Jaki wpływ na kwestie związane z rejestracją pojazdu stanowiącego część majątku wspólnego małżonków ma ich rozwód?
Odpowiedź: Sam fakt rozwodu nie wpływa na treść dowodu rejestracyjnego; ma natomiast znaczenie przy ocenie umowy zbycia przedmiotowego pojazdu.
Uzasadnienie: Przed przystąpieniem do bezpośredniej analizy postawionego pytania musimy rozpocząć od przypomnienia pewnych kwestii związanych z instytucją współwłasności. Ze współwłasnością mamy do czynienia wówczas, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu Cywilnego), przy czym współwłasność może być współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną (art. 196 §1 KC). Ta druga wiąże się z określonym stosunkiem osobistym i pełni wobec niego rolę służebną. W konsekwencji charakterystyczną cechą takiej współwłasności jest bezwzględny zakaz rozporządzania udziałem we współwłasności. Jak wskazuje E.Gniewek kłóciłoby się to z istotą i funkcją współwłasności łącznej spełniającej służebną funkcję wobec podstawowego stosunku osobistego łączącego (wyłącznie) oznaczone osoby. Przykładem takiej właśnie współwłasności jest małżeńska wspólność ustawowa.
O ile małżonkowie poprzez umowę zawartą w formie aktu notarialnego (tzw. intercyzy) nie uregulują odrębnie małżeńskiego ustroju majątkowego, zastosowanie mają przepisy zawarte w rozdziale II działu III tytułu I Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Zgodnie z nimi z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Wspólność taka ma oczywiście charakter niepodzielny (art. 35 KRO), a oboje małżonkowie mają co do zasady równe udziały w majątku wspólnym (art. 43 §1 KRO). Co do zasady samochód nabyty w czasie trwania małżeństwa będzie zatem wchodził w skład majątku wspólnego (przypadki, gdy samochód będzie majątkiem odrębnym jednego z małżonków określa art. 33 KRO).
Prawomocny wyrok rozwodowy powoduje ustanie wspólności majątkowej. Dotychczasowa współwłasność łączna do przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego przekształca się we współwłasność ułamkową w przedmiotach stanowiących do tej pory majątek wspólny. Choć orzecznictwo nie było w tym zakresie jednolite, to ostatnie wyroki pozwalają twierdzić, że już sam wyrok rozwodowy może stanowić podstawę do uznania współwłasności w częściach ułamkowych. Tytułem przykładu: Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 21 czerwca 2001 roku wskazał, że prawomocny wyrok orzekający rozwód może być podstawą wpisu w księdze wieczystej współwłasności w częściach ułamkowych na rzecz byłych małżonków.
Zmiana charakteru współwłasności nie wywołuje bezpośrednich skutków w zakresie dokumentów potwierdzających dopuszczenie pojazdu do ruchu. Przepisy dotyczące rejestracji pojazdów identycznie bowiem traktują współwłasność łączną i współwłasność w częściach ułamkowych. W obu tych przypadkach zgodnie z §11 ust. 1 pkt 30 lit. a Instrukcji w sprawie rejestracji pojazdów stanowiącej załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 roku w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach adnotacja urzędowa ma identyczną postać złożoną ze słowa „Współwłaściciel” i danych współwłaściciela.
Istotne różnice występują natomiast w odniesieniu do trybu zbycia pojazdu.
W czasie trwania małżeństwa na mocy art. 36 §2 KRO co do zasady każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym. Zgoda małżonka jest wymagana jedynie w nielicznych przypadkach wymienionych w art. 37 §1, z których dla czynności prawnych dotyczących pojazdu znaczenie może mieć jedynie pkt 4 na mocy którego zabronione jest samodzielne dokonywanie darowizn z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Pod pojęciem zarządzania majątkiem mieści się również zbywanie jego składników (por. T.Sokołowski, Komentarz do art. 36 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, Nb 1, LEX, 2013). Oznacza to, że co do zasady samochód stanowiący element majątku wspólnego może zostać zbyty na podstawie umowy zawartej wyłącznie przez jednego ze współmałżonków.
