W odpowiedzi na interpelację nr 12189 z dnia 10 maja 2017 r. poseł Mirosławy Nykiel w sprawie rekompensat w związku ze zmianą w ustawie o transporcie kolejowym, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa nie widzi podstaw do rekompensaty dla samorządów.
Rządowy proces legislacyjny uwzględnia potrzebę podejmowania decyzji dotyczących jednostek samorządu terytorialnego po zasięgnięciu ich opinii. W tym celu powołano Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Celem podejmowanych działań na szczeblu rządowym jest stworzenie takich przepisów, które zostaną pozytywne zaopiniowanie przez ww. Komisję.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw, który został przyjęty przez Sejm 16 listopada 2016 r., został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Wątpliwości dotyczące poprawności przyjętych wyliczeń w zakresie skutków regulacji podniesiono dopiero po skierowaniu ustawy do podpisu Prezydenta RP. Jednocześnie konieczne było pilne przyjęcie regulacji wdrażającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie utworzenia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego. Wstrzymanie procesu legislacyjnego nie było uzasadnione, tym bardziej, że do dnia dzisiejszego nie przedstawiono resortowi innych wyliczeń w tym zakresie.
Należy pamiętać, że wprowadzone zmiany przepisów mają dwojaki charakter. Z jednej strony ograniczają zobowiązania podatkowe z uwagi na rozszerzenie stosowania zwolnienia o nastawnie oraz zmianę definicji infrastruktury kolejowej. Z drugiej strony umożliwiają zarządcom odstąpienie od udostępniania infrastruktury kolejowej na zasadach ogólnych, co skutkować będzie utratą prawa do korzystania ze zwolnienia podatkowego i wzrostem wpływów z tego tytułu. Zmniejszenie przychodów gmin, oszacowane na 7 mln zł w skali roku, ma charakter średni w skali kraju i uwzględnia zarówno planowane zmniejszenia jak i zwiększenia podatków. Oznacza to, że część gmin może istotnie odczuć zmniejszenie wpływów, natomiast w przypadku innych wpływy mogą ulec zwiększeniu.
Przykładem infrastruktury kolejowej, w stosunku do której nie będzie możliwe zastosowanie zwolnienia podatkowego jest infrastruktura nieczynna i infrastruktura prywatna. Przewiduje się, że duża część bocznic kolejowych zostanie zaliczona przez ich zarządców do jednej z wymienionych kategorii.
W związku ze zgłoszonymi przez jednostki samorządu terytorialnego obawami Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego podjęła decyzję o monitorowaniu zakresu stosowanych zwolnień podatkowych w odniesieniu do infrastruktury kolejowej. Do chwili obecnej do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa nie wpłynął raport dotyczący przedmiotowych oszacowań jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku potwierdzenia obaw odnoszących się do przewidywanego istotnego zmniejszenia wpływów samorządów z tytułu podatku od nieruchomości, wspólnie z Ministerstwem Finansów podejmowane będą decyzje dotyczące dalszego postępowania w przedmiotowej sprawie.
