Kadry administracji samorządowej potrzebują podniesienia poziomu wiedzy z zakresu zarządzania strategicznego. Ale jednocześnie niewiele jednostek jest tym zainteresowanych. Ci co są,w przeważającej większości to administracja gmin wiejskich. Takie wnioski wysnuli autorzy raportu z badania ankietowego potrzeb kształcenia kadr administracji publicznej w zakresie zarządzania rozwojem. W sierpniu i wrześniu ub. roku zespól badawczy z Instytutu Geografii Społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu skierował ankiety do sekretarzy wszystkich 2873 jst,. Wypełnioną ankietę zwróciło tylko 307 jednostek, tj. nieco ponad 10% (z czego: 267 gmin wiejskich, 74 miejsko-wiejskich, 27 miejskich oraz 40 powiatów).
Co badano?
Ankieta w części metrycznej zawierała, oprócz pytań o rodzaj jednostki i liczbę ludności, pytania zamknięte jednokrotnego wyboru (tak, nie): czy dana jednostka korzystała z wsparcia instrumentów polityki rozwoju (kontraktów wojewódzkich w latach 2001-2004 oraz funduszy europejskich przedakcesyjnych i poakcesyjnych) oraz czy wsparcie to miało istotne znaczenie dla wzrostu gospodarczego i poprawy poziomu i warunków życia mieszkańców danej jednostki. W części kwestionariuszowej badacze postawili pytania zamknięte o ocenę i nadanie rangi zjawiskom, trendom: o stopień znajomości megatrendów (światowych); o wybór czynników hamujących rozwój danej jednostki; o wybór barier rozwoju jst; o wybór sposobu powiększenia zasobów finansowych jst, jako jednego z głównych czynników warunkujących rozwój; o wybór czynników mogących mieć wpływ na rozwój jst. Następnie zadano pytania o ocenę stanu wiedzy pracowników administracji danej jednostki w różnych kwestiach, np. przygotowywana programów operacyjnych, stosowania metod analizy przestrzennej, podstaw prawnych polityki rozwoju. Na końcu poproszono respondenta o określenie znaczenia poszczególnych wymienionych zagadnień (powtórzone z poprzedniej części) w kształceniu pracowników jednostki.
Jakie są wyniki badania?
Jeśli chodzi o korzystanie z instrumentów polityki rozwoju, to 25% jst, które odpowiedziały na ankietę, skorzystało z kontraktów wojewódzkich w latach 2001-2004. 28,6% skorzystało z funduszy pomocowych w latach 1989-1999. Ale już z europejskich funduszy przedakcesyjnych 72%, a strukturalnych 2004-2006 81%, a w obecnym okresie budżetowym już 94% odpowiadających na ankietę. Niemal dla wszystkich (95%), którzy skorzystali, wsparcie funduszami pomocowymi miało zasadnicze znaczenie dla podniesienia poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego.
Znajomość zasad rozwoju zrównoważonego na poziomie bardzo dobrym i dobrym zadeklarowała połowa respondentów. Przy czym dokument ONZ „Agenda 21” zna na tych poziomach już tylko 11%. Badacze zapytali o ideę nowego urbanizmu, jako metodę przeciwdziałania procesom suburbanizacji i niekorzystnym zmianom w procesie rozwoju miast. 60% zna ja słabo lub bardzo słabo. Co do znajomości teorii rozwoju regionalnego i lokalnego, to badanie wykazało, że jej poziom wśród badanych samorządów jest niski. Dominuje znajomość słaba i bardzo słaba (55%).
W uwarunkowaniach rozwoju dobre i bardzo rozumienie procesów globalizacji i jej wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy deklarowali przedstawiciele ponad 40% jst, a średnie 40%. Jako najsilniej negatywnie wpływające na rozwój czynniki spośród wymienionych uznano: niewystarczający zasoby finansowe (77%), na niedorozwój infrastruktury transportowej wskazało 52% i bezrobocie 30%. Na marginesie, nasuwa się pytanie: czy badacze właściwie sformułowali pytane, tj. czy powyższe czynniki są przyczynami, czy raczej wskaźnikami niskiego poziomu rozwoju? Jako bariery rozwoju 56% jst wskazało obowiązujące procedury prawne.
W drugiej części charakterystyki raportu przedstawimy wybierane przez ankietowane jst propozycje rozwiązań problemów rozwojowych oraz stan wiedzy wśród przedstawicieli administracji samorządowej na temat problematyki rozwoju, a także środki zaradcze proponowane przez autorów badania.
Źródło: Paweł Churski, Roman Matykowski, Jerzy J. Parysek, Waldemar Ratajczak „Potrzeby kształcenia kadr administracji publicznej w zakresie zarządzania rozwojem. Raport końcowy” http://www.mrr.gov.pl/aktualnosci/fundusze_europejskie_2007_2013/Documents/RAPORT_KONCOWY_uam_24012011.pdf
Inne artykuły o tematyce zarządzania strategicznego:
http://wartowiedziec.org/index.php/start/aktualnosci/4652-obszar-metropolitalny-nie-taki-zy
http://wartowiedziec.org/index.php/start/aktualnosci/4601-rozwoj-monitorowany
http://wartowiedziec.org/index.php/start/aktualnosci/3810-monitorowanie-rozwoju-lokalnego-cz1
http://wartowiedziec.org/index.php/start/aktualnosci/3811-monitorowanie-rozwoju-lokalnego-cz-2
http://wartowiedziec.org/index.php/start/ekonomia-i-finanse/3793-ksrr-plan-realizacji-cz-3
http://wartowiedziec.org/index.php/start/ekonomia-i-finanse/2555-nowa-polityka-regionalna
http://wartowiedziec.org/index.php/start/ekonomia-i-finanse/2376-jak-rozwija-miasta-powiatowe
