Szanowni Czytelnicy, Drodzy Starostowie i Pracownicy Wydziałów Komunikacji. W końcu o skutkach wyroku Trybunału Konstytucyjnego z grudnia ubiegłego roku wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny. NSA niczym nie zaskoczył – o czym poniżej, jednakże dewiza naszego dziennika zobowiązuje. A oznacza to, że „Warto Wiedzieć”.
Niedawny czerwcowy wyrok NSA dotyczył – a jakże, skargi kasacyjnej od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego w sprawie dotyczącej zatrzymania prawa jazdy za kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.
NSA uchylił zarówno zaskarżony wyrok, jak też decyzję SKO i decyzję starosty. Przy ponownym rozpatrywaniu sprawy nakazał również właściwemu organowi uwzględnienie właśnie treści wyroku TK z 13.12.2022 r. o sygn. akt K 4/21.
Rozstrzygnięcie, co do zasady, nie dziwi, jednakże uzasadnienie prawne NSA potwierdza nasze stanowisko, o którym pisaliśmy tutaj
Najważniejsze ustalenia NSA trzeba jasno wypunktować:
- Zgodnie z art. 190 ust. 1 i 3 Konstytucji RP orzeczenia TK mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, wchodząc w życie z dniem ogłoszenia. Trybunał może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego, który wg ustawy nie może przekroczyć 18 miesięcy. Dodatkowo, z art. 190 ust. 2 i 3 Konstytucji wynika, że z dniem opublikowania orzeczenia TK we właściwym publikatorze, przepis prawa uznany w tym orzeczeniu za niezgodny m.in. z Konstytucją – traci domniemanie konstytucyjności. Z tym dniem – co do zasady – przepis ten traci również moc obowiązującą, chyba że Trybunał określił inny termin w tym zakresie.
- Sądy są związane prawidłowo opublikowanym orzeczeniem TK w zakresie stwierdzenia przez Trybunał niekonstytucyjności przepisu prawa i nie mogą się uchylić od tego związania.
- Na zasadzie art. 190 ust. 4 Konstytucji orzeczenie TK o niezgodności z Konstytucją (lub innymi aktami prawnymi), na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonym w przepisach właściwych dla danego postępowania.
- Oznacza to, że nie jest dopuszczalne wydanie orzeczenia sądowego po wejściu w życie orzeczenia TK, na podstawie przepisu w takim jego kształcie normatywnym, który Trybunał uznał za niezgodny z Konstytucją RP.
- Wyrok TK w sprawie o sygn. akt K 4/21 został ogłoszony w Dzienniku Ustaw z 19 grudnia 2022 r. pod poz. 2659 (link: dziennikustaw.gov.pl). Oznacza to, że art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 541 ze zm.) nie może być już stosowany w kształcie normatywnym uznanym przez Trybunał za niezgodny z Konstytucją RP co najmniej od 19 grudnia 2022 r. W sprawie, którą rozpoznawał NSA spowodowało to konieczność uchylenia wyroku WSA oraz decyzji organów administracji obu instancji, jako wydanych na podstawie przepisu prawa w kształcie normatywnym uznanym za niekonstytucyjny.
Co to oznacza praktyce? Ano właśnie to: „starosto prowadź postępowanie wyjaśniające … tylko na dobrą sprawę nie za bardzo wiadomo jak to zrobić”.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 06.06.2023 r., sygn. akt I OSK 2478/19, orzeczenie prawomocne
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl