Czy naruszenie przepisów ustawy o języku polskim może mieć wpływ na ważność czynności starosty dokonywanych w postępowaniu dotyczącym rejestracji pojazdu? Bezspornie tak, a szczegółowo wyjaśnił to niedawno WSA w Poznaniu.
O co chodziło w sprawie? Otóż do wniosku o rejestrację, strona dołączyła kopię dowodu rejestracyjnego pojazdu, która nie została przetłumaczona na język polski. WSA wskazał, że w dokument ten w przedłożonej formie nie mógł stanowić dowodu w sprawie. Dlaczego? Otóż nawet ewentualna znajomość języka obcego przez stronę lub przez organ nie ma znaczenia w kontekście przepisów ustawy o języku polskim (uojp).
Zgodnie z art. 4 uojp, język polski jest językiem urzędowym:
- konstytucyjnych organów państwa;
- organów jednostek samorządu terytorialnego i podległych im instytucji w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne;
- terenowych organów administracji publicznej;
- instytucji powołanych do realizacji określonych zadań publicznych;
- organów, instytucji i urzędów podległych organom wymienionym w pkt 1 i pkt 3, powołanych w celu realizacji zadań tych organów, a także organów państwowych osób prawnych w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne;
- organów samorządu innego niż samorząd terytorialny oraz organów organizacji społecznych, zawodowych, spółdzielczych i innych podmiotów wykonujących zadania publiczne.
Z kolei art. 5 ust. 1 uojp stanowi, że podmioty wykonujące zadanie publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych oraz składają oświadczenia woli w języku polskim, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Co istotne, art. 5 ust. 2 ustawy przewiduje, że przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do oświadczeń woli, podań i innych pism składanych organom, o których mowa w art. 4.
WSA zauważył, że z przywołanych przepisów wynika, iż czynności podejmowane w postępowaniu administracyjnym powinny być dokonywane w języku polskim, z czym wiąże się obowiązek nie tylko wydawania orzeczeń w języku polskim, ale również prowadzenia postępowania dowodowego w tym języku.
Zatem przytoczone powyżej przepisy uojp obligują organ do posługiwania się urzędowymi tłumaczeniami dokumentów sporządzonych w języku obcym. Dokonanie tłumaczenia dokumentu sporządzonego w języku obcym na język polski przez tłumacza przysięgłego stanowi warunek nadania mu mocy dowodowej i dopiero wtedy na jego podstawie organ może podejmować jakiekolwiek czynności.
Argumentując swoje stanowisko, sąd podniósł, że zgodnie z art. 13 pkt 1 i 2 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, tłumacz przysięgły jest uprawniony do sporządzania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski, z języka polskiego na język obcy, a także do sprawdzania i poświadczania tłumaczeń w tym zakresie, sporządzonych przez inne osoby oraz sporządzania poświadczonych odpisów pism w języku obcym, sprawdzania i poświadczania odpisów pism, sporządzonych w danym języku obcym przez inne osoby.
Dokument przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego wraz z jego pieczęcią i podpisem powoduje, że zgodnie z art. 76 § 1 Kpa stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone.
Zaniechanie przez organ zażądania przedłożenia przetłumaczonego dowodu rejestracyjnego narusza przepisy art. 7 i 77 Kpa, bowiem stanowi niepełne ustalenie stanu faktycznego sprawy. W praktyce organ powinien wezwać stronę do przedłożenia urzędowego tłumaczenia ww. dokumentu i dokonać analizy zapisów w nim się znajdujących. Dopiero zebranie materiału dowodowego w opisany sposób, organ władny jest ustalić stan faktyczny sprawie.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 06.11.2024 r., sygn. akt III SA/Po 373/24
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl