Rodzice uczniów nie mają interesu prawnego do zaskarżenia uchwały intencyjnej w przedmiocie przekształcenia szkoły - taką tezę postawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w postanowieniu z 31 marca 2021 r. (II SA/Ke 297/21).
W stanie faktycznym powołanej sprawy przedmiotem kontroli była skarga rodziców uczniów na uchwałę komunikującą zamiar przekształcenia szkoły podstawowej. Skarżący upatrywali swój interes prawny w tym, że są rodzicami dzieci uczęszczających do szkoły, co do której rada gminy podjęła zamiar przekształcenia.
Wyjaśnienia wymaga, że uchwała o zamiarze przekształcenia szkoły jest aktem stanowiącym szczególnego rodzaju informację o zamiarze podjęcia działań, które będą miały charakter zewnętrzny. W doktrynie tego rodzaju akty określa się mianem "intencyjnych". Ich podjęcie stanowi niezbędną w procesie przekształcenia szkoły publicznej formalnoprawną przesłankę takiego przekształcenia. Akty takie nie są skierowane do ogółu mieszkańców gminy, tak jak ma to miejsce w przypadku aktów prawa miejscowego i nie wpływają na sytuację prawną żadnych mieszkańców gminy.
Podkreślenia wymaga, że likwidacja (przekształcenie) publicznych szkół i placówek oświatowych następuje w szczególnym trybie, różniącym się od trybu likwidacji innych jednostek organizacyjnych. Za podstawową szczególną cechę likwidacji (przekształcenia) szkół należy uznać dwuetapowość procedury likwidacyjnej. Pierwszym etapem jest podjęcie uchwały o zamiarze likwidacji (przekształcenia) określonej szkoły lub placówki. Podjęcie tej uchwały stanowi podstawę do podejmowania przez organ wykonawczy dalszych, ustawowo określonych czynności poprzedzających likwidację (przekształcenie) szkoły lub placówki. Uchwała o zamiarze likwidacji (przekształcenia) szkoły jest zatem aktem stanowiącym szczególnego rodzaju informację o zamiarze podjęcia w przyszłości działań, które niewątpliwie będą miały charakter zewnętrzny. Jak już wyżej wspomniano, podjęcie takiego aktu stanowi niezbędną w procesie likwidacji (przekształcenia) szkoły publicznej formalnoprawną przesłankę likwidacji (przekształcenia).
Wobec powyższego Sąd wskazał, że zaskarżona uchwała dopiero otwiera proces przekształcenia szkoły. Nie może więc naruszać czyichkolwiek interesów prawnych w rozumieniu art. 101 ust. 1 u.s.g., aby można było skutecznie zaskarżyć tę uchwałę do sądu administracyjnego na podstawie tego przepisu. Jest to bowiem pierwszy etap procedury, a właściwe przekształcenie nastąpi dopiero na podstawie odrębnej uchwały, podjętej na podstawie art. 89 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy Prawo oświatowe.
Zabezpieczenie interesów rodziców dzieci uczęszczających do szkoły, która ma być zlikwidowana (przekształcona), dotyczących poszanowania gwarancji proceduralnych przysługujących takim rodzicom z mocy art. 89 ust. 1 Prawa oświatowego, następuje w postępowaniu dotyczącym likwidacji (przekształcenia) szkoły. W takim postępowaniu konieczne jest między innymi zawiadomienie rodziców uczniów o podjętym już zamiarze likwidacji (przekształcenia) szkoły, na 6 miesięcy przed terminem tej likwidacji (przekształcenia), co podlega kontroli sądu w razie zaskarżenia uchwały, w wyniku której dochodzi już do likwidacji bądź przekształcenia.
Sąd podsumował, że nie można zatem przyjąć, że w przytoczonej sprawie w jakikolwiek sposób zostały naruszone interesy skarżących, będących rodzicami dzieci, gdyż na obecnym etapie postępowania nie wykazali oni swojej legitymacji skargowej w sprawie. W związku z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę rodziców.
Źródło: CBOSA orzeczenie nieprawomocne
