Organ rozpoznając wniosek o przyznanie uprawnień do kierowania pojazdami powinien oceniać spełnienie przesłanek do nabycia tych uprawnień w świetle przepisów obowiązujących w dacie zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu na prawo jazdy (Wyrok WSA w Łodzi z 11 grudnia 2013 roku, sygn. III SA/Łd 894/13).
Organy administracji I i II instancji odmówiły wydania prawa jazdy opierając się na niespełnieniu przesłanki dotyczącej wieku – ustawa o kierujących pojazdami podniosła bowiem próg wiekowy dla kategorii A z 18 na 24 lata. Jednocześnie zabrakło przepisu przejściowego odnoszącego się właśnie do tego kryterium.Przywołany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym: osoba nie mająca ukończonych 24 lat spełniła wszystkie warunki uzyskania prawa jazdy kategorii A (w szczególności zdał egzamin praktyczny na prawo jazdy tej kategorii) przed wejściem w życie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami. O wydanie prawa jazdy wystąpiła jednak pod rządami przywołanego aktu prawnego.
Sąd administracyjny zajął inne stanowisko niż organy administracji wskazując, że w takiej sytuacji należy posługiwać się kryterium wiekowym obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy o kierujących pojazdami.
Sąd podzielił stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w uchwale z dnia 10 kwietnia 2006 r., sygn. akt I OPS 1/06, iż „w sytuacjach, kiedy ustawodawca nie wypowiada się wyraźnie w kwestii przepisów przejściowych, należy przyjąć, że nowa ustawa ma z pewnością zastosowanie do zdarzeń prawnych powstałych po jej wejściu w życie jak i do tych, które miały miejsce wcześniej, jednak trwają dalej - po wejściu w życie nowej ustawy" (analogicznie wyrok NSA z 10 września 2008r, sygn. II GSK 157/08). Sąd wskazał, że tego rodzaju sytuacja nie ma jednak miejsca w niniejszej sprawie gdyż zdarzenie prawne mające wpływ na uznanie spełnienia przez skarżącego przesłanek do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii A nastąpiło w całości w okresie obowiązywania ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, a przed wejściem w życie ustawy z 5 stycznia 2011r. tj. przed 19 stycznia 2013 r.
W ocenie Sądu, organ winien w takiej sytuacji ustalać spełnienie przez skarżącego przesłanek do uzyskania uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie kategorii A na dzień zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu państwowego. Fakt, że przed wejściem w życie ustawy o kierujących pojazdami WORD nie przesłał dokumentów skarżącego i uprawniony organ ich nie rozpatrzył do 19 stycznia 2013 r., nie powinno mieć negatywnych konsekwencji dla skarżącego w postaci decyzji odmownej uzasadnianej zmianą przepisów. Taka wykładnia przepisów stałaby w sprzeczności z konstytucyjną zasadą niedziałania prawa wstecz. Oznaczałaby bowiem, że do zdarzenia prawnego zamkniętego czasowo przed 19 stycznia 2013 roku zastosowano nową, mniej korzystną dla skarżącego ustawę. Jej zastosowanie pogorszyło sytuację prawną skarżącego, skoro wprowadza ona dla otrzymania prawa jazdy kategorii A wymóg ukończenia 24 roku życia, a skarżący ma ukończone dopiero 18 lat. W tej sytuacji skarżący mimo ukończenia szkolenia i zdania egzaminu i poniesienia znacznych kosztów z tym z tym związanych, nie mógłby uzyskać, zdaniem organów, uprawnień, o które się ubiegał.
W ocenie Sądu, nie może być tak, że o tym jaką ustawę należy stosować, czy ustawę Prawo o ruchu drogowym, czy ustawę o kierujących pojazdami, decydować ma moment, w jakim wojewódzki ośrodek ruchu drogowego przekaże dokumentację danej osoby do właściwego wydziału prawa jazdy, bądź data rozpoznania wniosku o przyznanie uprawnień przez organ. W przekonaniu Sądu, organ rozpoznając wniosek o przyznanie uprawnień do kierowania pojazdami powinien oceniać spełnienie przesłanek do nabycia tych uprawnień w świetle przepisów obowiązujących w dacie zdania z wynikiem pozytywnym egzaminu na prawo jazdy.
Uzupełniająco Sąd wskazał, że skoro egzamin państwowy złożony z wynikiem pozytywnym przed dniem wejścia w życie ustawy, według przepisu przejściowego zawartego w art. 134 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami uznaje się za spełniający wymagania określone w ustawie, a osoba, która została dopuszczona do przystąpienia do egzaminu państwowego musi spełnić przesłankę minimalnego wieku, to również z tego powodu należy uznać, że osoba która dopuszczona została do tego egzaminu i uzyskała z tego egzaminu wynik pozytywny, osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii – niezależnie od ewentualnych późniejszych zmian w przepisach prawa.
