Związek Powiatów Polskich zdecydowanie protestuje przeciwko nie uwzględnieniu zgłaszanych przez nas postulatów dotyczących rozwoju obszarów wiejskich oraz całkowitemu niemal pominięciu samorządu powiatowego wśród beneficjentów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Wielokrotnie, podczas spotkań powołanej przez Pana Ministra grupy roboczej, nasi przedstawiciele zwracali uwagę na tę nieprawidłowość i zgłaszali konkretne wnioski dotyczące uzupełnienia treści PROW 2014 – 2020.

Formułowaliśmy postulat włączenia samorządu powiatowego do katalogu beneficjentów wsparcia kierowanego do jednostek samorządu terytorialnego oraz zwracaliśmy uwagę na kwestie, niezwykle istotne dla rozwoju obszarów wiejskich, takie jak:

1. konieczność uwzględnienia wsparcia dla procesu modernizacji sieci dróg lokalnych (zarówno gminnych jak i powiatowych). Co prawda w ramach analizy SWOT priorytetu 6 programu wśród słabych stron polskich obszarów wiejskich wymieniono słabo rozwiniętą lub niskiej jakości infrastrukturę techniczną (w tym drogi) to jednak w poszczególnych działaniach ujętych w Programie praktycznie nie przewidziano środków na poprawę infrastruktury drogowej (z wyjątkiem dla dróg na obszarze scaleń rolnych oraz ewentualnie zakwalifikowanych do pojęcia „małej infrastruktury"), w szczególności dróg powiatowych obsługujących tereny wiejskie.
   Jest to powiązane ze stwierdzeniem, że w celu zachowania jednakowych zasad wsparcia rozwoju infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich i poza nimi źródłem wsparcia powinna być Polityka Spójności. Oznacza to jednak, że wbrew pierwotnym zapowiedziom środki z PROW 2014-2020 najprawdopodobniej nie będą mogły być wykorzystane na inwestycje na drogach lokalnych;
2. zagwarantowanie wsparcia dla szkół rolniczych, pozostających w kompetencji samorządów powiatowych, jak również szkół specjalnych funkcjonujących na terenach wiejskich lub w małych miasteczkach do 5 tys. mieszkańców, prowadzących szkoły podstawowe, gimnazja lub placówki ponadgimnazjalne dla osób niepełnosprawnych. Szkoły te odgrywają niezwykle istotną rolę, nie tylko jako placówka oświatowa, ale także centrum wsparcia społeczności lokalnych w rozwoju społecznym i gospodarczym, a w przypadku szkół dla dzieci niepełnosprawnych –gwarantują ich kształcenie i zdobycie zawodu;
3. pozostawienie dotychczasowego zakresu i zasięgu terytorialnego wsparcia dla Lokalnych Grup Rybackich, tak, by beneficjentami tej pomocy mogły być podmioty z obszarów rybołówstwa śródlądowego.

Celem zgłaszanych postulatów jest wyposażenie samorządu terytorialnego, w instrumenty wpływu na rozwój obszarów wiejskich (w przypadku wielu polskich powiatów stanowiących dominującą część ich terytoriów).

Powiaty są zarówno gospodarzami lokalnych wspólnot społecznych, jak i pełnią rolę animatorów współpracy i różnego rodzaju przedsięwzięć służących rozwojowi społeczno –gospodarczemu.

Ta druga rola samorządu powiatowego nabiera szczególnego znaczenia w świetle założeń polityki spójności, jak i polityki rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2014-2020. Widać to wyraźnie w przyjętym przez rząd projekcie Umowy Partnerstwa. Po pierwsze, fundusze obu tych polityk mają być stosowane w sposób bardziej zintegrowany i uzupełniający się wzajemnie niż dotychczas. Po drugie, ich interwencja skierowana ma być nie do jednostek administracyjnych, a do obszarów funkcjonalnych. Powiat może zarówno pełnić rolę integratora interwencji funduszy obu polityk, jak i koordynatora rozwoju obszaru funkcjonalnego.

Niestety, w treści przedstawianego do konsultacji społecznych, projektu PROW 2014-2020 wynika, że żaden z naszych postulatów nie został uwzględniony, ze szkodą dla środowiska wiejskiego.

Prosimy więc o dokonanie w nim proponowanych przez nas zmian, które mogą przyczynić się do rozwoju obszarów wiejskich.

Prezes Zarządu
Związku Powiatów Polskich
(-) Marek Tramś