WSA Warszawie: Stosownie do art. 8 ust. 2 Konstytucji oraz zasady lex superior generalis derogat legi inferiori speciali art. 73 ust. 4 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, jako sprzeczny z art. 21 ust. 2 Konstytucji, należy pomijać przy rozpatrywaniu wniosków o odszkodowanie, jeżeli decyzja o stwierdzeniu nabycia nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego została wydana po 31 grudnia 2005 r.
Sąd wskazał, że w świetle art. 21 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wykluczone jest funkcjonowanie regulacji ustawowych, które przewidują nabycie przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego w drodze wywłaszczenia mienia podmiotów prywatnych (w tym własności nieruchomości) bez odszkodowania.
Sąd wskazał, że po 31 grudnia 2005 r. norma prawna rekonstruowana z art. 73 ust. 1 w związku z art. 73 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872, ze zm.), pozwalająca na stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego bez odszkodowania, jest sprzeczna z art. 21 ust. 2 Konstytucji.
Ze względu na wyraźne postanowienie art. 21 ust. 2 Konstytucji oraz wywodzoną z art. 2 Konstytucji zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa w aktualnym stanie prawnym niedopuszczalne jest powoływanie się przez organy władzy publicznej na prekluzję roszczenia o odszkodowanie za nieruchomość nabytą przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną w sytuacji, gdy – z jednej strony – decyzja o stwierdzeniu nabycia została wydana po 31 grudnia 2005 r., tj. po upływie terminu, do którego dotychczasowi właściciele przejętych w tym trybie nieruchomości mogli składać wnioski o odszkodowanie (art. 74 ust. 3 powołanej ustawy), a z drugiej – możliwość wystąpienia z wnioskiem o odszkodowanie uzależniona jest od uprzedniego wydania decyzji o stwierdzeniu nabycia.
Wyrok WSA w Warszawie z 9 maja 2024 r. sygn. IV SA/Wa 282/24. Orzeczenie jest nieprawomocne.
Źródło: CBOSA