Najwyższa Izba Kontroli wykazała w swoim raporcie, że w poprzednich latach wystąpiło wiele nieprawidłowości przy wydatkowaniu pieniędzy przeznaczonych na inwestycje w infrastrukturę.
W latach 2011-2015 na same inwestycje kolejowe powinno zostać przeznaczonych 11 mld zł dotacji unijnych więcej. Jak twierdzi NIK, wydatkowane pieniądze „bardziej przysłużyły się spółkom kolejowym niż pasażerom”. Kontrolerzy wyliczają, że za tę kwotę można było zmodernizować ok. 1650 km linii kolejowych więcej.
Poziom realizacji założonych w Programie wskaźników i mierników (według stanu na 31 grudnia 2015 r.) był bardzo zróżnicowany: od 35 proc. (uzyskana długość występowania maksymalnej prędkości 200 km/h) do 90 proc. (zrealizowana długość torów szlakowych i głównych zasadniczych). Wykonano m.in. 83 proc. zaplanowanej liczby obiektów inżynieryjnych oraz uzyskano zwiększenie prędkości pociągów o co najmniej 30 km/h na ponad połowie zaplanowanej długości torów. 90 proc. planu przekroczyła jedynie liczba wykonanych skrzyżowań i długość torów szlakowych z dopuszczalnym naciskiem osi 221 kN.
Konsekwencją braku realizacji inwestycji do końca 2015 r. była konieczność wystąpienia do Komisji Europejskiej o zgodę na ujęcie kontynuowania finansowania inwestycji, objętych perspektywą finansową 2007-2013, ze środków perspektywy 2014-2020. Do kwietnia 2016 r. uzyskano takie decyzje w odniesieniu do 9 projektów.
Ponadto, jak wykazała kontrola, w latach 2008-2015 występowały liczne przerwy w kontynuacji wszczętych robót budowlanych, uniemożliwiające terminowe zakończenie poszczególnych zadań. Skutkiem tego do końca 2012 r. udało się zrealizować zaledwie 52% założeń pierwotnych Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2008-2012, który ogłoszono jeszcze w 2007 r.
Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa ustosunkowało się w komunikacie do zarzutów stawianych przez NIK stwierdzając, że intensywnie pracuje nad rozładowaniem tej kolejki, która się wytworzyła wskutek wspomnianych nieprawidłowości. Ponadto, jak zapewnia wiceminister Jerzy Szmit, resort zrobi wszystko, by ograniczyć koszty budowy dróg w Polsce. Wkrótce rozpoczną się w Sejmie prace nad ustawą umożliwiającą samorządom udział we współfinansowaniu budownictwa drogowego na drogach krajowych. To pomoże zaoszczędzić zarówno czas, jak i środki budżetowe.
Senacka Komisja Infrastruktury przyjęła 3 stycznia 2017 r. bez poprawek projekt ustawy budżetowej na rok 2017 w częściach właściwych zakresowi swojego działania. Planuje się, że w 2017 r. do użytku zostanie oddanych niemal 300 km dróg ekspresowych. W realizacji obecnie znajduje się nieco ponad 1300 km dróg.
Źródło: mib.gov.pl; nik.gov.pl