Wojewoda: Realizacja programu wprowadzającego usługi asystencji osobistej nie następuje poprzez uchwalenie aktu prawa miejscowego, gdyż nie upoważnia do tego żaden przepis.
Wojewoda Podlaski wydał rozstrzygnięcie nadzorcze w przedmiocie uchwały podjętej przez radę jednostki samorządu terytorialnego. Dotyczyła ona przystąpienia do realizacji tegorocznej edycji programu "Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością" organizowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W treści tej uchwały powołano się na przepisy dwóch ustaw - ustawy o pomocy społecznej, której art. 17 ust. 2 pkt 4 nakazuje gminie podejmowanie innych niż wymienione powyżej zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizację programów osłonowych, a także ustawy o Funduszu Solidarnościowym, w której art. 7 ust. 5 umożliwia przyjęcie przez właściwego ministra resortowego programu wsparcia osób niepełnosprawnych mającego na celu wsparcie społeczne lub zawodowe osób niepełnosprawnych oraz realizację innych zadań. Inny przepis ustawy o pomocy społecznej spaja ze sobą te dwa akty prawne, przewidując możliwość finansowania określonych w tej ustawie zadań właśnie środkami pochodzącymi z Funduszu Solidarnościowego.
Wojewoda jako organ nadzoru zwrócił jednak uwagę, że samo upoważnienie do realizacji danego zadania czy wskazanie możliwych środków jego wykonania, nie oznacza upoważnienia do wydania aktu prawa miejscowego. Uchwała w sprawie programu asystencji osobistej, nie mogła przybrać takiej formy, gdyż żaden z przywołanych przepisów nie wskazał na taką możliwość. Tym samym, poddana analizie uchwała nie miała przymiotów aktu prawa powszechnie obowiązującego, lecz stanowiła akt kierownictwa wewnętrznego adresowany do organów samorządu oraz podporządkowanych mu podmiotów.
W rozstrzygnięciu nadzorczym przypomniano także cechy, które pozwalają odróżnić akty prawa miejscowego od aktów kierownictwa wewnętrznego. Te pierwsze nakładają najczęściej na oznaczonych członków lokalnej społeczności konkretne obowiązki, nakazy, zakazy czy uprawnienia. Akt prawa miejscowego musi zawierać przynajmniej jedną normę postępowania o charakterze abstrakcyjnym i generalnym, a odróżnienie go od innych następuje właśnie w oparciu o charakter tych norm i kształtowanie przez nie sytuacji prawnej ich adresatów.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podlaskiego z 31 stycznia 2025 r. (sygn. NK-II.4131.23.2025.PB)