Inaczej wygląda sytuacja po rozwodzie. Każdy z byłych małżonków jest bowiem właścicielem wyłącznie swojego udziału w rzeczy stanowiącej niegdyś część majątku wspólnego. Oznacza to, że każdy z byłych małżonków może jedynie rozporządzić swoim udziałem (por. art. 198 KC); nabywca pragnąc uzyskać pełną własność pojazdu musi nabyć udziały od obojga byłych małżonków.
Komentarze
Mam tylko pytanie . Co zrobić jeżeli żona jest współwłaściciel em samochodu . Od 2 lat jesteśmy po rozwodzie i wszelkie koszta utrzymania pojazdu ponosze ja i tylko ja korzystam z auta . Na dowodzie rejestracyjnym widniejemy oboje więc nie mogę nic z autem zrobić. Czy jest jakieś wyjście z tej sytuacji ?
Należy się jednak spodziewać, że będzie wskazywał, że samochód został nabyty (prawdopodobnie ) za środki wchodzące w skład majątku wspólnego i jednocześnie podważał fakt skutecznego zawarcia umowy darowizny, zwłaszcza że zapewne nie była ona zgłoszona do urzędu skarbowego w związku z obowiązkami wynikającymi z przepisów dotyczących podatku od spadków i darowizn.
Zaznaczyć należy, że wobec nieznajomości szczegółów stanu faktycznego odpowiedź należy traktować jako hipotezę wymagającą weryfikacji w świetle konkretnej sytuacji.
po rozwodzie wyrokiem sądu została na mnie przeniesiona własność samochodu (rozwód przeprowadzono z podziałem majątku). w dowodzie widnieję jako współwłaściciel , były mąż jako właściciel. nie przerejestrowyw ałam samochodu, nadal w dowodzie są oba nazwiska. teraz (4 miesiące po uprawomocnieniu wyroku) chcę sprzedać samochód byłemu mężowi. w jaki sposób spisać umowę? Czy powinnam była przerejestrować samochód "na siebie"?
z góry dziękuję za odpowiedź
Wskazane informacje należy uzyskać w toku postępowania sądowego na podstawie art. 567 par. 3 w zw. z art. 684 KPC
Rejestracja na osobe 3cia z rodziny a pozniej przekazanie jako darowizna?
Czy w przypadku rejestracji auta na 3cia osobe i dopisanie rozwodzacej sie osobyjako wspolwlasciciel a spowoduje ujecie polowy auta jako majetek wspolny?
Nie ma czegoś takiego jak "rejestracja na osobę trzecią". Rejestracja zawsze następuje na podstawie dowodu własności - zatem ta "osoba trzecia" musiałaby być nabywcą pojazdu.
Jestem po rozwodzie, w skład wspólnego majątku wchodzi samochód, były mąż nie płaci alimentów, i w ramach spłaty zadłużenia, doszliśmy do porozumienia, że auto zostanie moją własnością na poczet zaległości. Pojawia się pytanie, jak mam to załatwić? Mamy zrobić darowiznę? czy umowę kupna sprzedaży? jak mam przejąć jego część samochodu tak aby nie miał prawa on do niego ani komornik w razie wypadku. Zaznaczam że są obawy iż były małżonek ma długi, i może odezwać się komornik.
1) umowę sprzedaży z potrąceniem należności za udział w samochodzie z częścią zobowiązań alimentacyjnych;
2) uregulowaną w art. 453 instytucję datio in solutum, tj. spełnienia określonego świadczenia (przekazania własności samochodu) w celu zwolnienia się z zobowiązania (alimentów).
Darowizna nie jest natomiast właściwą metodą.
