Wojewoda: przyznania zdolnemu uczniowi stypendium za wyniki w nauce nie można uzależnić od uzyskania przez niego odpowiednio wysokiej oceny z zachowania.
Wojewoda Wielkopolski poddał swojemu nadzorowi uchwałę rady gminy w sprawie przyznawania szczególnie uzdolnionym uczniom lokalnych szkół podstawowych nagród wójta gminy. Sam regulamin przyznawania z tego tytułu finansowych wyróżnień został przygotowany w formie załącznika. Z jego treści wynikały kryteria, jakie w liczbie dwóch łącznie uczeń musiał spełnić, aby móc otrzymać nagrodę za swoje szczególne osiągnięcia. Wśród nich wymieniono elementy takie jak: średnia ocen (5.4 w przypadku uczniów klas IV-VI i 5.3 dla uczniów starszych), zajęcie miejsca I-III w konkursach, olimpiadach, zawodach sportowych na szczeblu ogólnopolskim lub międzynarodowym, a także bardzo dobra lub wzorowa ocena z zachowania.
Ostatnie z wymienionych kryteriów spowodowało, że organ nadzoru musiał podjąć wobec opisywanej uchwały stanowcze kroki. Jak wynika z art. 90t ust. 1 i 4 ustawy o systemie oświaty, pozwalającego na tworzenie przez jednostki samorządu terytorialnego regionalnych lub lokalnych programów wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży, przesłanką nagrodzenia ucznia powinno być samo "uzdolnienie", które nie obejmuje tego, jak dany uczeń się zachowuje. W swoim rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda powołał się m.in. na orzeczenie WSA w Poznaniu z 5 maja 2016 r. (sygn. IV SA/Po 207/16), z którego wynika, że zachowanie jest kryterium dodatkowym, niedopuszczonym przez brzmienie przepisu stanowiącego upoważnienie ustawowe. Jako że uchwała stanowi akt prawa miejscowego, organ ją stanowiący jest zobowiązany do przestrzegania zakresu upoważnienia ustawowego w sposób ścisły i poza konkretnie określonymi przypadkami nie ma żadnej możliwości, by ustanawiać w danym przedmiocie określone zasady w oparciu o własne przekonania.
Część uchwały uzależniająca przyznanie nagrody dla szczególnie uzdolnionych uczniów od odpowiednio wysokiej oceny z zachowania, została przez Wojewodę uznana za nieważną.
Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z 4 listopada 2024 r. (sygn. NP-II.4131.1.297.2024.6)
