Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie widzi potrzeby zmian w prawie, które miałoby spowodować przejście na własność gmin infrastruktury oświetleniowej. Pismo w tej sprawie otrzymał Związek Gmin Wiejskich RP.
Samorządowcy od dłuższego czasu apelują o zmiany, które spowodują, że gminy albo przejmą właścicielsko infrastrukturę oświetleniową albo zostaną nieodpłatnie dopuszczone do jej modernizacji. Problemem jest bowiem interpretacja art. 3 pkt 22 ustawy prawo energetyczne, który mówi że finansowanie oświetlenia — finansowanie kosztów energii elektrycznej pobranej przez punkty świetlne oraz koszty ich budowy i utrzymania są zadaniem własnym gminy. Tymczasem, jak wskazują samorządy, w większości gmin w Polsce właścicielem infrastruktury oświetleniowej są spółki związane z sektorem energetycznym lub specjalnie przez nie utworzone podmioty zajmujące się infrastrukturą oświetleniową, co jest wynikiem zmian ustrojowych na początku lat dziewięćdziesiątych, w wyniku których zakładom energetycznym przyznano własność infrastruktury oświetleniowej.
W związku z tym Związek Gmin Wiejskich zaapelował, by przedsiębiorstwa energetyczne będące właścicielami infrastruktury oświetleniowej, były zobowiązane do nieodpłatnego udostępnienia jej części gminom tak, aby mogły one mocować na niej punkty świetlne będące ich własnością.
Na apel odpowiedziało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Stanowisko resortu raczej nie spodobało się samorządowcom.
Ministerstwo przypomniało obecny stan prawny, dotyczący oświetlenia dróg publicznych oraz zadań gmin w zakresie energetyki. De facto było to przywołanie obecnie obowiązujących przepisów. Na koniec jednak urzędnicy odwołują się do relacji gmin z właścicielami infrastruktury.
Jak wskazano w piśmie – gmina i przedsiębiorstwo energetyczne, będące właścicielem urządzeń oświetleniowych może - zgodnie z art. 140 Kodeksu cywilnego w granicach określonych przez ustawę i zasady współżycia społecznego z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. Natomiast spełniając swoje zadania, Operatorzy Systemów Dystrybucyjnych (OSD) świadczą na rzecz samorządów terytorialnych usługę nazywaną „usługą oświetleniową”. W jej skład wchodzą zobowiązania, np. w zakresie konserwacji i obsługi instalacji oświetleniowej, zabezpieczeniu jej pełnej sprawności. Jak jednak podkreślono - z samej jednak własności nie płyną dla OSD jakiekolwiek zobowiązania publicznoprawne do realizacji zadania komunalnego wobec gmin.
„W przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne (OSD lub spółka oświetleniowa) jest właścicielem całości urządzeń: słupów, przewodów, punktów świetlnych, źródeł światła również wówczas na gminie spoczywa obowiązek finansowania oświetlenia. Słuszny i aktualny jest zatem pogląd, wyrażony w decyzji Prezesa UOKiK z dnia 14 lipca 2006 r. (RKT-46/2006, niepubl.), że gmina w tym przypadku nie ma możliwości, powołując się na konieczność realizacji zadań własnych, zlecić podmiotowi trzeciemu prac związanych z utrzymaniem punktów świetlnych bez zgody właściciela tych punktów. W Prawie energetycznym brak jest podstaw do przyjęcia, że gmina może ograniczyć prawo własności przedsiębiorstwa energetycznego wynikające . zart. 140k.c. W takiej sytuacji gmina może powierzyć zadanie eksploatacji punktów świetlnych osobie trzeciej jedynie za zgodą właściciela, czyli przedsiębiorstwa energetycznego. Konieczne jest w takim wypadku zawarcie odrębnego porozumienia określającego zasady odpowiedzialności. Przedsiębiorstwo energetyczne może tej zgody odmówić i nie stanowi to, co do zasady, praktyki monopolistycznej. W przypadku braku zgody na prowadzenie działań eksploatacyjnych na majątku przedsiębiorstwa energetycznego, ustawowy obowiązek gminy do planowania i finansowania oświetlenia sprowadza się do zawarcia umów z właścicielem majątku. Dopiero narzucanie uciążliwych warunków umów przez przedsiębiorstwo energetyczne, będące jednocześnie właścicielem punktów świetlnych, może podlegać kontroli Prezesa UOKiK.” – można przeczytać w piśmie MKiŚ.
Według urzędników, powoduje to, że nie znajdują uzasadnienia zmiany przepisów Prawa energetycznego we wnioskowanym zakresie.
Całość pisma Ministerstwa Klimatu do pobrania pod naszym artykułem.
 MKiŚ pismo ws. infrastruktury oświetleniowej.pdf | 589 kB |