Jesteśmy po rozwodzie 4 lata, ale zeszlismy się spowrotem żyjemy oczywiscie bez ślubu. Moje pytanie brzmi kupiłam auto 2 lata temu, auto jest na mnie. Chciałabym go przepisać na ex męża i jak to zrobić
W pełni trafna odpowiedź zależy od szczegółów poszczególnych zdarzeń gospodarczych; udzielonej odpowiedzi nie należy zatem traktować jako wiążącej w konkretnym przypadku.
Przedmioty nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego wchodzą co do zasady do majątku osobistego. Trafiają też do niego przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego (chyba że przepis szczególny stanowi inaczej). Jeśli zatem samochód został nabyty przez jednego z małżonków przed ślubem, a następnie w zamian za ten samochód został nabyty kolejny, to pozostaje on majątkiem odrębnym i w przypadku rozwodu jego wartość nie podlega podziałowi.
W opisanym jednak przypadku sytuację komplikuje fakt, iż samochód był nabyty na kredyt, a spłata kredytu następowała w czasie trwania małżeństwa. Spłata ta następowała z majątku wspólnego - mamy zatem do czynienia z poczynieniem nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty - a takie nakłady podlegają zwrotowi przy podziale majątku wspólnego (art. 45 §1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego). Innymi słowy: choć żonie nie przysługuje zwrot części wartości samochodu, to jednak będzie mógł przysługiwać zwrot części kwot rat.
Sytuację komplikuje jednak fakt, że zwrot wydatków z majątku wspólnego na majątek osobisty nie przysługuje w przypadku wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód (a tak może w opisywanym przypadku być skoro auto jest potrzebne do pracy). Ta okoliczność może wyłączać zwrot nakładów - wymaga to jednak szczegółowej analizy konkretnego stanu faktycznego.
Czy musze przerejestrowyw ać samochòd jeżeli po rozwodzie podczas podziału majątku został przyznany mi, a jest zarejestrowany na byłego męża? Dodam, że nie jestem wpisana w dowodzie rejestracyjnym jako wspòłwłaściciel .
Z góry dziękuję za pomoc, pozdrawiam
Podczas ustalenia notarialnej rozdzielności majątkowej (nie rozwodzimy się) mąż dostał auto które było współwłasnością zarejestrowaną na żonę. Czy w tym przypadku musi przerejestrować auto na siebie. Czy przy sprzedaży po mniej niż pół roku musi zaplacic podatek dochodowy i zglosic zbycie auta w PIT?
teraz moje pytanie jeżdże samochodem zarejestrowanym na męża i on chce teraz mi go zabrać czy ma do tego prawo? Mało tego już 40 tysięcy mu oddałam, ale do ręki i mam tylko sms że tą jedną ratę oddałam.
Chciałabym już nie chodzić do sądu. Czy mąż może mi sprzedać swój udział samochodu? Jak miałaby wtedy wyglądać umowa kupna sprzedaży. Chce mieć ma papierze że go spłaciłam i że samochód jest mój.
wzięłam kredyt gotowkowy na samochod (umowa tylko na mnie), i część pieniędzy dołożyli rodzice męża, ktory w dowodzie jest jedynym wlascicielem, teraz prawdopodobnie będzie niestety rozwod,
moim zdaniem samochód powinien byc zbyty, kredyt splacony z tych pieniędzy a resztą powinniśmy sie podzielić. maż nie chce o tym słyszeć i mowi ze nalezy sie bardziej jemu bo jego rodzice dolozyli pieniadze. co powinnam zrobic w tej sytuacji?
Pozdrawiam
W zakresie dotyczącym ubezpieczenia OC warto zwrócić uwagę, że jest to ubezpieczenie OC nie właściciela, a posiadacza pojazdu. O przyjęciu odpowiedzialnoś ci nie decyduje tytuł prawny do pojazdu mechanicznego, ale stan faktycznego władztwa w postaci posiadania rzeczy (wyrok SO w Łodzi z 24 lutego 2021 r., sygn. III Ca 467/20). To tym bardziej podkreśla znaczenie szczegółów sprawy do jej oceny.