Negocjacje krajowych i regionalnych programów operacyjnych z Komisją Europejską przyniosły ustalenie, iż warunkiem wyjściowym (tzw. ex-ante) uruchomienia finansowania z regionalnych programów operacyjnych inwestycji w ramach celu tematycznego 7 (transport) jest opracowanie przez samorząd województwa planu transportowego. Ze względu na wydarzenia ostatnich dni, dokument ten może mieć istotne znaczenie dla gmin i powiatów.
Zapisy Umowy Partnerstwa, dotyczące finansowania dróg lokalnych, niemal uniemożliwiają przeznaczanie pieniędzy z regionalnych (nie mówiąc o krajowych) programów operacyjnych na drogi gminne i powiatowe. Pozostaje bardzo wąskie pole manewru. Wskutek zgłaszanych postulatów strony samorządowej, resort rozwoju regionalnego przedstawił ostatnio Komisji Europejskiej pomysł rozszerzenia tych możliwości o opcję finansowania dróg lokalnych o ważnym znaczeniu dla regionu, pełniących istotną funkcję z obsłudze obszarów gospodarczych lub zurbanizowanych. W takim przypadku potwierdzeniem znaczenia wybranych dróg gminych lub powiatowych dla rozwoju regionu miałoby być umieszczenie ich w regionalnym planie transportowym. Musi go opracować każde województwo i przedłożyć do zatwierdzenia przez KE. W przypadku braku planu region powinien przedstawić plan działań, które należy podjąć w celu jego opracowania do 2016 r.
Regionalny plan transportowy powinien m.in. identyfikować obszary funkcjonalne charakteryzujące się wysokim natężeniem ruchu (np. obszary funkcjonalne miast wojewódzkich, miast subregionalnych czy obszary rozwoju gospodarczego, lokalnej aktywności, itp.). Plan powinien zawierać także listę projektów transportowych. Ministerstwo rozwoju przypomina, że powinna być ona realistyczna. Przykładem regionalnego planu transportowego jest plan Województwa Kujawsko-Pomorskiego, opisany w artykule tutaj.
