Podanie jedynie przedziałów kwotowych stawek dodatku funkcyjnego różnicujących wysokość stawki tego dodatku dla poszczególnych stanowisk, przy uwzględnieniu istoty pełnionej funkcji i nakładu pracy związanego z jej wykonywaniem, nie może zostać uznane za określające prawidłowo wysokości stawek omawianego dodatku (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 21 lipca 2016 r., II SA/Ol 799/16).
Przedmiotem sprawy rozpatrywanej przez WSA w Olsztynie było rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody, który stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość stawek i szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom zatrudnionym w zespole szkół prowadzonych przez Gminę dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy, a także szczegółowe warunki obliczania i wypłacania za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz niektórych innych składników wynagrodzenia.
W rozpoznawanej sprawie kwestionowane były zapisy regulaminu dotyczące dodatku funkcyjnego oraz za warunki pracy.
Interpretując przepis art. 30 ust. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela należy dojść do wniosku, że z regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków do wynagrodzenia zasadniczego musi wynikać wyraźnie wysokość tych dodatków, tak aby zarówno nauczyciel, jak i organ przyznający ten dodatek wiedzieli, jaka jest jego wysokość.
Dodatek funkcyjny stanowi bowiem stały składnik wynagrodzenia nauczyciela, któremu powierzono stanowisko lub funkcje określone w § 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy, w konkretnej dającej się wyliczyć postaci.
W orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że forma określenia wysokości stawki dodatku zależy od organu uchwałodawczego i może to być wysokość kwotowa, procent od wynagrodzenia zasadniczego, przedział określający dodatek w wysokości od - do, czy też uzależnienie przyznania dodatku od konkretnych okoliczności związanych z uzyskaniem tego prawa. Uchwałodawca musi jednak określić kryteria przyznawania dodatku na tyle precyzyjnie, by stawka dodatku dla poszczególnych stanowisk była możliwa do ustalenia zgodnie z jego wolą i czytelna dla uprawnionego do dodatku. Dodatek funkcyjny stanowi ekwiwalent za zwiększony nakład pracy, stopień utrudnienia pracy i zwiększony zakres odpowiedzialności, a zatem osoba uprawniona do jego otrzymywania winna znać kryteria różnicowania stawki jego wysokości.
Przechodząc od rozważań ogólnych na grunt rozpoznawanej sprawy zauważyć należy, że uchwała Rady Gminy tak zdefiniowanego wymogu ustalenia dodatku funkcyjnego oraz za warunki pracy nie spełnia, gdyż nie normuje szczegółowych warunków przyznawania tych dodatków. Wprawdzie rada gminy może określić wysokość stawek dodatków, o których mowa powyżej, posługując się przedziałem kwotowym (jak w przypadku dodatku funkcyjnego), względnie procentowym (jak w sytuacji dodatku za warunki pracy), lecz brak jednoczesnego określenia szczegółowych warunków ich przyznawania ceduje na organ przyznający rzeczone dodatki w zasadzie nieograniczoną (w zakresie wyznaczonym skrajnymi przedziałami) kompetencję do ich przyznawania w indywidualnej sprawie dla beneficjentów tychże dodatków, a właśnie takowej sytuacji, tj. wyeliminowania (optymalnie), względnie maksymalnego ograniczenia luzu decyzyjnego w powyższym zakresie ma przeciwdziałać ustawowy wymóg określania przez organ uchwałodawczy gminy szczegółowych warunków przyznawania dodatków, o których mowa w art. 30 ust. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela. Pominięcie szczegółowych zasad przyznawania przedmiotowych dodatków nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji określenia tak skrajnych przedziałów wysokości stawek dodatków, czego badana uchwała jest dowodem, w szczególności w zakresie dodatku za warunki pracy.
Reasumując Sąd w składzie orzekającym w pełni podzielił stanowisko Wojewody zasadzające się na słusznym założeniu o konieczności takiego określenia kryteriów przyznawania dodatku funkcyjnego, by stawki tego dodatku można było określić stosownie do intencji organu, jak i by uprawniony do dodatku mógł ją zidentyfikować. Podanie jedynie ich przedziałów kwotowych różnicujących wysokość stawki tego dodatku dla poszczególnych stanowisk, przy uwzględnieniu istoty pełnionej funkcji i nakładu pracy związanego z jej wykonywaniem, nie może zostać uznane za określające prawidłowo wysokości stawek omawianego dodatku. Wysokość dodatku funkcyjnego - jak już powyżej podano - nie może być uzależniona od arbitralnej i nieuzasadnionej prawnie oceny organu prowadzącego szkołę, a powinna jednoznacznie wynikać z obowiązujących przepisów, w tym także uchwały jednostki samorządu terytorialnego w tym zakresie. Powyższe uwagi mutatis mutandis należy odnieść do dodatku za warunki pracy, dostrzegając na marginesie (choć to okoliczność drugorzędna) wielkość (względną) tegoż przedziału (1-20%).
Źródło: CBOSA
