Osunięcie się ziemi będące skutkiem wykonywania robót budowlanych, choćby i niezamierzone, stanowi zajęcie pasa drogowego w rozumieniu art. 40 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 ustawy o drogach publicznych, jeżeli osuwisko przekroczyło granice pasa drogowego – uznał niedawno WSA w Poznaniu. Jednakże, co ciekawe, sąd wywiódł również, że taka sytuacja może stanowić znikome naruszenie prawa, uzasadniające odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej i poprzestaniu na pouczeniu.
Stan faktyczny
Spółka jako generalny wykonawca realizowała inwestycję związaną z wykonaniem wjazdu. Podmiot zajął pas drogowy bez zezwolenia zarządcy drogi, poprzez ustawienia wygrodzenia oraz wykop. Przedmiotowy wykop stanowił ziemię osuniętą w wyniku opadów atmosferycznych.
W takim stanie faktycznym prezydent miasta, działając z urzędu, nałożył na spółkę karę pieniężną za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.
WSA uchyla obydwie decyzje
Sąd administracyjny stwierdził naruszenia prawa, dające podstawę do wyeliminowania z obrotu prawnego obu decyzji wydanych w sprawie.
Jak już wskazano, WSA stwierdził, że niezamierzone osunięcie się ziemi stanowi zajęcie pasa drogowego, ale… związany charakter kar pieniężnych przewidziany w przepisach ustawy o drogach publicznych nie sprzeciwia się, co do zasady, możliwości odstąpienia od nałożenia kary.
Organy obu instancji stwierdziły, że spółka wprawdzie zaprzestała naruszania prawa, jednakże uznały, że na przeszkodzie odstąpieniu od nałożenia kary stoi okoliczność, że waga naruszenia prawa nie może być w niniejszej sprawie oceniona jako znikoma.
WSA wywiódł, że w treści art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. nie wyjaśniono, jakie przypadki naruszenia prawa można uznać za znikome. Nieistotne naruszenie prawa wypełnia warunek odstąpienia od nałożenia kary, w takim przypadku należy bowiem uznać, że waga naruszenia prawa jest znikoma.
Według Sądu art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. nie może stać się przepisem martwym, który nie mógłby w żadnej sytuacji znaleźć zastosowania. Nie może być również tak, że jedynym celem prowadzenia postępowania w przedmiocie zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia jest cel fiskalny.
Organ oceni, czy można odstąpić od nałożenia kary
Sąd uchylił decyzje organów obydwu instancji i nakazał prezydentowi miasta dokonanie wnikliwej oceny okoliczności sprawy pod kątem spełnienia przesłanek z art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a., tj. ustalenia, czy z okoliczności sprawy wynika, że w sprawie miało miejsce znikome naruszenie prawa, uzasadniające odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej i poprzestaniu na pouczeniu.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 08.11.2023 r., sygn. akt III SA/Po 357/23, orzeczenie nieprawomocne
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl
