Władze powiatu otwockiego zdecydowały o przekształceniu Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej w Otwocku w powiatową spółkę prawa handlowego. O decyzji przeważył ogromny dług szpitala i możliwość otrzymania rządowej pomocy na spłatę jego niektórych zobowiązań. Niestety, jak pokazuje przykład powiatu otwockiego, licząc na pomoc z zewnątrz można się srogo rozczarować.
Przed zmianą
Powiat otwocki leży w województwie mazowieckim pod Warszawą. Szpital powiatowy w Otwocku założony został w 1940 r. Obecnie jest podmiotem posiadającym dziesięć oddziałów i 300 łóżek oraz osiem jednostek terenowych. W roku 2011 zatrudniał 482 osoby. Sytuacja finansowa ZPZOZ w Otwocku od 2004 r. ulegała stałemu pogorszeniu. Strata na działalności z 2 mln w 2004 r. doszła w roku 2011 do poziomu 9 mln zł, a zadłużenie przekroczyło 50 mln zł.
Art. 59 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej mówi, iż w sytuacji gdy podmiot leczniczy osiąga ujemny wynik finansowy podmiot tworzący może go pokryć w terminie trzech miesięcy od upływy zatwierdzenia sprawozdania finansowego omawianej jednostki albo w przypadku jego niepokrycia (do wysokości wskaźnika opisanego w art. 70, 71, 72) podmiot tworzący musi w terminie 12 miesięcy podjąć decyzję o zmianie formy organizacyjno-prawnej podmiotu leczniczego lub o likwidacji.
Decyzja
Rada Powiatu Otwockiego w obliczu tak trudniej sytuacji szpitala przyjęła uchwałę intencyjną wyrażającą zgodę na przekształcenie ZPZOZ w jednoosobową spółkę powiatu. Przyjmując powyższą intencję liczono na uzyskanie dotacji celowej z budżetu państwa z przeznaczeniem na wycenę majątku ZPZOZ, umorzenie wierzytelności i pokrycie części zobowiązań wynikających z umów cywilno-prawnych. Wysokość oczekiwanej z budżetu państwa dotacji wyliczono na 10 mln zł. Władze powiatu otrzymały od Ministerstwa Zdrowia pisemne zapewnienie o udzieleniu takiego wsparcia.
W marcu 2012 r. radni przyjęli uchwałę w sprawie przekształcenia Zespołu Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej w Otwocku w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i utworzeniu przez powiat otwocki spółki z ograniczoną odpowiedzialności pod firmą „Powiatowe Centrum Zdrowia” Spółka z o.o. Uchwała określiła, iż jedynym wspólnikiem spółki jest powiat otwocki oraz że kapitał zakładowy wynosi 39,9 mln zł i zostanie w całości wniesiony przez powiat, a dzielić się będzie na 998 udziałów o równej wartości nominalnej po 40 000 zł każdy, a wszystkie obejmie powiat.
Jednocześnie radni wyrazili zgodę na przejęcie przez Powiat Otwocki zobowiązań publicznoprawnych oraz cywilnoprawnych ZPZOZ do wysokości 48 mln zł i upoważnili zarząd powiatu do sporządzenia ich szczegółowego wykazu. Ostatecznie zrezygnowano z wprowadzenia aportem do majątku spółki nieruchomości powiatu użytkowanych dotychczas przez ZPZOZ i wydzierżawiono je spółce na 30 lat. Liczba udziałów w spółce spadła z 998 do 100. Następnie zarząd powiatu przyjął akt założycielski spółki. Od dłuższego czasu trwały prace nad regulacją wierzytelności oraz pertraktacje z wierzycielami. Najważniejsze jednak było zdążyć przed końcem roku z rejestracją spółki, ponieważ był to jeden z warunków uzyskania dotacji z budżetu państwa. 13 listopada 2012 roku Powiatowe Centrum Zdrowia zostało wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego.
40 mln na garb powiatu
Konsekwencją przekształcenia miało być przejęcie przez powiat 48 mln z 50,5 mln zł zadłużenia ZPZOZ na dzień 12. listopada 2012 r. W spółce pozostawiono jednak 2,6 mln zł zobowiązań. Powiat przejął 38,4 mln zł, w tym: zobowiązania cywilno-prawne 16,6 mln, zobowiązania publiczno-prawne 12,3 mln zł, kredyty i pożyczki 9,4 mln. Reszta zobowiązań (9,4 mln zł) była wynikiem m.in. poręczenia kredytów i pożyczek, więc ich wierzycielem był powiat. Postanowiono przekonwertować te zobowiązania na udziały spółce.
Licząc na budżet państwa możesz się przeliczyć
Władze powiatu otwockiego, działając w dobrej wierze i biorąc na siebie ciężar naprawienia zarządzania szpitalem, liczyły od początku na pomoc państwa. Zakładano, że wsparcie wyniesie ok. 10 mln zł i obejmie (zgodnie z ustawą o działalności leczniczej): kredyty pozostające do spłaty (4 mln zł); kredyty spłacone do końca 2009 r. (5,5 mln zł); dotacja z tytułu umorzeń zobowiązań w wyniku zawarcia ugód z wierzycielami (0,45 mln zł); umorzenie zobowiązań wobec ZUS (1,1 mln zł) oraz PFRON (0,488 mln zł). Niestety powiat otrzymał jedynie 2,7 mln zł dotacji i 1,7 mln zł umorzenia zobowiązań. W związku z różnicą pomiędzy tym co Ministerstwo Zdrowia obiecało, a co wykonało, władze powiatu złożyły pozew sądowy.
Przygniatający ciężar
Konsekwencje przejęcia zobowiązań szpitala przez samorząd widać po kondycji budżetu nie najbiedniejszego przecież powiatu. Przy dochodach w 2012 r. wynoszących 105,5 mln zł i wydatkach 103 mln, zadłużenie powiatu wyniosło 51,6 proc. Z tym, że w wydatkach ubiegłego roku na spłatę zobowiązań szpitalnych przeznaczono jedynie 2,6 mln zł. Natomiast plan finansowy na rok bieżący wygląda już inaczej. Założono dochody wyższe o 11 mln (na poziomie 116,6 mln zł) oraz wyższe aż o 33 mln wydatki (136 mln zł), bowiem wśród nich znalazła się spłata szpitalnych zobowiązań o wartości ponad 28 mln (w tym kredyt w wys. 25 mln o okresie spłaty 15 lat). Przy tak założonych poziomach dochodów i wydatków zadłużenie powiatu otwockiego wynosi 64,5 mln zł, co daje wskaźnik na poziomie 55,3 proc.
Źródło: opracowanie Starostwa Powiatowego w Otwocku
