Historyczne ukształtowanie obszaru scalenia nie ma znaczenia i nie trzeba przygotowywać pod to dokumentacji. Liczą się aktualne zapisy w ewidencji gruntów i do tego organy mają się odnosić podczas postępowania.

W wyroku z dnia 23 maja 2024 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi odniósł się m.in. do zarzutów uczestnika postępowania scaleniowego dotyczących nieuwzględnienia jego życzeń co do zwrotu dawnych działek należących do jego dziadków oraz toczącego się postępowania zasiedzeniowego.

Odnosząc się do zarzutu braku sporządzenia protokołu przedscaleniowego gruntów po dziadkach skarżącego sąd podkreślił, że przepisy ustawy scaleniowej nie przewidują sporządzania protokołów i innych zestawień gruntów, będących kiedyś własnością członków rodziny (rodziców, dziadków etc.) uczestnika scalenia. Zgodnie bowiem z art. 20 ustawy scaleniowej stan własności oraz posiadania gruntów, powierzchnię użytków i klasy gruntów określa się według danych ewidencji gruntów.

Wobec tego tzw. rejestr przed scaleniem sporządza się w oparciu właśnie o aktualne dane z ewidencji gruntów i budynków. Okoliczność, że w przeszłości inne grunty były własnością dziadków skarżącego nie ma żadnego znaczenia w procesie scalania gruntów.

Analogicznie bez znaczenia dla toku prowadzonego scalenia jest również okoliczność, że dla jakichś gruntów objętych scaleniem prowadzone jest postępowanie sądowe w sprawie ich zasiedzenia. Postępowanie w sprawie zasiedzenia nie wpływa na możliwość prowadzenia postępowania scaleniowego. W ewentualnym orzeczeniu stwierdzającym nabycie prawa własności poprzez zasiedzenie sąd wskaże jakie grunty i przez kogo zostały w ten sposób nabyte, a samo orzeczenie będzie podstawą do zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków. Wtedy organ będzie musiał uwzględnić potencjalne zmiany właścicielskie w toku postępowania i projekcie scalenia.

Opracowano na podstawie: Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 23 maja 2024 r., sygn. II SA/Łd 171/24 (orzeczenie nieprawomocne)