Kontynuując przybliżanie listy obowiązków jakie ustawa o systemie oświaty nakłada na dyrektorów szkół i placówek należy odnieść się do wymienionych w art. 39 zadań związanych z wykreśleniem ucznia a także sprawowaniem przez dyrektora obowiązków kierownika zakładu pracy dla zatrudnionych tam osób.
Dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego. Skreślenie z listy uczniów szkoły lub placówki jest najsurowszą z sankcji dyscyplinarnych, których stosowanie wobec uczniów jest przewidziane w przepisach ramowych statutów, będących załącznikami do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Właściwy rzeczowo (w pierwszej instancji) do skreślenia ucznia z listy uczniów jest dyrektor szkoły, nie zaś rada pedagogiczna. Ta ostatnia podejmuje jedynie uchwałę, która jednakże nie jest dla dyrektora wiążąca, skoro ustawa stanowi, że "może" on skreślić ucznia z listy uczniów. Postępowanie w sprawie skreślenia jest zatem wszczynane przez dyrektora szkoły z urzędu, gdyż rada pedagogiczna, jako organ szkoły, nie jest stroną w sprawie i jedynie wyraża swoje stanowisko. Uchwała rady pedagogicznej powinna zostać w związku z tym starannie uzasadniona i powinna wskazywać okoliczności i dowody, na których rada oparła się przy podejmowaniu uchwały. Związanie dyrektora uchwałą występuje tylko o tyle, że bez jej podjęcia wszczęcie postępowania administracyjnego nie jest możliwe (ustawa dozwala bowiem tylko na skreślenie "na podstawie uchwały"), zaś w wypadku podjęcia uchwały wszczęcie postępowania jest obligatoryjne, ale już niekoniecznie pociąga za sobą wydanie decyzji o skreśleniu. O tym, czy dane okoliczności (nawet wobec zaistnienia wypadku przewidzianego w statucie) uzasadniają skreślenie, dyrektor szkoły w istocie decyduje na zasadzie swobodnego uznania. Obok uchwały rady pedagogicznej, która warunkuje wszczęcie postępowania, ustawa wprowadza w art. 39 ust. 2 wymaganie zasięgnięcia przez dyrektora szkoły opinii samorządu uczniowskiego. Opinia - nawet jeśli jest ona dla ucznia negatywna - w dalszym ciągu nie przesądza o wyniku postępowania (decyduje o nim w sposób swobodny dyrektor szkoły). Ustawa przewiduje jednak wyjątek od powyższej możliwości. Mianowicie nie można skreślić z listy uczniów ucznia objętego obowiązkiem szkolnym. W uzasadnionych przypadkach uczeń ten, na wniosek dyrektora szkoły, może zostać przeniesiony przez kuratora oświaty do innej szkoły.
Kolejnym z zadań dyrektora jest pełnienie funkcji kierownika zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:
- zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki;
- przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom szkoły lub placówki;
- występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły lub placówki.
Uprawnienia te nie przysługują dyrektorom jednooddziałowych przedszkoli oraz kierownikom szkół podstawowych (szkół filialnych) podporządkowanych organizacyjnie innej szkole. Uprawnienia te przysługują odpowiednio organowi prowadzącemu przedszkole lub dyrektorowi szkoły, któremu szkoła filialna jest organizacyjnie podporządkowana.
W wykonywaniu swoich zadań dyrektor szkoły lub placówki współpracuje z radą szkoły lub placówki, radą pedagogiczną, rodzicami i samorządem uczniowskim. W przypadku nieobecności dyrektora szkoły lub placówki zastępuje go wicedyrektor, a w szkołach i placówkach, w których nie utworzono stanowiska wicedyrektora - inny nauczyciel tej szkoły lub placówki, wyznaczony przez organ prowadzący. Zastępstwo za dyrektora rozciąga się na wszystkie czynności, do jakich dyrektor jest uprawniony - włącznie z wykonywaniem nadzoru pedagogicznego. Dotyczy to jednak tylko sytuacji nieobecności dyrektora w szkole lub placówce.