28 lutego odbyło się kolejne posiedzenie Zespołu ds. Statusu zawodowego pracowników oświaty, na którym omówiono kwestię oceny pracy nauczyciela i dyrektora szkoły.

Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprezentowało propozycje rozwiązań w tym zakresie.

Przypomniano, że na poziomie ustawowym uregulowane są ogólne kryteria odnoszące się do obowiązków nauczycieli i dyrektorów. Kolejno w rozporządzeniu znajdą się szczegółowe kryteria oceny odrębne dla każdego stopnia awansu zawodowego oraz tryb ustalania oceny poziomu spełnienia kryterium ostatecznej oceny. Natomiast w regulaminach określających wskaźniki oceny pracy nauczyciela czy tez dyrektora należy wyszczególnić wskaźniki czyli katalog zachowań i czynności odnoszących się do konkretnego kryterium z rozporządzenia.

MEN przedstawiło szczegółową propozycję kryteriów oceny.

KRYTERIA OCENY PRACY NAUCZYCIELA STAŻYSTY

Art. 6 pkt 1 KN

1. poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych:
   • zna i realizuje podstawę programową - zadania szkoły oraz cele, treści i warunki realizacji
   • dokonuje wyboru metod form i środków adekwatnych do zaplanowanych celów i treści
   • poprawnie organizuje proces dydaktyczno-wychowawczy (czas, elementy zajęć)
2. dbałość o bezpieczeństwo uczniów
   • stosuje obowiązujące w szkole procedury dotyczące  bezpieczeństwa
   • respektuje prawa dziecka i prawa ucznia
   • realizuje zapisy programu wychowawczo– profilaktycznego  w zakresie bezpieczeństwa

Art. 6 pkt 2 KN i Art. 5 PO

wspieranie każdego ucznia w jego rozwoju, kierując się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie i z poszanowaniem ich godności osobistej:

•  diagnozuje potrzeby i możliwości psychofizyczne ucznia i grupy
•  podejmuje działania adekwatne do zdiagnozowanych potrzeb i możliwości (indywidualizacja, zajęcia pozalekcyjne, pomoc socjalna)
•  stosuje motywujący sposób oceniania  – udziela informacji zwrotnych

Art. 6 pkt 3 KN

współpraca z innymi nauczycielami:

• uczestniczy w pracach zespołów wewnątrzszkolnych
• uczestniczy w zajęciach otwartych prowadzonych przez opiekuna stażu lub innych nauczycieli
• bierze udział w pracach rady pedagogicznej

Art. 6 pkt 3a KN

poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych  z wykonywaną pracą:

• określa swoje mocne i słabe strony
• podejmuje działania związane z doskonaleniem warsztatu pracy
• uczestniczy w WDN

Art. 6 pkt 4 KN

współpraca z rodzicami

• utrzymuje kontakt z rodzicami
• podejmuje działania celem wsparcia rodzica
• pozyskuje rodziców do współpracy

Art. 6 pkt 5 KN

kształtowanie u uczniów postaw obywatelskich i prospołecznych oraz szacunku do drugiego człowieka, w tym przez własny przykład nauczyciela

• podczas prowadzonych zajęć promuje wartości społeczno-obywatelskie
• włącza się w prace koła wolontariatu/ działania wolontariackie
• uzyskuje pozytywne efekty w pracy wychowawczej
• powadzi zajęcia w atmosferze szacunku do każdego ucznia

KRYTERIA OCENY PRACY NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO

Art. 6 pkt 1 KN

planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia oraz narzędzi multimedialnych i informatycznych:

• smodzielnie planuje, organizuje i prowadzi proces dydaktyczny
• dostosowuje metody aktywizujące do potrzeb i możliwości uczniów
• wykorzystuje narzędzia multimedialne

Art. 6 pkt 2 KN

diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem

• dobiera adekwatne narzędzia diagnostyczne
• diagnozuje na podstawie różnych źródeł informacji
• wykorzystuje wyniki diagnozowania w planowaniu pracy z uczniem

Art. 6 pkt 3 KN

analizowanie efektów swojej pracy i wykorzystywanie wniosków do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów swojej pracy

• dokonuje ewaluacji własnej pracy
• uwzględnia wnioski z ewaluacji w pracy dydaktyczno-opiekuńczo-wychowawczej
• wdrażane wnioski przyczyniają się do uzyskiwania pozytywnych efektów pracy

Art. 6 pkt 3a KN

wykorzystywanie w codziennej pracy wiedzy i umiejętności zdobytych w ramach doskonalenia zawodowego, zgodnie z potrzebami szkoły

