Pojęcie "szczególnie uzasadnionych przypadków odwołania dyrektora" winno być rozumiane wąsko.

Oznacza to takie sytuacje, w których nie jest możliwe spełnianie przez nauczyciela funkcji kierowniczej, a konieczność natychmiastowego przerwania jego czynności zachodzi ze względu na zagrożenie interesu publicznego, ponieważ naruszenie prawa przez dyrektora jest na tyle istotne, że nie pozwala na dalsze wykonywanie obowiązków przez daną osobę, a stwierdzone w jej pracy uchybienia mogą prowadzić do destabilizacji funkcjonowania szkoły, a przy tym nie ulega wątpliwości, że dyrektor utracił zdolność wykonywania powierzonej mu funkcji z przyczyn etycznych lub rażącej niekompetencji w realizacji spoczywających na nim obowiązków. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 listopada 2023 r. III OSK 2803/21).

Naczelny Sąd Administracyjny w przywołanej sprawie podzielając pogląd Sądu I instancji uznał, że przypadkiem szczególnie uzasadnionym nie jest samowolne przeniesienie przez dyrektora, z naruszeniem art. 89 p.o. i bez uprzedniego zasięgnięcia opinii PPIS, punktu przedszkolnego do budynku szkoły podstawowej, w której w pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci nie było osłon na grzejniki. W uzasadnieniu wskazano ponadto (jak przyjął Sąd - ogólnikowo) na "szereg nieprawidłowości" stwierdzonych w nowej lokalizacji przez PPIS (w punkcie przedszkolnym w szkole było za mało urządzeń sanitarnych w stosunku do liczby dzieci, zaś sanitariaty uczniów klas I - VIII, z których mogły korzystać dzieci przedszkolne, nie były dostosowane do ich wzrostu; nie było też brodzika z natryskiem; odrębnego zlewu do celów porządkowych i wydzielonego miejsca na przechowywanie przyborów toaletowych).

NSA uznał bowiem za przekonujące wyjaśnienia w których wskazano w sposób przekonujący, że zmiana lokalizacji punktu przedszkolnego z budynku mieszkalnego do budynku szkoły, w której funkcjonuje oddział przedszkolny, przeprowadzona w okresie wakacyjnym, uzasadniona przez dyrektora (skarżącego) troską o zapewnienie właściwych warunków pracy nauczycieli i warunków nauki dzieciom przedszkolnym, w tym dziecku niepełnosprawnemu ruchowo nie destabilizowała realizacji funkcji dydaktycznej, wychowawczej i oświatowej punktu przedszkolnego. Sąd meriti uznał nadto, że wytknięta skarżącemu jako dyrektorowi szkoły nieprawidłowość nie stanowiła też naruszenia, które należałoby ocenić np. jako stwarzające bezpośrednie realne niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia dzieci. W realiach sprawy istotne było również to, że skarżący informował ustnie organ prowadzący o zamiarze zmiany lokalizacji punktu przedszkolnego, w konsekwencji czego organ prowadzący zapewnił pracowników i samochód do realizacji przeniesienia. Nadto, w piśmie skierowanym do organu prowadzącego skarżący (dyrektor) uznawszy następczo swój błąd wskazał, że punkt przedszkolny zostanie przywrócony do pierwotnej lokalizacji po dokonaniu stosownych czynności remontowych.

Dodatkowo NSA podał, że w orzecznictwie sądowym wskazano - uwzględniając okoliczności konkretnych spraw - następujące przypadki uzasadniające zastosowanie opisanego wyżej trybu zwolnienia bez wypowiedzenia (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 28 maja 2019 r., sygn. akt I OSK 1884/17; z dnia 14 listopada 2018 r., sygn. akt I OSK 22/17 oraz z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. akt I OSK 109/17).:

• kradzież (np. alkoholu) dokonaną przez dyrektora;
• błędy organizacyjne, które postawiły placówkę w stan zagrożenia likwidacją;
• poniżanie, upokarzanie i ignorowanie pracownika oraz wykorzystanie pracowników do przeprowadzenia remontu w mieszkaniu dyrektora;
• zaniedbania w nadzorze nad pracownikami skutkujące molestowaniem seksualnym podopiecznych;
• notoryczne nieregulowanie zobowiązań finansowych szkoły;
• długotrwałą chorobę uniemożliwiającą wykonywanie funkcji kierowniczej, która negatywnie wpływa na szkołę, powodując jej dezorganizację 

Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl