Ustawy samorządowe jednoznacznie wskazują, że radny nie może brać udziału w głosowaniu jeżeli dotyczy ono jego interesu prawnego – jednakże uregulowania te nie są jednolite. Art. 25 a ustawy o samorządzie gminnym, odnosi to wyłączenie do wszelkich spraw i wyjaśnia, że dotyczy ono zarówno głosowania w „radzie”, jak i przed „komisją”.
Art. 21 ust. 7 ustawy o samorządzie powiatowym, pod względem przedmiotowym jest równie szeroki, jednakże nie precyzuje czy zakaz ten dotyczy głosowania w „radzie” czy w „komisji”. Zdecydowanie odmienne są przepisy art. 24 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie województwa. Wyłączają one możliwość głosowania radnego we własnej sprawie, tylko w przypadku nawiązania przez radnego „stosunków cywilnoprawnych w sprawach majątkowych z województwem lub wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyjnymi" z wyjątkami przewidzianymi w tym przepisie.
Pojęcie interesu prawnego należy ujmować w kategoriach obiektywnych. Interes prawny to interes wynikający z przepisów ustrojowych, przepisów prawa materialnego i przepisów prawa procesowego, każdy bowiem z tych przepisów może kształtować prawa i obowiązki stron. Ponadto interes prawny w świetle omawianych uregulowań, musi być osobisty, indywidualny, konkretny, dający się obiektywnie stwierdzić, oraz aktualny a nie ewentualny, bowiem wówczas dopiero można stwierdzić, że jest on interesem prawnym.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku (II SA/Bk 167/11) głosowanie w sprawie wyboru przewodniczącego rady gminy dotyczy interesu prawnego (w tym o charakterze majątkowym) kandydata na to stanowisko, a wzięcie przez radnego udziału w głosowaniu rady związanym przedmiotowo z jego mandatem narusza art. 25a ustawy o samorządzie gminnym.
Podkreślić jednak należy, że nie zawsze udział w głosowaniu radnego podlegającego wyłączeniu z mocy art. 25a ustawy będzie stanowił istotne naruszenie prawa. Kwestie tą należy bowiem oceniać w kontekście wyniku głosowania. Jeżeli wynik głosowania świadczy o tym, że udział w głosowaniu radnego, który powinien był wyłączyć się z głosowania, nie miał wpływu na wybór przewodniczącego rady (wiceprzewodniczącego), należałoby to traktować jako nieistotne naruszenie prawa. Naruszenie byłoby istotne, gdyby uczestnictwo radnego w głosowaniu wbrew zakazowi z art. 25a ustawy przesądziło o wyborze przewodniczącego (wiceprzewodniczącego).
Źródło: Orzecznictwo NSA
