Konwent Powiatów Województwa Lubelskiego podjął 10 lutego br. stanowisko w sprawie finansowania zadań oświatowych realizowanych przez powiaty.
Główny postulat dotyczył wprowadzenia zasady, zgodnie z którą koszt zadań oświatowych nałożonych na samorządy przez rząd, będzie w całości pokrywany ze środków części oświatowej subwencji ogólnej. Aktualnie środki niezbędne do realizacji zadań oświatowych jednostek samorządu terytorialnego, w tym na wynagrodzenia nauczycieli oraz utrzymanie placówek wychowania przedszkolnego, szkół i placówek, są zagwarantowane w dochodach jednostek samorządu terytorialnego (art 3 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych). Część oświatowa subwencji ogólnej jest tylko jednym z typów dochodów własnych samorządów.
Starostowie zwrócili także uwagę, na pogłębiający się od kilku lat dysonans pomiędzy wysokością subwencji oświatowej a kosztami finansowania oświaty. Jest to aspekt bardzo istotny szczególnie w kontekście tego, że samorządy realizują także inne zadania, w tym przede wszystkim wymagające olbrzymich nakładów finansowych inwestycje infrastrukturalne. W obecnej sytuacji powiaty, będą zmuszone do przeznaczania z budżetu coraz większej ilości środków na funkcjonowanie oświaty, kosztem innych zadań nałożonych na powiatowy samorząd - a zatem kosztem mieszkańców.
Rozwiązaniem powyższego problemu, jak czytamy w stanowisku, mogłoby stać się uwzględnienie podczas określania wysokości części oświatowej subwencji ogólnej czynników wpływających na koszt realizacji zadań oświatowych: podwyżki i waloryzacja płac nauczycielskich, dodatku za wychowawstwo, dodatkowego świadczenia dla nauczycieli stażystów itp. Konwent wnioskuje także o ujęcie w subwencji oświatowej na 2020 r. realnych kosztów związanych z realizacją kolejnej podwyżki dla nauczycieli od 1 września, dynamicznie rosnących wynagrodzeń pracowników administracji i obsługi, wzrostu cen wyposażenia oraz pomocy naukowych i energii.
Ostatni z postulatów Konwentu dotyczył dostępu do danych z systemu informacji oświatowej, a konkretnie udzielenia samorządom bezpłatnego dostępu do raportów indywidualnych zgromadzonych w SIO. Ustawa o systemie informacji oświatowej w art 66 wskazuje podmioty, które są uprawnione do pozyskiwania raportów z bazy danych SIO - jednak dyspozycją tego przepisu nie objęto jednostek samorządu terytorialnego. Raporty dające obraz powiatowej oświaty są dostępne odpłatnie na indywidualne zamówienie, a wysokość opłat ustala minister. Jednocześnie podmiotom podległym ministrowi, raporty udostępniane są nieodpłatnie. Jest to w ocenie Konwentu rażąca nierówność podmiotów zarządzających oświatą.
Powyższe propozycje mają na celu usprawnienie finansowania, a co za tym idzie realizację zadań oświatowych nakładanych przez władze centralne.