• modyfikuje dotychczasowe działania w oparciu o wiedzę zdobytą w ramach doskonalenia zawodowego
• dzieli się zdobytą wiedzą (w ramach WDN, zespołów)
• upowszechnia efekty pracy wynikające z zastosowania w praktyce wiedzy zdobytej w ramach doskonalenia

KRYTERIA OCENY PRACY NAUCZYCIELA MIANOWANEGO

Art. 6 pkt 1 KN

podejmowanie działań innowacyjnych w planowaniu i prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych

• podejmuje innowacyjne rozwiązania w zakresie dydaktyki
• wprowadza nowe metody, formy, środki dydaktyczne wspierające rozwój ucznia
• realizuje nowatorskie, efektywne działania wychowawcze

Art. 6 pkt 2 KN

pobudzanie inicjatyw uczniów poprzez inspirowanie ich do działań widocznych na forum szkoły  i pozaszkolnym oraz sprawowanie opieki nad tymi inicjatywami

• zachęca uczniów do udziału w konkursach turniejach, olimpiadach, zawodach, uroczystościach, akcjach i innych przedsięwzięciach
• wspiera uczniów w realizacji działań na forum szkoły i pozaszkolnym
• monitoruje  przebieg  i efekty działań uczniów

Art. 6 pkt 3 KN

prowadzenie oraz omawianie zajęć otwartych

• planuje, prowadzi i omawia zajęcia otwarte dla innych nauczycieli
• planuje, prowadzi i omawia zajęcia otwarte dla rodziców
• upowszechnia wnioski z zajęć otwartych

Art. 6 pkt 3a KN

wykorzystywanie wiedzy i umiejętności zdobytych w toku doskonalenia zawodowego do podnoszenia jakości własnej pracy i pracy szkoły

• praktycznie wykorzystuje nabytą wiedzę  i umiejętności we własnej pracy
• dzieli się wiedzą i umiejętnościami zdobytymi podczas doskonalenia zawodowego
• uzyskuje pozytywne efekty w pracy własnej i szkoły w wyniku wdrożenia zdobytej wiedzy i umiejętności

Art. 6 pkt 1 KN

realizowanie powierzonych funkcji lub dodatkowych zadań wynikających z potrzeb szkoły

• planuje pracę w ramach powierzonej funkcji lub zadania
• organizuje własną pracę lub pracę zespołu
• dokonuje ewaluacji pracy i upowszechnia jej wyniki

KRYTERIA OCENY PRACY NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO

Art. 6 pkt 3 KN

1. ewaluacja własnej pracy dydaktycznej, wychowawczej  i opiekuńczej, a także utrzymywanie efektów tej pracy na wysokim poziomie
   • analizuje własne działania i wyciąga wnioski doskonalące
   • modyfikuje działania w sposób adekwatny do ustalonych wniosków
   • uzyskuje wysokie wyniki w pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej
2. upowszechnianie dobrych praktyk edukacyjnych
   • upowszechnia dobre praktyki w różnorodny sposób
   • upowszechnia własne dobre praktyki
   • wspiera innych nauczycieli w ich pracy zawodowej (służenie radą i pomocą)

Art. 6 pkt 1 KN

1. inicjowanie i realizowanie zadań dydaktycznych, wychowawczych  i opiekuńczych poszerzających zakres działań szkoły wynikających z jej potrzeb
   • podejmuje działania charakteryzujące się różnorodnością form
   • podejmuje działania adekwatne do potrzeb szkoły
   • wdrożenie działań podejmowanych przez nauczyciela skutkuje podniesieniem jakości pracy szkoły

Spełnianie co najmniej dwóch z poniższych czterech kryteriów, obejmujących:   

Art. 6 pkt 1 KN

1. 1) opracowywanie i wdrażanie innowacyjnych programów dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, profilaktycznych lub innych związanych z oświatą, powiązanych ze specyfiką szkoły, z uwzględnieniem potrzeb uczniów:
   • przeprowadza diagnozę potrzeb uczniów, której wyniki stanowią podstawę do opracowania programu
   • wykazuje się umiejętnością opracowywania i wykorzystywania innowacyjnych rozwiązań programowych dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz profilaktycznych

Art. 6 pkt 2 KN

1. współpracę z podmiotami pozaszkolnymi działającymi na rzecz ucznia
   • wdraża rozwiązania programowe skutkujące pozytywnymi efektami dla uczniów i przyczyniające się do podniesienia jakości pracy szkoły
   • wykorzystuje w pracy z uczniem zasoby instytucji wspierających rozwój dziecka

Art. 6 pkt 3 KN

1. dążenie do pełni własnego rozwoju osobistego poprzez opracowanie autorskiej publikacji naukowej,  przeprowadzanie i analizowanie badań naukowych z zakresu oświaty oraz wykorzystywanie wyników tych badań do podnoszenia jakości pracy szkoły
   • opracował podręcznik, artykuł, materiał metodyczny we współpracy z instytucją naukową lub pod jej patronatem
   • współpracuje z instytucją naukową w zakresie prowadzenia badań z zakresu oświaty i wykorzystuje tę współpracę we własnej pracy/pracy szkoły

Art. 6 pkt 3

1. przeprowadzenie ewaluacji działań wynikających z pełnionej funkcji lub realizowanych zadań związanych z oświatą poza szkołą oraz wykorzystywanie wyników do podnoszenia jakości pracy szkoły:
   • sporządza arkusz autoewaluacji pracy i opracowuje wnioski i rekomendacje
   • wdraża rekomendacje skutkujące podniesieniem jakości pracy szkoły w zakresie dydaktyki, wychowania lub opieki

KRYTERIA OCENY PRACY DYREKTORA SZKOŁY

art. 68 ust. 1 pkt 1  i ust. 6 ustawy – Prawo oświatowe

organizowanie pracy szkoły zgodnie ze statutem, arkuszem organizacji  i wewnętrznymi uregulowaniami

• opracowuje arkusz organizacji szkoły zgodnie z przepisami prawa
• na podstawie zatwierdzonego arkusza organizacji przygotowuje tygodniowy rozkład zajęć (organizację kwalifikacyjnych kursów zawodowych) zgodnie z przepisami prawa
• zasięga opinii nauczycieli, uczniów i rodziców na temat pracy szkoły

art. 68 ust. 1 pkt 1  i ust. 6 ustawy – Prawo oświatowe

prawidłowość prowadzenia i przechowywania dokumentacji przebiegu nauczania oraz dokumentacji działalności wychowawczej i opiekuńczej

• prowadzi i przechowuje dokumentację zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa
• prowadzi szkolenia rady pedagogicznej, dotyczące zmian w przepisach prawa oświatowego w zakresie prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania

art. 68 ust. 1 pkt 1  i ust. 6 ustawy – Prawo oświatowe

współdziałanie z organami szkoły oraz zapewnienie efektywnego przepływu informacji pomiędzy tymi organami

• współdziała z wszystkimi organami szkoły zgodnie z przepisami prawa z poszanowaniem kompetencji tych organów
• zasięga opinii organów szkoły zgodnie z kompetencjami w sprawach określonych przepisami prawa
• dba o właściwy przepływ informacji pomiędzy dyrektorem, nauczycielami, uczniami oraz rodzicami

art. 68 ust. 1 pkt 1  ustawy – Prawo oświatowe

dbanie o rozwój własnych kompetencji przywódczych

• bierze udział w doskonaleniu z zakresu zarządzania
• wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności w zarządzaniu szkołą
• dzieli się dobrymi praktykami w zakresie zarządzania

art. 68 ust. 1 pkt 1  ustawy – Prawo oświatowe

współpraca ze środowiskiem lokalnym i innymi szkołami oraz budowanie pozytywnego wizerunku szkoły

• upowszechnia osiągnięcia szkoły w środowisku lokalnym
• tworzy ofertę edukacyjną zgodną z potrzebami edukacyjnymi środowiska lokalnego
• podejmuje inicjatywy na rzecz środowiska lokalnego

art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy - Prawo oświatowe

realizacja nadzoru pedagogicznego

• opracowuje na każdy rok szkolny plan nadzoru pedagogicznego zgodnie z przepisami prawa
• przedstawia radzie pedagogicznej nie rzadziej niż 2 razy w roku szkolnym, ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego
• wykorzystuje wyniki nadzoru pedagogicznego do doskonalenia jakości pracy szkoły

art. 7 ust. 2 pkt 5 i 6 KN  i art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy - Prawo oświatowe

tworzenie warunków do realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz bezpiecznych warunków pobytu uczniów oraz nauczycieli w szkole i poza nią

• dba o bazę szkoły i jej wyposażenie
• zabezpiecza środki dydaktyczne umożliwiające realizację przyjętych programów nauczania i wychowania,  w szczególności dostęp do komputerów, Internetu i programów multimedialnych
• organizuje pracę szkoły zgodnie z przepisami bhp

art. 68 ust. 1 pkt 3 i 11 ustawy - Prawo oświatowe i art. 7 ust. 2 pkt 1 KN

podejmowanie działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole oraz tworzenie warunków do działań prozdrowotnych

