Przepisy ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie, zobowiązują dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich do wynagradzania szkód w uprawach i płodach rolnych spowodowanych przez łosie, dziki, daniele, jelenie i sarny. Skarb Państwa natomiast odpowiada za szkody wyrządzone przez te zwierzęta na obszarach, które nie wchodzą w skład obwodów łowieckich oraz za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną, co obecnie dotyczy tyko łosi. W roku 2018 w ustawie Prawo łowieckie wprowadzono zmiany, które miały zapewnić rzetelne szacowanie szkód oraz terminowe wypłacanie odszkodowań. W skład zespołów szacujących szkody zostali włączeni przedstawiciele gmin, a także możliwe stało się składanie odwołań do nadleśniczych.
NIK sprawdziła działanie nowego systemu. Skontrolowała Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego, 17 kół łowieckich, 11 nadleśnictw i 11 urzędów gmin. Kontrola objęła czas pomiędzy 1 kwietnia 2017 r. a 31 sierpnia 2019 r.
W wyniku kontroli NIK ustaliła, że znowelizowanie w 2018 roku ustawy Prawo łowieckie nie przyczyniło się do sprawniejszego szacowania szkód i wypłacania odszkodowań rolnikom. Gminy nie były przygotowane organizacyjnie ani technicznie do realizacji nowych zadań. Dlatego większość obowiązków w tym zakresie wykonują nadal Polski Związek Łowiecki i koła łowieckie oraz nadleśnictwa. Rola gmin w praktyce sprowadzała się do przyjmowania wniosków o szacowanie szkód, wyznaczania terminów oględzin lub szacowania ostatecznego oraz informowania stron w tym zakresie. Szacowanie szkód i ustalanie wysokości odszkodowania było wykonywane przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich.
Wyniki kontroli wskazują, że w kołach łowieckich najczęściej wysokość odszkodowań za szkody ustalano w drodze ugody z rolnikami, z pominięciem procedur ustalonych w Prawie łowieckim, co uniemożliwia ocenę ich zasadności. Natomiast w kontrolowanych nadleśnictwach nie zawierano ugód, szacowanie szkód przeprowadzano według procedury wynikającej z przepisów prawa łowieckiego.
NIK pozytywnie ocenia wprowadzenie możliwości składania odwołań od oględzin lub szacowania ostatecznego do nadleśniczych. W 34 sprawach rozstrzygniętych decyzjami nadleśniczych, postępowania przeprowadzono zgodnie z obowiązującymi przepisami: powiadamiano strony o terminie oględzin lub szacowania, a w trakcie oględzin i szacowania stosowano wszystkie wymagane przepisy Prawa łowieckiego. Po zakończeniu oględzin lub szacowania ostatecznego sporządzono protokoły, które zawierały wymagane elementy. Decyzje nadleśniczych o wysokości odszkodowania były wydawane w oparciu o ustalenia zawarte w protokołach i zgodnie z prawem uzasadniane.
Ostatecznie NIK skierowała do Ministra Środowiska wniosek o podjęcie działań w celu wprowadzenia do ustawy - Prawo łowieckie sposobu ustalania oraz dokumentowania wysokości odszkodowania w przypadku zawierania ugody cywilno-prawnej.
Więcej informacji tutaj.
Źródło: NIK
