Rada powiatu określając konkretną kwotową wysokość opłat wskazanych w art. 34a ust. 1 Prawa przewozowego przekracza upoważnienie ustawowe. A to z kolei skutkuje koniecznością stwierdzenia nieważności uchwały w tym zakresie – uznał Wojewoda Warmińsko-Mazurski w niedawnym rozstrzygnięciu nadzorczym.

Wojewoda badał uchwałę rady powiatu w sprawie ustalenia opłat za usługi przewozowe oraz usługi dodatkowe wykonywane powiatowym transportem zbiorowym. W jednym z paragrafów rada ustaliła wprost (tj. kwotowo) opłaty dodatkowe, wymieniając wśród nich:

• opłatę za przejazd bez ważnego biletu – 350 zł,
• opłatę za przejazd ze skasowanym biletem niezgodnym z cennikiem, okresem ważności lub przysługującymi ulgami – 350 zł,
• opłatę za zabranie ze sobą do pojazdu powiatowej komunikacji zbiorowej rzeczy wyłączonych z przewozu lub rzeczy dopuszczonych do przewozu na warunkach szczególnych – 300 zł,
• opłatę za przejazd bez ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu – 300 zł,
• opłatę za spowodowanie zatrzymania lub zmiany trasy pojazdu z winy pasażera – 600 zł.

Organ nadzoru zakwestionował ww. przepis stwierdzając, że rada powiatu przekroczyła upoważnienie ustawowe wynikające z art. 15 ust. 1 pkt 10 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (uptz) w zw. z art. 34a ust. 1 Prawa przewozowego.

Wojewoda wskazał, że zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 10 uptz organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na ustalaniu opłat za przewóz oraz innych opłat, o których mowa w ustawie – Prawo przewozowe, za usługę świadczoną przez operatora w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Z kolei art. 50a ust. 2 uptz stanowi, że rada powiatu może ustalać ceny za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie zadania o charakterze użyteczności publicznej w powiatowych przewozach pasażerskich.

Równie istotna – w kontekście ustaleń wojewody – jest treść art. 34a ust. 1 Prawa przewozowego. Przepis ten stanowi delegację ustawową do określenia w drodze rozporządzenia m.in. sposobu ustalania wysokości opłat dodatkowych pobieranych w razie braku odpowiedniego dokumentu przewozu, braku ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu itp. Z kolei w art. 34a ust. 2 ww. ustawy wskazano, iż w odniesieniu do gminnego, powiatowego i wojewódzkiego regularnego przewozu osób, przepisy, o których mowa powyżej, określają odpowiednio rada gminy, rada powiatu albo sejmik województwa, a w mieście stołecznym Warszawie – Rada miasta stołecznego Warszawy.

Organ nadzoru wskazał, że skoro ustawodawca określił w art. 34a ust. 1 Prawa przewozowego, iż upoważnienie do wydania rozporządzenie obejmuje wyłącznie wydanie przepisów określających sposób ustalania wysokości opłat dodatkowych i manipulacyjnych, to brak jest podstaw do uznania, iż dopuszczalne jest konstruowanie w uchwale rady powiatu przepisów, aby określały one nie sposób ustalania wysokości ww. opłat, ale ich wysokość określoną wprost kwotowo.

Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym nie upoważnia do wydawania aktów prawa miejscowego, a jedynie przykładowo wyjaśnia na czym polega organizowanie PTZ, odsyłając w tym względzie do przepisów Prawa przewozowego. Brak jest zatem podstaw prawnych do uznania, że art. 15 ust. 1 pkt 10 uptz jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 34a Prawa przewozowego. Tym samym, wskazana regulacja nie może stanowić podstawy do ustalenia konkretnej wysokości opłat (tj. określonych wprost kwotowo) za przewóz oraz innych opłat, o których mowa w Prawie przewozowym, za usługę świadczoną przez operatora w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Rozstrzygnięcie nadzorcze Nr PN.4131.274.2024 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z 17.07.2024 r.

Źródło: edzienniki.olsztyn.uw.gov.pl