W środę, 22 stycznia, odbyło się posiedzenie Zespołu do spraw Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Najważniejsze dla powiatów punkty obrad dotyczyły konieczności podniesienia wysokości opłat za usługi świadczone przez wydziały komunikacji w starostwach oraz propozycji legislacyjnych przedłożonych przez samorządy Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Podwyższenie opłat dla TDT, ale nie dla starostw
Na wniosek ZPP podjęto temat dotyczący konieczności podniesienia wysokości opłat za usługi świadczone przez wydziały komunikacji starostw powiatowych w kontekście planowanego podwyższenia opłaty za wydanie świadectwa ADR (dla pojazdu, którym użytkownik chce przewozić towary niebezpieczne), pobieranej przez Transportowy Dozór Techniczny (TDT).
Tym samym ZPP po raz kolejny próbowało zwrócić uwagę Ministerstwa Infrastruktury na konieczność podwyższenia opłat za wydawanie dokumentów komunikacyjnych przez starostwa.
Niedawno, na stronie Rządowego Centrum Legislacji, opublikowany został projekt rozporządzenia, na mocy którego MI ma podnieść opłaty za wydawanie świadectwa ADR pobierane przez Transportowy Dozór Techniczny, osoby prawnej podległej wnioskodawcy projektu, czyli Ministrowi Infrastruktury.
W uzasadnieniu do projektu MI powołuje się na podobne argumenty konieczności zwiększenia opłaty, które zgłaszała strona samorządowa w związku z koniecznością podwyższenia opłat za wydawanie dokumentów komunikacyjnych. Jednocześnie MI w dalszym ciągu nie załatwia sprawy związanej z podniesieniem opłat za wydawanie dokumentów komunikacyjnych przez starostwa.
Zastępca Dyrektora Grzegorz Kubalski ze Związku Powiatów Polskich zaapelował, aby MI wstrzymało się z podwyżką opłat na rzecz TDT do czasu załatwienia sprawy samorządów.
– Ja rozumiem dbałość o Transportowy Dozór Techniczny, ale co najmniej lekko drażniące dla strony samorządowej jest to, że my o kwestiach związanych z opłatami w wydziałach komunikacji dyskutujemy od dłuższego czasu, podczas gdy to jeszcze nie jest załatwione, to państwo nie widzicie żadnych przeszkód do tego, żeby natychmiastową decyzją Ministra poprawić sytuację Transportowego Dozoru Technicznego. Po prostu to jest drażniące i frustrujące. W związku z czym, to, czego my byśmy oczekiwali, to to, że państwo oczywiście możecie wydać sobie to rozporządzenie, ale jednak miło by było, gdybyście się państwo z nim wstrzymali do chwili, aż będą podjęte rozwiązania kompleksowe, dotyczące również naszej sytuacji, a nie tego, że ci, którzy są państwu bliżsi, chociażby ze względu na kwestię nadzoru, to są załatwiani od ręki. A my tak się musimy o pewne rzeczy domagać. (…) rozumiem, że to jest kwestia poziomu politycznego, dlatego ja nie oczekuję na deklarację natychmiast – mówił.
Więcej o tej sprawie można przeczytać w felietonie Przemysława Matysiaka
Propozycje JST – połowiczny sukces
Strona samorządowa poprosiła o odniesienie się Ministerstwa Infrastruktury do przedłożonych przez nią Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji propozycji zmian legislacyjnych.
Pierwsza z nich dotyczyła wprowadzenia śródmiejskich stref płatnego parkowania w miastach poniżej 100 000 mieszkańców. Zdaniem samorządów, dotychczasowe regulacje różnicują wewnętrznie jednostki samorządu terytorialnego, pozbawiając możliwości tworzenia takich stref w mniejszych miastach znacząco obciążanych ruchem samochodowym oraz np. w gminach uzdrowiskowych lub miastach pielgrzymkowych.
Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że 10 stycznia odbyło się I czytanie poselskiego projektu, który wychodzi naprzeciw postulatowi JST i zapewniło, że pozytywnie opiniuje ten projekt.
Drugi postulat odnosił się do ustawy o samorządzie gminnym. Strona samorządowa wnosiła m.in. o zmianę treści przepisów dotyczących zadań własnych gminy polegających na dostarczeniu energii elektrycznej, cieplnej i gazu, formułując te zadania jako zaopatrzenie w energię elektryczną, cieplną i gaz, z uwzględnieniem promowania rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej.
Ta propozycja została „zawetowana” przez Ministerstwo Finansów, jednak zgodnie z informacją z 4 lutego ostatecznie została przyjęta.
Kolejna zmiana dotyczyła ustawy – Prawo energetyczne. Do katalogu zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe zaproponowano dodanie promowania rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, biogazu, biogazu rolniczego, biometanu, wodoru i ciepła z odnawialnych źródeł energii, a także upowszechniania wiedzy dotyczącej odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej wśród mieszkańców gminy i innych podmiotów, czy wspieranie działań mieszkańców gminy i innych podmiotów w dziedzinie odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej.
Ministerstwo Infrastruktury zobowiązało się do ustosunkowania się do tej propozycji na piśmie.
W kontekście ustawy Prawo o ruchu drogowym samorządy postulowały umożliwienie organom zarządzającym ruchem, upoważnienie pracowników: urzędu marszałkowskiego, starostwa, urzędu miasta na prawach powiatu albo pracowników jednostek organizacyjnych do załatwiania spraw w ich imieniu, w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych.
Ministerstwo Infrastruktury negatywnie oceniło przekazanie kompetencji zarządzania ruchem na rzecz Zarządu Dróg Powiatowych (ZDP), uznając za niedopuszczalne łączenie zarządzania drogami i zarządzanie ruchem. Według MI nie jest możliwe, aby ZDP zatwierdzał organizację ruchu, którą sam wcześniej opiniował.
Dezaprobatę MI wyraziło również wobec propozycji zmiany dotyczącej rejestracji pojazdów. Samorządy postulowały wskazanie wprost, że rejestracji można dokonywać także na podstawie dowodu własności pojazdu z podpisem biometrycznym. Według MI obecny stan prawny nie zabrania na prowadzenie postępowania z wykorzystaniem takiego podpisu. Nie jest określona forma, w jakiej dokumenty powinny być sporządzane, a kluczowe jest to, aby organ, który dostał umowę biometryczną mógł ją odczytać.
Pozytywnie Ministerstwo odniosło się do propozycji dodania w ustawie Prawo o ruchu drogowym art. 10a ust. 2 w brzmieniu: „Organy zarządzające ruchem, o których mowa w art. 10 ust. 4-6, mogą upoważnić pracowników odpowiednio: urzędu marszałkowskiego, starostwa, urzędu miasta na prawach powiatu albo pracowników jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 320), do załatwiania spraw w ich imieniu, w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych” z uwagą, aby wykreślić słowa „albo pracowników jednostki organizacyjnej”.
Nie udało się jak na razie uzyskać opinii co do zmiany w art. 130a ust. 6, zgodnie z którą Rada powiatu nie musiałaby ustalać kosztów usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu corocznie. MI stwierdziło, że przepis ten pozostaje w kompetencji MSWiA, stąd też padła prośba Tomasza Fijołka z Unii Metropolii Polskich, aby dyskusja dotycząca tego przepisu pojawiła się na Zespole ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli
Ministerstwo Rozwoju i Technologii negatywnie odniosło się do postulatu zwiększenia dochodów powiatów wynikających z art. 23 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. dochodów pochodzących z wpływów osiąganych ze sprzedaży, opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania, czynszu dzierżawnego i najmu nieruchomości Skarbu Państwa z 25 % do 50 %.
Co do artykułu 19 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, samorządy postulowały wyłączenie od obowiązku zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia pojazdów, które z mocy prawa przechodzą na własność gminy lub ulegają przepadkowi na rzecz powiatu na podstawie orzeczenia sądowego (tj. odpowiednio w trybie art. 50a i art. 130a ustawy – Prawo o ruchu drogowym).
Ponieważ, zgodnie z przekazaną informacją, Ministerstwo Finansów jest przeciwne takiemu rozwiązaniu, zobowiązano je do pisemnego wyjaśnienia swojego stanowiska.
W propozycjach samorządów znalazła się także zmiana wysokości administracyjnych kar pieniężnych za nieudzielenie rzecznikowi konsumentów informacji i wyjaśnień lub nieustosunkowanie się do jego uwag i opinii, do wysokości nie mniejszej niż 5000 zł i nie większej niż 10 000 zł.
UOKiK stwierdził, że zmiany są warte rozważenia.
Strona samorządowa proponowała również urealnienie, do wysokości faktycznych kosztów świadczenia usług administracyjnych, opłat za wydanie uprawnień do kierowania pojazdami: prawa jazdy i międzynarodowego prawa jazdy – do 400 zł, pozwolenia na kierowanie tramwajem – do 150 zł, karty kwalifikacji kierowcy – do 300 zł. Aktualne rozporządzenie wydane na podstawie ustawy o kierujących pojazdami miałoby obowiązywać jeszcze przez trzy miesiące od dnia wejście w życie ustawy zmieniającej, przy czym wysokość opłat w tym czasie za wydanie: prawa jazdy nie mogłaby być niższa niż 280 zł; międzynarodowego prawa jazdy – nie niższa niż 105 zł; pozwolenia na kierowanie tramwajem – nie niższa niż 100 zł; za wydanie karty kwalifikacji kierowcy – nie niższa niż 100 zł.
Ministerstwo zobowiązało się do ustosunkowania do tych kwestii na piśmie.
Pozostałe sprawy
W porządku obrad znalazł się projekt ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Transformacji Województwa Śląskiego Spółce Akcyjnej (Ministerstwo Przemysłu). Akt nie dotyczy wprost powiatów. Z punktu widzenia ZPP jest akceptowalny choć Związek zgłosił do niego uwagi, tj. aby projektodawca doprecyzował i wyjaśnił kilka kwestii związanych z użytymi pojęciami oraz procedurą uzyskania wsparcia z FTWŚ S.A. Sprawa wróci na kolejne posiedzenie Zespołu.
Omawiany na Zespole projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie udostępniania infrastruktury kolejowej również będzie przedmiotem kolejnego spotkania. Akt nie dotyczy powiatów i z punktu widzenia ZPP jest akceptowalny.
Zespół wydał dwie pozytywne opinie wiążące: do projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie granicy portu morskiego w Świnoujściu oraz do projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów zezwoleń na wykonywanie krajowych i międzynarodowych przewozów drogowych osób oraz wypisów z zezwoleń. Ten ostatni ma charakter techniczno-doprecyzowujący, korygujący omyłką pisarską.
W sprawach różnych Tomasz Fijołek z Unii Metropolii Polskich zwrócił się z pytaniem o to, czy toczą się jakieś prace nad przesunięciem wprowadzenia planów ogólnych gmin zaś Rafał Cieślik ze Związku Województw RP wystąpił z wnioskiem o pisemną odpowiedź w sprawie udostępnienia danych statystycznych przedstawionych przez MSWiA w zakresie ilości zakazów prowadzenia pojazdów w systemie KSIP oraz o udzielenie przez Ministerstwo Sprawiedliwości pisemnej odpowiedzi: czy i kiedy resort wystąpi do COI w sprawie połączenia sądów z systemem CEPIK dot. kierowców. Chodzi o możliwość wprowadzania przez sądy do systemu informacji o osobach z orzeczonymi zakazami prowadzenia pojazdów.
