22 kwietnia 2024 r. odbyło się posiedzenie podkomisji stałej do spraw osób z niepełnosprawnościami i włączenia społecznego, na której MRPiPS przedstawiło wyniki prac Międzyresortowego Zespołu do spraw Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy. Chociaż nie zostało to przekazane wprost, można odnieść wrażenie, że pomysł gruntownej przebudowy systemu orzekania o niepełnosprawności w tym integracji różnych systemów orzeczniczych odszedł do lamusa.
Przypomnijmy, że Zespół do spraw Opracowania Systemu Orzekania o Niepełnosprawności oraz Niezdolności do Pracy został powołany Zarządzeniem nr 6 Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2017 r. Do zadań Zespołu należało:
- dokonanie analizy funkcjonowania systemu orzekania o niepełnosprawności i niezdolności do pracy w kontekście ich spójności i konieczności koordynacji działań lub możliwości ich zintegrowania;
- opracowanie projektu założeń do ustawy o orzekaniu o niepełnosprawności i niezdolności do pracy;
- opracowanie projektu ustawy o orzekaniu o niepełnosprawności i niezdolności do pracy po przyjęciu założeń przez Zespół;
- opiniowanie rozwiązań dotyczących systemu orzekania o niepełnosprawności i niezdolności do pracy wypracowanych w ramach działania 2.6 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Krzysztof Kosiński, Dyrektor Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, który referował temat na posiedzeniu Podkomisji poinformował, że w ramach pracy Zespołu opracowano projekt ustawy, która mogłaby objąć funkcjonowanie nowego systemu orzekania o niepełnosprawności. Jednak ostateczny kształt tych rozwiązań jako całość nie został wdrożony do porządku prawnego. Nie podjęto pracy. Ówczesna strona rządowa nie podjęła prac związanych z przejęciem wypracowanego projektu.
Przedstawiciel MRPiPS poinformował, że pewne elementy, które pojawiły się w tamtych wypracowanych rozwiązaniach pojawiły się w funkcjonującym już dzisiaj systemie orzekania o niepełnosprawności. Po pierwsze wprowadzono nowy model oceny poziomu potrzeby wsparcia, który opiera się na postulowanych przez zespół rozwiązaniach opartych z jednej strony na samoocenie osoby ubiegającej się o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności, czy o uzyskanie takiej decyzji, z drugiej strony na ocenie funkcjonalnej dokonywanej przez organ orzeczniczy. Drugim takim elementem jest wyraźne podkreślenie wprowadzonych rozwiązaniach i odejście od dysfunkcji na rzecz potrzeb, jakie dla danej osoby orzekanej są kluczowe. W pozostałych elementach związanych ze zmianami w strukturze zespołów orzekających czy instytucji orzekających jeszcze trwają analizy, w jaki sposób optymalny należy dokonać takiej zmiany.
Retransmisja posiedzenia dostępna jest tutaj
