Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy zwróciła uwagę w jednym z wystąpień pokontrolnych, że umowa kredytowa zakładająca możliwość potrącania przez bank zaległych wierzytelności z konta miasta, które jest kredytobiorcą, bez jego zgody i dyspozycji, stanowi naruszenie przepisów.

Stan faktyczny wyglądał następująco. Miasto na prawach powiatu zawarło umowę kredytu, której jedno z postanowień zakładało, że bank udzielający kredytu w przypadku powstania przeterminowanego zadłużenia będzie mógł bez osobnego wezwania potrącać zadłużenie kredytu z wpływów na rachunek bieżący, także niezależnie od dyspozycji kredytobiorcy, jak również z innych rachunków miasta-kredytobiorcy prowadzonych w tym banku.

W wystąpieniu pokontrolnym bydgoska izba obrachunkowa stwierdziła, że jest to naruszenie art. 264 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W myśl tego przepisu w celu zabezpieczenia kredytu nie można bowiem udzielać pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem bankowym jednostki samorządu terytorialnego.

Jak tłumaczy RIO: zakaz udzielania upoważnień do dysponowania rachunkiem bankowym jednostki samorządu terytorialnego ma na celu niedopuszczenie do sytuacji, w której podmiot trzeci (pełnomocnik) faktycznie przejąłby kompetencje organu wykonawczego do dysponowania rachunkiem. W konsekwencji ograniczyłby go bowiem w ten sposób w funkcji wykonywania budżetu. Jedynym dysponentem środków zgromadzonych na rachunkach bankowych jednostek samorządu terytorialnego jest organ wykonawczy jednostki (np. zarząd), który to wykonuje budżet.

Służby finansowe jst powinny więc zwrócić szczególną uwagę na propozycje zapisów umownych proponowanych przez banki udzielające im kredytów, gdyż może się to wiązać z ich zakwestionowaniem przez organy nadzoru.

Opracowano na podstawie: wystąpienie pokontrolne Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 17 sierpnia 2022 r., sygn. RIO-KF-4104-23/2022