• rozpoznaje problemy i potrzeby wychowawcze oraz opiekuńcze uczniów
• wdraża i realizuje program wychowawczo-profilaktyczny szkoły
• wykorzystuje wnioski z analizy realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego w celu modyfikowania organizacji procesu dydaktyczno-wychowawczego

art. 68 ust. 1 pkt 10 ustawy - Prawo oświatowe

zapewnienie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz udzielanie pomocy socjalnej uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej

• zapewnia i kontroluje realizację przez nauczycieli zaleceń zawartych w opiniach/orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznych
• organizuje w szkole zajęcia dla uczniów, rodziców i nauczycieli związane z pomocą psychologiczno-pedagogiczną
• zapewnia realizację nauczania indywidualnego uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych

art. 68 ust. 1 pkt 8 ustawy - Prawo oświatowe

podejmowanie współpracy ze szkołami wyższymi w organizacji praktyk pedagogicznych na terenie szkoły

• organizuje na terenie szkoły odbywanie praktyk pedagogicznych
• nadzoruje realizację praktyk pedagogicznych

art. 7 ust. 2 pkt 1 KN  i art. 68 ust . 1 pkt 9 ustawy - Prawo oświatowe

opracowywanie i wdrażanie działań zapewniających podnoszenie jakości pracy szkoły

• przydziela nauczycielom zajęcia zgodnie z ich kwalifikacjami oraz organizuje doraźne zastępstwa w sposób zapewniający realizację podstawy programowej
• diagnozuje osiągnięcia edukacyjne uczniów z uwzględnieniem ich możliwości rozwojowych, wymagań edukacyjnych wynikających z podstaw programowych oraz wyników sprawdzianów i egzaminów
• na podstawie diagnozy osiągnięć edukacyjnych uczniów analizuje uzyskane wyniki, formułuje wnioski i wdraża je do dalszej pracy
• tworzy warunki do podejmowania działań innowacyjnych o charakterze organizacyjnym, metodycznym lub programowym na rzecz podnoszenia jakości pracy szkoły

art. 68 ust. 1 pkt 4 ustawy - Prawo oświatowe i art. 7 ust. 2 pkt 2 KN

planowanie i organizowanie pracy rady pedagogicznej oraz realizowanie zadań zgodnie z uchwałami stanowiącymi rady pedagogicznej i rady szkoły

• planuje i organizuje zebrania rady pedagogicznej zgodnie z przepisami prawa
• przestrzega kompetencji rady pedagogicznej
• realizuje uchwały rady pedagogicznej i rady szkoły podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących

art. 7 ust. 2 pkt 3 KN

czuwanie nad respektowaniem praw ucznia i upowszechnianie wiedzy o tych prawach oraz respektowanie w szkole uprawnień samorządu uczniowskiego

• umożliwia działanie organów samorządu szkoły zgodnie z przepisami prawa oraz uchwalonym regulaminem
• zasięga opinii samorządu uczniowskiego i uwzględnia je w sprawach dotyczących życia szkoły
• dba, aby stosunki interpersonalne w szkole były budowane na zasadzie poszanowania godności, praw i obowiązków wszystkich członków społeczności szkolnej

art. 7 ust. 2 pkt 4 KN

wspomaganie nauczycieli w realizacji zadań oraz zapewnienie pomocy w ich doskonaleniu zawodowym

• rozpoznaje potrzeby nauczycieli w zakresie doskonalenia zawodowego
• planuje i organizuje doskonalenie zawodowe zgodnie z potrzebami szkoły i nauczycieli, uwzględniając kompetencje rady pedagogicznej w tym zakresie
• motywuje i wspiera nauczycieli ubiegających się o kolejne stopnie awansu zawodowego

art. 68 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo oświatowe

prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę środkami pochodzącymi z innych źródeł

• terminowo sporządza projekt planu finansowego szkoły i przedstawia organowi prowadzącemu
• przestrzega zasady opiniowania planu finansowego przez radę szkoły/radę pedagogiczną
• dokonuje wydatków zgodnie z zatwierdzonym planem finansowym, zgodnie z potrzebami szkoły

art. 68 ust. 5 ustawy – Prawo oświatowe

prawidłowość wykonywania czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do nauczycieli oraz pracowników niebędących nauczycielami, w tym dokonywania oceny ich pracy

• zatrudnia i zwalnia nauczycieli oraz innych pracowników szkoły zgodnie z przepisami prawa
• zapoznaje pracowników z zakresem obowiązków/czynności
• przestrzega czasu pracy nauczycieli oraz innych pracowników szkoły
• opracowuje regulaminy (m.in. pracy, Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, wynagradzania) zgodnie z przepisami prawa