Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził, że starosta musi udostępnić informację publiczną we wnioskowany sposób lub zastosować stosowny tryb poinformowania wnioskodawcy o braku technicznych możliwości udzielenia odpowiedzi w żądanej formie. Inaczej pozostaje w bezczynności.

W wyroku z 15 czerwca 2022 r. białostocki WSA orzekł w sprawie skargi na bezczynność starosty w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

Skarżący złożył do Starostwa Powiatowego za pomocą platformy e-puap wniosek o udostępnienie w formie elektronicznej, za pośrednictwem ww. platformy, projektu stałej organizacji ruchu na jednej z dróg powiatowych. W odpowiedzi organ powiadomił wnioskodawcę, że nie posiada elektronicznej wersji projektu organizacji ruchu dla przedmiotowej drogi. Wnioskodawca uznał to za nieudzielenie odpowiedzi i wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

W ocenie skarżącego, organ przesłał wiadomość w sposób niezgodny ze wskazaniem we wniosku (e-puap). Podniósł, że pismo to nie stanowi załatwienia wniosku zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej. Z treści korespondencji nie wynikało według niego, czy organ posiada wnioskowaną informację, ale w innej formie czy też nie posiada takiej informacji w ogóle. Tylko wiarygodna i uzasadniona informacja braku żądanej dokumentacji zwalnia organ z jej udostępniania. Skarżący wskazał również, że starosta powiatu jest organem z mocy prawa zobowiązanym do zarządzania organizacją ruchu na drogach powiatowych i gminnych. W ramach tych obowiązków starosta powinien również przechowywać zatwierdzone projekty organizacji ruchu. W związku z tym oczekiwanie, że starosta wnioskowaną informację posiada jest w pełni uzasadnione. Natomiast brak takiej dokumentacji jako przyczyna jej nieudostępnienia powinien być uzasadniony i udokumentowany. Skarżący stwierdził ponadto, że z obowiązku udostępnienia posiadanej informacji w formie wskazanej we wniosku (wersja elektroniczna) organ mógłby być zwolniony jedynie w sytuacji braku środków technicznych niezbędnych do przekształcenia dokumentacji. W ocenie Skarżącego trudno jednak wyobrazić sobie, że organ taki jak starosta powiatu nie posiada odpowiednich urządzeń technicznych - skanerów, aparatów fotograficznych, a nawet smartfonów z wbudowanym aparatem. Jego zdaniem bezsporne jest, że z mocy przepisów starosta powiatu jest zobowiązany do gromadzenia tego typu informacji, a co za tym idzie do ich udostępniania w systemie BIP lub na wniosek w sposób i w formie wskazanej przez wnioskodawcę. Zdaniem Skarżącego organ nie dochował więc terminu na udostępnienie żądanej informacji.

W odpowiedzi organ bronił się, wskazując następujące okoliczności:

1. pismo skierowane zostało do powiatu, nie zaś do konkretnego organu czy podmiotu obowiązanego do udostępniania informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej;
2. pismo nie zawierało precyzyjnego określenia zakresu informacji, których przesłania zażądał skarżący;
3. pismo nie zawierało precyzyjnego określenia oczekiwanego sposobu i formy przekazania żądanej informacji.

Po przedstawieniu szczegółowej argumentacji organ uznał, że wniosek przesłany w marcu przez skarżącego nie mógł być traktowany jako wniosek o udostępnienie informacji publicznej, a przepisy u.d.i.p. nie obligują organu do informowania wnioskodawcy o takim ustaleniu. Organ wskazał, że w związku z tym przesłano do wnioskodawcy pismo informacyjne, że Starostwo Powiatowe nie posiada elektronicznej wersji projektu organizacji ruchu dla drogi. W celu wyjaśnienia sprawy (ewentualnego sprecyzowania zakresu informacji żądanych we wniosku - co umożliwiłoby jego rozpoznanie w trybie u.d.i.p.), poproszono o kontakt telefoniczny lub drogą elektroniczną na wskazany w piśmie adres email. Według organu, Skarżący nie skontaktował się jednak ani telefonicznie, ani nie przesłał informacji drogą elektroniczną w celu sprecyzowania treści swojego wniosku.

