Usługi zakwaterowania rodziców dzieci leczonych w szpitalu, wykonywane przez podmiot leczniczy, w sytuacji gdy zmierzają do osiągnięcia celu terapeutycznego (medycznego), korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług. Taki wniosek wynika z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 stycznia 2012 r. sygn. IBPP4/443-1624/11/MN.
W uzasadnieniu organ podatkowy wskazał, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zwolnienia zawarte w art. 132 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347) (dalej zwana „Dyrektywą”), stanowią autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego i mają na celu unikniecie rozbieżności w stosowaniu systemu VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Oznacza to, że zakres przedmiotowy tych zwolnień powinien być taki sam we wszystkich krajach członkowskich, zatem przy jego definiowaniu nie jest zasadne odwoływanie się wyłącznie do ustawodawstwa krajowego, ponieważ takie działania mogłyby prowadzić do rozbieżności w stosowaniu zwolnień w poszczególnych państwach UE.
Orzecznictwo Trybunału wskazuje, że pojęcia dotyczące zwolnień należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.
Pomocnym w zrozumieniu charakteru zwolnienia od podatku VAT usług w zakresie ochrony zdrowia, jest zatem bogate orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, który przykładowo w orzeczeniu z dnia 1 grudnia 2005r. C-394/04 i 395/04 Diagnostiko Therapeftiko Kentro Athinon-Ygeia AE a Ypourgos Oikonomikon (pkt 29), stwierdził, iż świadczenie usług, które mogą poprawić komfort i samopoczucie pacjentów, jak i dostawy dla osób towarzyszących pacjentowi, co do zasady nie są transakcjami zwolnionymi z podatku VAT blisko związanymi z leczeniem szpitalnym i opieką. Inaczej może być tylko wówczas, gdy usługi te są bezwzględnie konieczne do osiągnięcia celów terapeutycznych, którym służą usługi opieki szpitalnej i medycznej, w ramach której są one świadczone.
W wyroku tym w pkt 32 TSUE wskazał, iż jak podniósł Rzecznik Generalny w pkt 47 opinii, objęcie takich usług podatkiem VAT jest zgodne z zasadą neutralności podatkowej, która mianowicie zakazuje różnego traktowania z punktu widzenia podatku VAT usług tego samego rodzaju, a więc konkurujących ze sobą (wyrok z dnia 23 października 2003r. w sprawie C-109/02 Komisja przeciwko Niemcom, Rec. str. I-12691, pkt 20).
Z powyższego wynika, iż instytucja opieki zdrowotnej świadcząc usługi takie, jak usługi telefoniczne i wynajmowanie telewizorów osobom hospitalizowanym oraz dostarczanie łóżek i posiłków towarzyszącym im osobom, konkuruje z podatnikami, którzy świadczą usługi tego samego rodzaju, takimi jak dostawcy usług telefonicznych i telewizyjnych, w zakresie usług tego rodzaju oferowanych osobom hospitalizowanym, oraz takimi jak hotele i restauracje, w zakresie usług zakwaterowania dla osób im towarzyszących.
Tym samym w rozstrzygnięciu sprawy Trybunał odpowiedział, iż świadczenie przez podmioty określone w art. 13 część A ust. 1 lit. b) VI Dyrektywy przedmiotowych usług, co do zasady, nie stanowi działalności ściśle związanej z opieką szpitalną i medyczną w rozumieniu tego przepisu, a zatem nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT. Inaczej może być tylko wówczas, gdy usługi te są konieczne do osiągnięcia celów terapeutycznych, którym służy opieka szpitalna oraz medyczna, i nie są przeznaczone głównie do tego, by zapewniać świadczącemu je podmiotowi dodatkowe dochody poprzez realizację transakcji dokonywanych w bezpośredniej konkurencji z transakcjami dokonywanymi przez przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą, które podlegają podatkowi VAT.
Z przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca, jako Specjalistyczny Szpital m.in. świadczy usługi polegające na zakwaterowaniu w szpitalu rodziców dzieci leczonych w tym szpitalu. Pobyt rodzica dziecka leczonego w szpitalu, powoduje nie tylko jego komfort psychiczny, opiekę nad nim a przede wszystkim ułatwia przywracanie i poprawę zdrowia dziecka. Obecność rodzica w szpitalu przy dziecku jest niezbędna dla osiągnięcia celu terapeutycznego. Zasadniczym celem pobierania opłat za pobyt opiekuna dziecka nie jest osiągniecie przez Wnioskodawcę dodatkowego dochodu lecz pokrycie kosztów związanych z zakwaterowaniem. Usługa będąca przedmiotem wniosku służy przywróceniu i poprawie zdrowia dziecka.
W przedmiotowej sprawie kluczową rolę stanowi określenie, czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi zakwaterowania (pobytu) rodziców dzieci leczonych w tym szpitalu, stanowią działalność ściśle związaną z opieką szpitalną i medyczną w rozumieniu zarówno art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT jak i art. 132 ust. 1 lit. b) Dyrektywy. Wówczas bowiem przedmiotowe usługi, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18, korzystałyby ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W pkt 25 orzeczenia TSUE (w spawach połączonych C-394/04, C-395/04) Diagnostiko Therapeftiko Kentro Athinon-Ygeia AE, Trybunał wskazał, iż zważywszy na cel zwolnienia przewidziany w art. 13 część A ust. 1 lit. b) tej dyrektywy, należy stwierdzić, że jedynie świadczenie usług, które logicznie wpisują się w ramy dostarczania usług opieki szpitalnej i medycznej, które w procesie świadczenia tych usług stanowią etap niezbędny, aby osiągnąć cele terapeutyczne, którym te ostatnie służą, mogą stanowić „działalność ściśle … związaną” w rozumieniu tego przepisu. Jedynie tego rodzaju usługi mogą bowiem wpływać na koszt opieki zdrowotnej, którą omawiane zwolnienie czyni dostępną dla osób prywatnych. Biorąc pod uwagę powyższe, zakwaterowanie przez Szpital rodziców dziecka leczonego w szpitalu stanowiłoby działalność ściśle związaną z opieką szpitalną i medyczną, a co za tym idzie podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyby ciągła obecność osoby bliskiej stanowiła etap niezbędny, aby osiągnąć cele terapeutyczne.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, zwolnione od podatku są usługi wykonywane przez podmioty lecznicze w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane. Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca wypełnił przesłankę o charakterze podmiotowym uprawniającą do zastosowania zwolnienia – jako Szpital jest podmiotem leczniczym.
Spełniona została również przesłanka o charakterze przedmiotowym wynikająca z powyższego przepisu. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi przebywania dziecka wraz z osobą towarzyszącą (rodzic, opiekun faktyczny lub prawny) są bowiem usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie opieki medycznej, bowiem jak wskazał Wnioskodawca usługa związana z całodobowym pobytem opiekuna ma cel terapeutyczny i przyspiesza powrót do zdrowia małego pacjenta, służy przywracaniu i poprawie zdrowia dziecka. Tym samym jest usługą ściśle związaną z usługą podstawową bowiem świadczona jest w związku z leczeniem pacjentów.
Źródło: interpretacja-podatkowa.pl
