Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych przedstawiła w czerwcu sprawozdanie z działalności izb za 2021 r. Rada proponuje w nim zmiany przepisów regulujących zasady finansowania Państwowej Straży Pożarnej przez powiaty.
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych na podstawie doświadczeń z działalności nadzorczej i kontrolnej w zakresie funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego oraz prowadzenia przez nie gospodarki finansowej przedstawia w swoim raporcie m.in. postulaty dotyczące zmian przepisów prawa mogące, w jej opinii, usprawnić realizację zadań publicznych przy efektywnym wykorzystaniu środków budżetowych.
Jedną z takich sugestii jest zmiana przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej regulujących zasady finansowania Państwowej Straży Pożarnej.
Obecnie, w myśl art. 19g pkt 2 ustawy środki pozyskiwane od jednostek samorządu terytorialnego przez Państwową Straż Pożarną w trybie i na warunkach określonych w ustawie, zgodnie z zawartymi umowami lub porozumieniami przez komendantów wojewódzkich lub nadzorowanych przez nich komendantów powiatowych (miejskich) – są przychodami wojewódzkich Funduszy Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej. Oznacza to, że pomoc finansowa dla PSP od samorządów, zgodnie z tymi przepisami, może być dokonywana tylko za pośrednictwem wojewódzkich Funduszy Wsparcia. W ocenie Krajowej Rady RIO taki sposób przekazywania środków finansowych nie jest problematyczny dla gmin i województw, natomiast dla powiatów jest to, jak określono w sprawozdaniu, rozwiązanie nieracjonalne.
Jak tłumaczą RIO w swym raporcie - powiatowe komendy PSP są, zgodnie z art. 33a ustawy o samorządzie powiatowym, jednostkami budżetowymi powiatu. Chcąc wspomóc powiatową komendę PSP, powiat jest zmuszony przekazać dotację do odpowiedniego wojewódzkiego funduszu, którą następnie otrzymuje jako dotację z państwowego funduszu celowego. Według izb jest to tak naprawdę zbędne krążenie środków, które w dodatku powoduje także przekłamanie statystyczne, sztucznie zawyżając dochody powiatu.
Ponadto RIO zwróciły uwagę, że sądy administracyjne wobec zaskarżanych rozstrzygnięć nadzorczych w takich sprawach zajmują odmienne stanowiska. W stosunku do uchwał powiatów, w których ustawowe zasady nie są przestrzegane, regionalne izby obrachunkowe stwierdzają istotne naruszenie prawa. Tymczasem np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 28 lutego 2012 r. (sygn. akt I SA/Rz 35/12) stwierdził, że dofinansowanie zadań przez jednostki samorządu terytorialnego poprzez wpłatę środków na Fundusz Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej szczebla wojewódzkiego, poprzedzone zawarciem umowy (porozumienia) z komendantem wojewódzkim lub powiatowym PSP, w ogóle nie odnosi się do jednostek samorządu szczebla powiatowego, których jednostkami budżetowymi są właściwe komendy PSP, uczestniczących w pokrywaniu części kosztów ich funkcjonowania. Natomiast dokładnie przeciwne tezy są zawarte w wyroku WSA w Poznaniu z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 834/12.
Źródło: RIO