Po analizie sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził, że starosta bezspornie, jako organ władzy publicznej, jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej, zaś objęte wnioskiem skarżącego informacje stanowiły informację publiczną w rozumieniu ustawowych przepisów.

W świetle powyższego, starosta powinien był załatwić przedmiotowy wniosek w trybie i terminie przewidzianym w u.d.i.p.

W ocenie sądu działania podjęte przez organ świadczyły co prawda o tym, że zainicjował on procedurę poinformowania wnioskodawcy o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem, jednak zastosował ją w sposób nieprawidłowy. W art. 14 ust. 1 u.d.i.p. prawodawca ustanowił regułę, iż to wnioskujący o konkretną informację decyduje o sposobie i formie jej udostępnienia. Adresat takiego żądania jest zaś wolą wnioskującego związany, o ile jest w posiadaniu tego rodzaju informacji i dysponuje odpowiednimi środkami technicznymi umożliwiającymi uczynienie zadość żądaniu. Bez zgody wnioskodawcy nie ma jednak możliwości modyfikacji treści wniosku. Ustawodawca uwzględnił bowiem jednocześnie sytuacje, kiedy adresat wniosku o informację publiczną nie dysponuje stosownymi środkami technicznymi. Wówczas, musi on powiadomić wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazać, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. Poza tym, z uwagi na konsekwencje przewidziane w art. 14 ust. 2 u.d.i.p., podmiot zobowiązany powinien także wskazać wnioskodawcy termin 14 dni na zajęcie stanowiska w tym zakresie, jak też pouczyć, że brak złożenia wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu skutkować będzie wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania.

Starosta z zachowaniem terminu wskazał skarżącemu, że projekt, którego przekazania się domaga opracowany jest w formie papierowej oraz że nie posiada jego wersji elektronicznej. Nie przekazał jednak pouczenia, że w terminie 14 dni od dnia doręczenia przedmiotowego powiadomienia winien on wyrazić w tej kwestii swoje stanowisko, a milczenie bądź odmowa wyrażenia zgody na wskazaną formę spowoduje wydanie decyzji o umorzeniu postępowania dotyczącego udostępnienia informacji publicznej. W ocenie WSA, skarżący słusznie więc podniósł w skardze, że organ przesłał wiadomość w sposób niezgodny ze wskazaniem we wniosku (epuap), a pismo to nie stanowiło załatwienia wniosku zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej. Przywołane przez niego argumenty o braku jednoznacznej i uzasadnionej informacji o posiadaniu bądź nie takiej dokumentacji, a także posiadaniu stosownych środków technicznych znalazły pełną akceptację składu orzekającego.

Jak uzasadnił sąd, z pisma wnioskodawcy wynikało, że prosi o przekazanie projektu organizacji ruchu dla drogi w formie elektronicznej, trudno więc było mieć wątpliwości co do treści żądania. Tłumaczenia organu, że wątpliwości wzbudziło kto pismo powinien załatwić ponieważ skierowano je ogólnie do Powiatu jako takiego, a nie konkretnego organu, w tym starosty, również nie znalazły uznania sądu. Podkreślono, że z pewnością taki wniosek o udostępnienie informacji skierowany do starostwa powinien załatwić Starosta jako organ reprezentujący starostwo i zarząd powiatu. Z kontekstu sprawy wynikało bowiem, że takich wątpliwości nie miał chyba sam starosta jako organ, skoro pismo będące odpowiedzią na wniosek skarżącego, podpisano z jego upoważnienia.

W niniejszej sprawie sąd przychylił się więc do wniosku skarżącego i stwierdzając bezczynność, zobowiązał jednocześnie starostę do rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Źródło: Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 15 czerwca 2022 r. sygnatura akt II SAB/Bk 42/22