19 listopada przedstawiciele rządu i strony samorządowej spotkali się na comiesięcznych obradach Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Obszerny porządek obrad i złożoność niektórych spraw stały się przyczyną długiej, przedstawiającej wiele argumentów dyskusji.
Nowe przedmioty i nowe wyzwania - nie tylko dla uczniów
W pierwszej kolejności pochylono się nad dwoma projektami, które z uwagi na podobny temat, zostały poddane do dyskusji i zaopiniowania łącznie. Były to: projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, jak również projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia. Projekty dotyczą dwóch nowych przedmiotów wprowadzanych do szkół od kolejnego roku szkolnego - edukacji zdrowotnej i edukacji obywatelskiej. Jak wynika z przedstawionych informacji, w sprawie tych projektów zakończyły się już uzgodnienia międzyresortowe, natomiast czas przeznaczony na konsultacje publiczne upłynie wkrótce. W ramach dyskusji podczas posiedzenia, poruszono m.in. temat kwalifikacji, jakie będzie musiał posiadać nauczyciel nowego przedmiotu, uczący wcześniej biologii, wychowania do życia czy wychowania fizycznego (w przypadku edukacji zdrowotnej), a także możliwych trudności, jakie mógłby napotkać w związku z przejściem do nauczania innego rodzaju wiedzy. Ministerstwo zapowiedziało w tym przedmiocie utworzenie oferty szkoleń przeznaczonych dla nauczycieli, dzięki którym będą mogli przygotować się do realizacji nowego pedagogicznego zadania. Przedstawiciele resortu zapowiedzieli również, że materiały dydaktyczne, które w przyszłości staną się przypuszczalnie podstawą dla podręczników, zostaną niedługo przedstawione. Potwierdzono również, że oba przedmioty będą miały charakter zajęć obowiązkowych. Ministerstwo uwzględniło uwagi ZPP, dotyczące szczegółów programu nauczania edukacji obywatelskiej. Nasza organizacja nie zgadza się na to, by zagadnienia związane z nadużyciami i patologiami w życiu publicznym oraz znaczeniem transparentności działań władzy i kontroli obywatelskiej, były poruszane przy okazji omawiania działu o samorządzie lokalnym, co mogłoby sugerować, że tego typu problemy dotyczą tylko samorządów, co zostało zrozumiane. Z uwagi na nieopracowanie finalnej wersji projektów po zakończeniu konsultacji, podczas tego posiedzenia Zespołu nie było możliwości wydania opinii.
Jak będzie wyglądać nauka w klasach mundurowych?
Kolejne omówione projekty również zostały ujęte we wspólny blok dyskusyjny. Były to projekty rozporządzeń Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące tworzenia i funkcjonowania popularnych wśród uczniów oddziałów mundurowych - projekt rozporządzenia MSWiA w sprawie wsparcia dla organu prowadzącego szkołę, w której utworzono oddział o profilu mundurowym, projekt rozporządzenia MSWiA w sprawie szkolenia w oddziale o profilu mundurowym, a także projekt rozporządzenia MSWiA w sprawie określenia limitu zezwoleń na utworzenie oddziałów o profilu mundurowym w roku 2025. Związek Powiatów Polskich zgłosił uwagi do dwóch pierwszych spośród wymienionych projektów. W przekazanym piśmie wspomniana została potrzeba szerszego, a zarazem mniej rozciągniętego w czasie przeszkolenia uczniów klas mundurowych z zakresu wiedzy prawniczej, także z ustaw prawa procesowego, jak kodeks postępowania karnego. ZPP postulowało również o koncentrację na sprawach szczególnie istotnych z perspektywy codziennej praktyki służbowej policjanta czy strażnika granicznego, choćby kosztem niektórych zagadnień znajdujących się w programach nauczania innych przedmiotów. Z odpowiedzi przedstawiciela ministerstwa wynika, że wszystkie ważne zagadnienia dotyczące tego obszaru, będą objęte programem nauczania, zaś projektodawcy przyświeca cel zapewnienia uczniom szkolenia możliwie jak najbardziej zbliżającego do istoty służby, przy czym jednak nie może to oznaczać rezygnacji z niektórych "ubocznych" kwestii, jak nauka pierwszej pomocy (która w oddziałach mundurowych ma być realizowana w bardziej zaawansowanej formule) czy musztry nierozłącznie wiążącej się z przyuczaniem do zawodu tego rodzaju. Przedstawiciel Departamentu Porządku Publicznego MSWiA zapewnił również o przygotowywaniu podstawy programowej i założeń wsparcia dla oddziałów mundurowych we współpracy ze służbami. Inną ważną informacją jest deklaracja podniesienia procentowej kwoty wsparcia dla oddziałów mundurowych z 60% do 80%, czyli tak jak w przypadku oddziałów przygotowania wojskowego pod auspicjami Ministerstwa Obrony Narodowej. Projekty zaopiniowano pozytywnie.
Uprawnienia opiekunów medycznych określone
Inny projekt dotyczący programów nauczania, tj. projekt rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego, został zaopiniowany pozytywnie już na posiedzeniu Zespołu Zdrowia 7 listopada br. Dyskusja toczyła się wokół uprawnień opiekunów medycznych i usuniętej możliwości wykonywania przez nich samodzielnego odłączania wlewu kroplowego. Więcej szczegółów znajdziecie Państwo w tej relacji w naszym Dzienniku
Podział kwoty potrzeb oświatowych wymaga gruntownego omówienia
Obszerną dyskusję wzbudził projekt rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie sposobu podziału kwoty potrzeb oświatowych dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2025. Konkretne uwagi związane z jego treścią wyraził w ostatnim czasie Związek Powiatów Polskich. Organizacja postrzega jako duże zagrożenie wspomnianą w uzasadnieniu projektu wzmiankę na temat konieczności wprowadzenia wskaźników dotyczących liczby uczniów w poszczególnych typach szkół, wynikających z uwzględniania do podziału danych na dzień 15 maja 2024 r. w sytuacji, gdy zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oblicza kwoty potrzeb finansowych jednostek samorządu terytorialnego i porównuje potrzeby finansowe do 30 czerwca każdego roku, co tworzy ryzyko podwójnego liczenia zmniejszonej czy zwiększonej liczby uczniów, skutkującego w gruncie rzeczy podwójną stratą. Przedstawiciel ministerstwa zapewnił, że tego rodzaju zagrożenia zostaną wyeliminowane. Inne wątpliwości ZPP i innych podmiotów łączyły się z kwestią tzw. wag dla uczniów i słuchaczy z określonymi niepełnosprawnościami oraz ich zróżnicowania, jak również wprowadzenia dodatkowej wagi dla techników prowadzących kształcenie w oddziale 2-osobowym lub większym. Przedstawiciel resortu stwierdził, że uwaga dotycząca nowego rodzaju wagi może zostać przyjęta, zaś kwestia dzieci z niepełnosprawnościami oraz liczby zajęć prowadzonych przez nauczycieli z kwalifikacjami do pedagogiki specjalnej, została uwzględniona w treści projektu. Zadeklarowano konieczność wprowadzenia pewnych mechanizmów modyfikujących wskaźniki, ponieważ w szkołach powiatowych obserwowane jest ogólne zmniejszenie liczby uczniów. Zmiany mają dotyczyć oddziałów ogólnodostępnych. Poinformowano także o rozszerzeniu finansowania ochrony psychologicznej, także młodszych uczniów, oraz aktualizacji bazy zawodów – do której dodany zostaje technik elektromobilności. Z uwagi na trwające konsultacje publiczne, na ten moment zaopiniowanie projektu jest niemożliwe. Strona samorządowa oczekuje na przekazanie jej niezbędnych raportów oraz pisemnej odpowiedzi na skierowane, szczegółowe uwagi. W przypadku uzgodnienia wszystkich ważnych kwestii, projekt będzie mógł zostać zaopiniowany w trybie obiegowym.
Inne projekty omówione na Zespole
Z podobnego powodu w trakcie ostatniego posiedzenia nie wydano opinii wobec projektu rozporządzenia Ministerstwa Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli. Wciąż trwają konsultacje dotyczące tego projektu stanowiącego odpowiedź na zwiększenie średnich wynagrodzeń pedagogów.
Pozytywną opinię uzyskał natomiast projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą "Budowa kampusu Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy", który wnosił zmianę polegającą na wydłużeniu czasu realizacji tej inwestycji oraz innego finansowania w poszczególnych latach.
Sprawy różne zgłoszone na obrady
Na zakończenie posiedzenia uczestnicy wysłuchali pytań i odpowiedzi kierowanych w sprawach różnych. Przedstawiciel resortu edukacji udzielił informacji nt. rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej w 2024 roku, a także otrzymał wniosek UMP dotyczący podjęcia pilnych działań zmierzających do zmiany przepisów odnośnie roli kuratora oświaty w ustalaniu sieci publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych oraz sieci publicznych szkół, roli organu sprawującego nadzór pedagogiczny przy powierzaniu stanowiska kandydatowi na dyrektora szkoły lub placówki, roli kuratora oświaty w podejmowaniu decyzji o likwidacji lub połączeniu w zespół lub włączeniu do zespołu szkoły (szkół) lub placówki (placówek) publicznych, jak i roli organu prowadzącego w ocenie pracy dyrektora szkoły, nauczyciela, któremu czasowo powierzono jedynie pełnienie obowiązków dyrektora szkoły, nauczyciela pełniącego w zastępstwie obowiązki dyrektora szkoły przez okres co najmniej 6 miesięcy. Sprawy te prawdopodobnie znajdą się jeszcze w programie dyskusji prowadzonych w ramach Zespołu. Ostatnim zagadnieniem poruszonym na posiedzeniu minionym była kontynuacja programu "Podróże z klasą", które zostało zapowiedziane.
O terminie następnego posiedzenia Zespołu Edukacji, Kultury i Sportu poinformujemy Państwa gdy tylko uzyskamy w tym przedmiocie informację.
