Resort cyfryzacji planuje usunięcie najważniejszych barier administracyjnych, które obecnie blokują inwestycje telekomunikacyjne. Jednak ich likwidacja ma w dużej mierze odbywać na koszt samorządów.
Ministerstwo Cyfryzacji przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw. To tak zwana megaustawa. Z jej treścią można zapoznać się tutaj.
Dokument te poddano konsultacjom publicznym. Trafił także do Związku Powiatów Polskich. Po do dogłębnej analizie tego dokumentu ZPP przyznaje, że rola i korzyści płynące z dostępu do szerokopasmowego Internetu oraz konieczność stosowania prawa unijnego z Polsce są zrozumiałe. Mimo to, ocenia, że proponowane przez projektodawców rozwiązania są w wielu przypadkach całkowicie nieuzasadnione.
Polska wykładnia prawa
- Projektodawcy nie wykazali jakie są rzeczywiste, wymierne korzyści dla społeczeństwa wynikające z realizacji sieci, nie przytoczono żadnych wyliczeń i analiz – tłumaczy Ludwik Węgrzyn, prezes zarządu ZPP, starosta bocheński. Zauważa on ponadto, że przepisy prawa unijnego dotyczące zapewniania dostępu obywateli do szybkiego Internetu nie zakładają konieczności prowadzenia światłowodu do każdego niemalże gospodarstwa domowego. - To rozwiązanie zostało przyjęte, a następnie wdrożone przez stronę polską. Nie wskazano przy tym przyczyn, dla których wybrano model realizacji zapewnienia dostępu do szerokopasmowego Internetu w oparciu o bardzo kosztowną technologię światłowodową, zamiast np. o technologię bezprzewodową – komentuje prezes Węgrzyn. Problematyczne jest również finansowanie sieci szerokopasmowych. Samorządy mają do tego dokładać.
Skutki negatywne, czyli jakie
W OSR wskazano, że wdrożenie proponowanych zmian dotyczących naliczania i pobierania opłat należnych JST niewątpliwie będzie miało negatywny wpływ na sektor finansów JST. Zdziwienie ZPP budzi brak podjęcia przez autorów projektu jakiejkolwiek próby oszacowania kosztów jakie poniosą samorządy w związku z obowiązywaniem ustawy w zaprezentowanym kształcie. Projektodawcy ograniczyli się do zdawkowego stwierdzenia, że wysokość kosztów, jakie poniosą samorządy „nie jest możliwa do określenia”. Nie obliczono zatem ujemnych skutków finansowych związanych m.in. ze zniesieniem opłat za zajęcie pasa drogowego w stosunku do linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych oraz innych urządzeń umieszczanych w kanale technologicznym, z poszerzeniem zakresu obowiązków starostów w zakresie koordynacji robót budowlanych (wraz z nałożeniem na starostę całkowicie nowych zadań), ze zmniejszeniem wpływów z tytułu opłat za udostępnienie materiałów geodezyjnych dla przygotowania i realizacji inwestycji dot. infrastruktury telekomunikacyjnej.
- Wbrew stanowisku projektodawców, wysokość tych kosztów (a przynajmniej części z nich) jest możliwa do oszacowania w oparciu m.in. o informacje z lat ubiegłych – podaje Ludwik Węgrzyn.
Nowe obowiązki bez pokrycia
ZPP ma także szereg szczegółowych uwag do propozycji resortu cyfryzacji. M.in. projekt nakłada na starostę oraz zarządcę drogi nowe obowiązki w zakresie przekazywania Prezesowi UKE posiadanych w postaci elektronicznej informacji z powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, które nie znajdują się w centralnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym oraz aktualizacji wskazanych danych bez zapewnienia odpowiednich środków finansowych na realizację tych obowiązków.
Projekt nakłada też na starostę i zarządcę drogi obowiązek nieodpłatnego udostępniania informacji o infrastrukturze technicznej przedsiębiorcom telekomunikacyjnym bez wskazania źródła finansowania tych obowiązków. W ocenie ZPP proponowane rozwiązanie stanowi niezasadne „przerzucenie” kosztów udostępnienia informacji z podmiotu prywatnego (konkretnego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego) na samorząd.
Procedowana nowelizacja nakłada na starostów całkowicie nowe zadanie – rozstrzygnie sporów pomiędzy przedsiębiorcą telekomunikacyjnym a operatorem sieci, jednak bez wskazania źródła finansowania.
Resort cyfryzacji chce również skrócenia terminu dla zarządcy drogi do wydania decyzji zezwalającej na lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam z 65 dni do 30 dni. Oznacza wzrost kosztów obsługi zadania po stronie starostów (co przyznali projektodawcy w uzasadnieniu projektu). - Pracownik, który dotychczas wydawał decyzję w 65 dni, w nowym stanie prawnym wskutek skrócenia terminu będzie musiał zwiększyć swoje wysiłki ponad dwukrotnie, by załatwić tę samą sprawę. Projektodawcy nie oszacowali ani kosztów związanych ze zwiększoną pracochłonnością ani nie wskazali źródeł, z których te koszty mają zostać sfinansowane – komentuje Ludwik Węgrzyn. - W uzasadnieniu projektu zawarto lakoniczne stwierdzenie, że termin 30-dniowy „nie będzie stanowił zbyt dużego obciążenia dla zarządców dróg”, jednak nie wskazano ani poziomu owego obciążenia, ani sposobu gradacji, ani danych, które stanowiły podstawę wyliczeń i oszacowania obciążenia - dodaje.
To tylko część uwag, które ma do projektu ZPP.
Korzystnie - tylko dla przedsiębiorców
Podsumowując propozycje Ministerstwa, ZPP podaje, że zaproponowane rozwiązania mają za zadanie wyłącznie wprowadzenie ułatwień dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych realizujących budowę sieci światłowodowych. - Nieprawidłowo wyważono proporcje pomiędzy obroną interesu samorządów i obywateli a interesem prywatnych przedsiębiorców – mówi prezes Ludwik Węgrzyn. Dodaje on też, że nie zadano sobie trudu, aby zastanowić się nad rekompensatą za istotne uszczuplenie budżetów samorządowych zaistniałe wskutek zniesienia pewnych kategorii opłat. Bardzo precyzyjnie jednak wyliczono nakłady pracy Prezesa UKE (wskazano również źródła finansowania), określono też jakie oszczędności poniosą operatorzy sieci w związku z wdrożeniem nowych rozwiązań, precyzyjnie wyliczono w jakim stopniu poszczególne rozwiązania zmniejszą ryzyko ponoszone przez inwestorów (OSR do ustawy).
Opinia ZPP została przekazana minister cyfryzacji oraz do Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
