Wojewoda: aby stać się członkiem powiatowej rady seniorów, nie trzeba mieć ukończonych 60 lat. Wszelkie zapisy statutowe uzależniające prawo uczestniczenia w pracach takiej rady od ukończenia konkretnego wieku, są nieważne.
W swoim rozstrzygnięciu nadzorczym, Wojewoda Zachodniopomorski stwierdził nieważność załącznika do uchwały rady powiatu, w którym to przewidziano warunki, jakie muszą spełniać kandydaci na członków tworzonej w powiecie rady seniorów. Z przygotowanego przez organ statutu wynikało, że prawo członkostwa w powiatowej radzie seniorów ma przysługiwać mieszkańcom, którzy ukończyli 60 rok życia oraz posiadają doświadczenie w pracy zawodowej lub społecznej na rzecz osób starszych lub należą do organizacji działających na rzecz środowisk senioralnych.
Wojewoda przyrównał ten zapis do ustawowej regulacji odnoszącej się do funkcjonowania powiatowej rady seniorów, tj. art. 3f Ustawy o samorządzie powiatowym. Zgodnie z nią, rada powiatu w tworzonym przez siebie statucie określa:
- tryb i kryteria działania jej (powiatowej rady seniorów) członków
- zasady i tryb jej działania
- długość jej kadencji - nie może przekraczać długości kadencji rady powiatu, na którego obszarze rada seniorów działa
- zasady wygaśnięcia mandatu i odwołania członków
Co zaś wynika z charakteru norm zawartych w statucie, uchwała rady powiatu w tej sprawie zyskuje przymioty aktu prawa miejscowego. To zaś wywołuje obowiązki, u podstaw których leżą zasady hierarchiczności źródeł prawa i techniki prawodawczej. Ich przestrzeganie wiąże się z koniecznością uregulowania wszystkich spraw przewidzianych w upoważnieniu ustawowym (tj. przepisie art. 3f ust. 11 upoważniającym radę powiatu do nadania statutu) przy jednoczesnym braku możliwości przekroczenia granic tego upoważnienia.
W ten sposób Wojewoda stwierdził, że nie istnieje prawna podstawa dla uzależnienia prawa uczestniczenia w powiatowej radzie seniorów od określonego wieku, doświadczenia czy przynależności do innych organizacji działających na rzecz osób starszych. Umieszczenie w załączniku do uchwały takich, przekraczających zakres upoważnienia zastrzeżeń, jest zatem działaniem niezgodnym z prawem i skutkującym nieważnością takich postanowień.
W tym miejscu należy podkreślić różnice między członkostwem w powiatowej radzie seniorów, a składaniem wniosków o jej utworzenie. O ile na podstawie art. 3f ust. 3, głos w sprawie utworzenia takiej rady należy wyłącznie do osób, które ukończyły 60 lat, to w odniesieniu do uczestniczenia w jej działaniach, prawo takiego wymogu nie przewiduje. Nie można go również domniemywać.
Rozstrzygnięcie to jest kolejnym wydanym w ostatnim czasie orzeczeniem wskazującym niedozwolone zastrzeżenia w statutach powiatowych rad zrzeszających określone grupy obywateli. Niedawno pisaliśmy o podobnym przypadku dotyczącym innej z tego typu idei - młodzieżowej rady powiatu: tu
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 23 października 2024 r. (sygn. P-1.4131.308.2024.KN)
