33 uzgodnione projekty, w tym dwa z uwagami. 3 projekty skierowane do właściwych zespołów Komisji Wspólnej Rządu i Samorządy Terytorialnego. Jeden akt nieuzgodniony

To skrócony bilans ostatniego posiedzenia KWRiST, które odbyło się 29 kwietnia w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Naukowiec to nie student

Zacznijmy od tego nieuzgodnionego. Chodzi o projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) podatników podatku dochodowego od osób fizycznych. Inicjatorem negatywnej opinii był Związek Powiatów Polskich. Projektowane rozporządzenie dotyczy zaniechania odprowadzania PIT od diet pracowników naukowych programu Erazmus. Choć skutki finansowe jego wejścia w życie nie byłyby duże, jednak zdaniem strony samorządowej i tak nie jest uzasadnione takie rozwiązanie prawno-podatkowe. – Nie dotyczy to studentów, lecz pracowników naukowych, którzy dziennie dostają 150 euro” – tłumaczył Ludwik Węgrzyn, Prezes Związku Powiatów Polskich.

Hanna Majszczyk, wiceminister Finansów decyzję o proponowanych preferencjach podatkowych, (podpierając się danymi otrzymanymi z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego), uzasadniała jedynie tym, że istnieje obawa, iż nastąpi dezaktywność zawodowa naukowców tego programu. Jej argumenty nie przekonały strony samorządowej.

Burzliwa piątka

Z kolei największe kontrowersje podczas posiedzenia KWRiST wzbudziły następujące projekty:

1. rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie sposobu i formy sporządzania wojewódzkiego planu gospodarowania odpadami oraz wzoru planu inwestycyjnego;
2. ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej);
3. ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Ministerstwo Finansów);
4. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego;
5. ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych (Ministerstwo Sportu i Turystyki).

Ad 1. Kosztowne plany

Pomimo uwzględnienia przez MŚ większości uwag do projektu rozporządzenia strona samorządowa po raz kolejny podniosła kwestię finansowania tych zadań. – Widzimy konieczność aktualizacji wojewódzkich planów gospodarki odpadami – mówił Adam Struzik, Marszałek Województwa Mazowieckiego. – Chcę jednak zapytać, w jaki sposób rząd zamierza zrefundować nam koszty jego realizacji – niepokoił się marszałek.

Jednak Ministerstwo Środowiska problemu tutaj nie dostrzega. - Zasada jest taka, że każdy swoje zadania realizuje na własny koszt – mówił Stanisław Gawłowski, Sekretarz Stanu.

Ostatecznie projekt został uzgodniony. Z tą jednak uwagą, że zostanie on umieszczony w rejestrze aktów prawnych wywołujących skutki finansowe po stronie samorządowych budżetów.

- Na ostatnim posiedzeniu KWRiST podjęliśmy decyzję, że taki nieformalny rejestr będziemy w ramach komisji prowadzić – przypomniał Andrzej Porawski, sekretarz strony samorządowej KWRiST – Będzie on gromadził zmiany zarówno te negatywne, jak i pozytywne dla samorządowych finansów.

Ad 2. Dialog na koszt marszałków

Także względy finansowe były przyczyną kontrowersji nad projektem ustawy o Radzie Dialogu Społecznego. Marszałek Struzik zwrócił uwagę, że w ciągu 9 lat nowa instytucja, która w założeniach ma zastąpić komisję trójstronną (rząd – pracodawcy – związki zawodowe) ma kosztować 9 mln zł w ciągu 11 lat. – Jak to będzie finansowane, bo jak na razie wygląda na to, że płatnikiem znowu będzie samorząd województwa – pytał Adam Struzik.

Zastrzeżenia samorządów województw wzbudziły także przepisy mówiące o sposobie powoływania przewodniczącego wojewódzkiej rady dialogu społecznego. Zgodnie z przedstawioną stronie samorządowej wersją projektu miała to być kompetencja przewodniczącego sejmiku województwa.

- Przewodniczący rady nie jest organem jednostki samorządu terytorialnego – przypomniał sekretarz KWRiST Andrzej Porawski. – Do jego kompetencji należy jedynie organizacja pracy rady i tak jest zarówno w gminie, jak i w województwie. Przyznawanie przewodniczącemu rady innych kompetencji to otwieranie na nowo dyskusji nad jego rolą – kontynuował Andrzej Porawski.

