Skarżący na skutek prawomocnego wyroku sądu karnego został pozbawiony prawa jazdy na okres przekraczający rok. Kierowca nie poddał się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji, a po zatarciu skazania wystąpił do starosty o zwrot prawa jazdy, który tego zwrotu odmówił.

Czy starosta postąpił prawidłowo? Zdaniem NSA – tak, bowiem zatarcie skazania nie rodzi takich skutków prawnych jak prawomocny wyrok uniewinniający.

Wyrok uniewinniający sprawia, że nie zachodzi przesłanka „pozbawienia prawa jazdy”, o której mowa w art. 49 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o kierujących pojazdami, i z tego też powodu przepisu tego nie stosuje się do osób, wobec których zapadł wyrok uniewinniający albo postępowanie zostało bezwarunkowo umorzone. Stanowi o tym wprost art. 49 ust. 3 ww. ustawy.

Zatarcie skazania takich skutków nie rodzi. W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z 04.01.2011 r., sygn. akt SDI 32/10, który stwierdził, że: „Zatarcie skazania jest pewną fikcją prawną i oznacza, że skazanemu ponownie przysługuje status osoby niekaranej, bowiem przyjmuje się, że skazanie jako zdarzenie historyczne nie miało w ogóle miejsca. Trafny jest jednak pogląd, że nie oznacza to, że zatarcie skazania stwarza niewzruszalne prawne domniemanie niewinności w stosunku do danego czynu. Nie chodzi tu bowiem o domniemanie, lecz o fikcję prawną. Trudno mówić o domniemaniu, skoro zostało ono już wcześniej obalone prawomocnym wyrokiem. (...)”.

Oznacza to, że kierowca pozbawiony prawa jazdy na okres przekraczający rok, który ubiega się o jego zwrot podlega obowiązkowi poddania się kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji. Niewypełnienie tego obowiązku uzasadnia odmowę zwrotu prawa jazdy przez starostę.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10.07.2024 r., sygn. akt II GSK 2448/23, orzeczenie prawomocne

Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl