym. Wśród nich znajduje się posiadanie przez kandydata odpowiedniej praktyki. Pojęcie to zostaje dookreślone w ust. 2b przywołanego artykułu, gdzie – w zależności od poziomu i kierunku zdobytego wykształcenia – stawiany jest wymóg praktyki odpowiedniej długości na stanowisku kontroli lub naprawy pojazdów w stacji kontroli pojazdów lub w zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów. Zadane pytanie dotyczy w istocie możliwości zdobycia wymaganej praktyki na stacji kontroli pojazdów. Dominujący pogląd wskazuje, że stacja kontroli pojazdów stanowi przedsiębiorstwo o ściśle określonym celu działania. Za reprezentatywny w tym względzie można uznać wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 października 2007 roku, sygn. II SA/Wr 261/07. W orzeczeni tym Sąd wskazał, że czynności wykonywane w stacji kontroli pojazdów ograniczają się do dokonania przeglądu pojazdu i stwierdzenia, jaki jest jego stan techniczny oraz czy może być on dopuszczony do ruchu. Stacja kontroli pojazdów zajmuje się sprawdzaniem stanu technicznego i diagnostyką pojazdów samochodowych. W stacji takiej nie dokonuje się żadnych napraw lub konserwacji samochodów, a jedynie stwierdza, czy dany pojazd jest sprawny i może być dopuszczony do ruchu, ewentualnie jakie posiada usterki i czy uniemożliwiają one dopuszczenie go do ruchu. Ich usuwanie nie jest jednak rolą stacji kontroli pojazdów.

Oznacza to jednak, że w stacji takiej nie może być stanowiska naprawy pojazdów. Z kolei stanowisko kontroli (badania) nie może być zajmowane przez kandydata na diagnostę. Przesądza o tym art. 84 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, który wskazuje że badania techniczne pojazdów muszą być wykonywane przez zatrudnionego w stacji kontroli pojazdów diagnostę. Ścisła literalna wykładnia art. 84 ust. 2b prowadziłaby zatem do wniosku, że nie ma żadnej możliwości zdobycia poprzez pracę na stacji kontroli pojazdów odpowiedniej praktyki w rozumieniu Prawa o ruchu drogowym. Taki wniosek byłby jednak sprzeczny z jedną z zasad wykładni – zakazem wykładni per non est, tj. wykładni w wyniku której część przepisów okazywałoby się zbędne. Okazywałoby się bowiem, że mimo wyraźnej woli prawodawcy, aby praktykę można było zdobywać na stacji kontroli pojazdów, byłoby to niemożliwe. Oznacza to, że niezbędne staje się odwołanie do wykładni funkcjonalnej i przyjęcie, że w przypadku stacji kontroli pojazdów pod pojęciem stanowiska kontroli należy rozumieć również stanowisko osoby wspomagającej diagnostę przy przeprowadzaniu badań technicznych. Wykonywanie takiej pracy pozwala bowiem poprzez obserwację pracy diagnosty zdobycie niezbędnej wiedzy praktycznej – która, co należy pamiętać, i tak później podlega sprawdzeniu w ramach egzaminu.

Z tego względu udzielono odpowiedzi jak na wstępie.