Ostatecznie po wyjaśnieniach ministra Jacka Męciny z resortu pracy, strona samorządowa projekt uznała za uzgodniony. W kwestii finansowania zapewnił stronę samorządową, że realizacja ustawy ma być zadaniem rządowym zlecanym do realizacji marszałkom województw, a w konsekwencji finansowanym z budżetu państwa.

Ad 3. Miliony na żłobki i przedszkola

Uzgodniony został także projekt nowelizacji ustawy o PIT i CIT. Zakłada przyznanie zwolnień podatkowych pracownikom, którzy od pracodawcy dostaną dofinansowanie kosztów uczęszczania ich dziecka do przedszkola lub żłobka. Natomiast dla pracodawców wprowadza możliwość dopisania do kosztów działalności wydatków na utworzenie zakładowego przedszkola czy żłobka. Tym razem, wątpliwości strony samorządowej referował Adam Struzik.

- Sama idea jest piękna – mówił. – Dla samorządów problemem są jednak jej skutki finansowe. W ciągu 5 lat mamy stracić na PIT i CIT prawie 332 mln zł – wyliczał marszałek. I pytał Ministerstwo Finansów, jak ta strata będzie samorządom zrekompensowana.

- Nie zostały przedstawione tutaj pozytywne aspekty zmiany – przekonywała Hanna Majszczyk, wiceminister finansów. – Te ulgi w PIT i CIT będą sprzyjały tworzeniu miejsc pracy, a w konsekwencji wzrosną globalne wpływy w PIT. Jak ta zmiana wpłynie na dochody JST będzie można ocenić za 5 lat – dodała Pani wiceminister.

Jednak nie wszystkich te argumenty przekonały. – Nowelizacja nie spowoduje, że nowe miejsca pracy powstaną, te rozwiązania będą służyć już zatrudnionym – wskazywał Jacek Karnowski, prezydent Sopotu.

- Oczywistą uwagę MF przyjmujemy, projekt uznajemy za uzgodniony z tym zastrzeżeniem, że zostanie on wpisany do rejestru, a jego skutkom finansowym będziemy się bacznie przyglądać – konkludował Andrzej Porawski.

Ad 4. Nadzór pedagogiczny

Do projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego uwagę zgłosił Związek Gmin Wiejskich RP. – Proponuję, aby w rozporządzeniu zapisać, że kurator oświaty opracowuje i przedstawia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) zbiorczą informację o stanie oświaty na terenie gminy – mówił Marek Olszewski, przewodniczący ZGW RP.

W ocenie samorządów taka informacja jest niezbędna, aby wójt (burmistrz, prezydent miasta) mógł rzetelnie wywiązać się z obowiązku przedstawienia radzie (do 31 października) informacji o stanie realizacji zadań oświatowych w gminie.

- Obecnie przekazywane przez kuratoria informacje po pierwsze lakoniczne, a po drugie dotyczą ewaluacji poszczególnych szkół – wskazywał Marek Olszewski.

- Samorządy mają do takiej informacji dostęp, chociażby przez system informacji oświatowej - przekonywał Tadeusz Sławecki, wiceminister MEN.

 – My chcemy, aby taka informacja była ogólną oceną organu prowadzącego i wszystkich podległych mu szkół – wskazywał Andrzej Porawski. - To nie lenistwo z naszej strony. Po prostu pewne informacje nie są dostępne. W systemie dane dotyczące  ewaluacji są, ale wyniki o kontroli doraźnej już nie – wskazywał.

Ostatecznie projekt został uznany za uzgodniony z uwagą, aby wprowadzić do niego postulowane przez stronę samorządową zmiany.

Ad 5. Powrót turystów

Proponowana przez Ministerstwo Turystyki nowelizacja ustawy o usługach turystycznych nakłada na marszałków województwa obowiązek sprowadzenia do kraju poszkodowanych klientów niewypłacalnych biur podróży. Marszałkowie od początku boją się sytuacji, w których gwarancje bankowe nie wystarczą. Wówczas bowiem nie ma podmiotu, który powinien opłacić powrót turystów z zagranicy. Samorządy nie mogą sfinansować tej operacji, gdyż przepisy im na to nie pozwalają a rząd nie godzi się na to, aby w takiej sytuacji koszty pokrywał Skarb Państwa, argumentując że środków z gwarancji „powinno wystarczyć”.- Prawo nie zna takiego pojęcia – mówił Adam Struzik, a Andrzej Halicki, minister MAC przyznał mu rację mówiąc, że to rzeczywiście „dosyć miękki argument”.

Ostatecznie projekt został zdjęty z porządku obrad i skierowany do Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST, który podejmie opinię wiążącą.