Komentarz od ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej art. 22

„Art. 22. 1. Jeżeli podmiot, któremu wydano zezwolenie na prowadzenie placówki wsparcia dziennego:
1) przestał spełniać warunki określone w ustawie,
2) nie przedstawi na żądanie wójta, w wyznaczonym terminie, aktualnych dokumentów, o których mowa w art. 19
- wójt wyznacza dodatkowy termin na spełnienie tych warunków albo na dostarczenie wymaganych dokumentów lub informacji. 

2. Po bezskutecznym upływie dodatkowego terminu, o którym mowa w ust. 1, wójt cofa zezwolenie na prowadzenie placówki wsparcia dziennego.”

Art. 22 określa zasady na jakich wójt może cofnąć zezwolenie na prowadzenie placówki wsparcia dziennego. Cofnięcie podobnie jak wydanie zgody przybiera formę decyzji administracyjnej. W mojej ocenie sformułowanie „przestanie spełniania warunków określonych w ustawie” należy rozumieć szerzej niż ma to miejsce w art. 21 i objąć nim również te, które należy spełnić po otrzymaniu zgody a przed faktycznym rozpoczęciem działalności. Do warunków tych można zaliczyć:

• spełnienie wymogów w odniesieniu do kierownika oraz osób pracujących z dziećmi – określonymi w ustawie;
• wymóg zapewnienia liczby wychowawców adekwatnej do liczby dzieci przebywającej jednocześnie w placówce;
• zakaz pobierania opłat za pobyt dzieci w placówce;

Powstaje pytanie w jaki sposób organ ma sprawdzać, czy placówka spełnia warunki prowadzenia działalności jeżeli ustawodawca nie wprowadził do ustawy żadnych przepisów dotyczących kontroli placówek wsparcia dziennego. Wobec braku takich przepisów w mojej ocenie jedyną możliwością, jest wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie cofnięcia zezwolenia i w ramach tego postępowania prowadzenia postępowania dowodowego. Jeżeli postepowanie nie wykaże naruszenia warunków prowadzenia działalności postepowania powinno ulec umorzeniu jako bezprzedmiotowe. Nie zmienia to jednak faktu, że w ustawie istnieje poważna luka prawna, która z jednej strony sytuuje wójta jako organ odpowiedzialny za prowadzenie przez podmioty trzecie na terenie gminy placówek wsparcia dziennego zgodnie z przepisami ustawy a z drugiej nie daje faktycznie żadnych instrumentów kontroli tych podmiotów.

Ponadto w ustawie brak jest przepisu wskazującego na sposób postępowania organu w przypadku wydania wobec podmiotu posiadającego już zezwolenie prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności objętej zezwoleniem. Jeżeli uznamy, że brak takiego skazania jest jednym z warunków prowadzenia placówki wsparcia dziennego, to mija się z celem wyznaczanie przez wójta dodatkowego terminu na spełnienie tego warunku – jest to wada nieusuwalna na czas obowiązywania zakazu. W mojej ocenie podmiot prowadzący powinien niezwłocznie wystąpić do wójta o uchylenie decyzji w trybie art. 155. Natomiast dalsze prowadzenie placówki przez podmiot, który ma zakaz prowadzenia takiej działalności obliguje organ do złożenia zawiadomienia do organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 244 kodeksu karnego (prowadzenia działalności pomimo orzeczonego przez sąd zakazu).

Jeżeli chodzi o wymóg dotyczący dokumentacji, organowi przysługuje dowolność co do tego w jakich terminach będzie żądał przedłożenia aktualnych dokumentów. Aktualne dokumenty to takie, które odpowiadają rzeczywistemu stanowi faktycznemu. Warto jednak pamiętać, że w przypadku nadużywania tego prawa organ naraża się na złożenie przez podmiot prowadzący placówkę wsparcia dziennego skargowego w trybie art. 227 KPA (zarzut biurokratycznego załatwiania sprawy).