Na jakiej podstawie Urząd może wymagać od kandydata na instruktora potwierdzenia o niekaralności w postaci zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego?
Zgodnie z art. 33 ust 1 pkt 8) ustawy o kierujących pojazdami instruktorem może być osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za:
- przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji,
- przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej,
- przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów,
- prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie po użyciu innego podobnie działającego środka,
- przestępstwo umyślne przeciwko życiu i zdrowiu,
- przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności.
W ustawie o kierujących pojazdami ustawodawca, nie dokonał szczegółowego dookreślenia w jaki sposób należy potwierdzić ową niekaralność.
Dane o osobach prawomocnie skazanych za przestępstwa i przestępstwa skarbowe gromadzone są w Krajowym Rejestrze Karnym (art. 1 ust. 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym). Informacja o osobie stanowi zaświadczenie w rozumieniu przepisów ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego.
Zaświadczenie wydaje się, jeżeli (art. 217 § 2 KPA):
- urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa
- osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.
Skoro przepisy ustawy o kierujących pojazdami, wprowadzając dla instruktorów wymóg niekaralności, nie ustalają określonej formy udokumentowania tej okoliczności, wystarczające jest tutaj własnoręcznie podpisane oświadczenie osoby ubiegającej się o wpis do ewidencji instruktorów zawierające klauzulę, iż składający je jest świadom odpowiedzialności karnej grożącej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Zaświadczenie o niekaralności może być wymagane jedynie wtedy, gdy przepis prawa tak stanowi. Jak ma to miejsce chociażby na gruncie ustawy Karta Nauczyciela, gdzie w art. 10 ust. 8a wskazano, że w celu potwierdzenia spełniania warunku, o którym mowa w ust. 5 pkt 4) ustawy (niekaralność za przestępstwo popełnione umyślnie), nauczyciel (mianowany i dyplomowany), przed nawiązaniem stosunku pracy z mianowania, jest obowiązany przedstawić dyrektorowi szkoły informację z Krajowego Rejestru Karnego. Albo inny przykład to ustawa o prokuraturze, gdzie w art. 11 ust. 2 czytamy, że kandydat na stanowisko prokuratorskie przedstawia informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą jego osoby.
Złożenie przez osobę ubiegającą się o wpis do ewidencji instruktorów oświadczenia o niekaralności, nie wyklucza prawa Urzędu do wystąpienia do Krajowego Rejestru Karnego z wnioskiem o udzielenie informacji, czy ta osoba nie był prawomocnie skazana za czyn wymieniony w katalogu z art. 33 ust. 1 pkt 8) ustawy o kierujących pojazdami (art. 6 ust. 1 pkt 9) ustawy o Krajowym rejestrze Karnym). Wniosek urzędu skierowany do Krajowego Rejestru Karnego w związku z wykonywaniem zadań publicznych jest zwolniony z opłaty.
