Świadczone przez szkołę usługi stołówkowe na rzecz pracowników pedagogicznych tej szkoły są zwolnione od podatku od towarów i usług. Natomiast świadczenie usług stołówkowych przez stołówkę szkolną na rzecz pracowników niepedagogicznych szkoły nie może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT, tj. 8% - pod warunkiem zakwalifikowania przedmiotowych usług, jako związanych z wyżywieniem do grupowania PKWiU 56.
Usługi te nie są bowiem usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Tak wynika z interpretacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2011 r. sygn. ITPP1/443-1194/11/AP.
Interpretację wydano w następującym stanie faktycznym. Do Izby został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług sprzedaży obiadów w stołówce szkolnej na rzecz uczniów i pracowników szkoły. Szkoła jest jednostką budżetową gminy. Jednostka posiada stołówkę szkolną, która prowadzona jest przez pracowników szkoły. Posiłki wydawane są na terenie szkoły. Z przygotowanych posiłków korzystają uczniowie szkoły oraz zatrudnieni pracownicy (z posiłków nie korzystają osoby z zewnątrz). Cena za jeden obiad kalkuluje się następująco:
- cena obiadu dla ucznia obejmuje koszt zakupionego surowca tzw. „wsad do kotła”,
- cena obiadu dla pracownika obejmuje:
koszt zakupionego surowca tzw. „wsad do kotła”, koszt wynagrodzenia pracowników zatrudnionych do przygotowania posiłków oraz koszt utrzymania stołówki.
Wnioskodawca zadał pytanie czy w świetle przepisów prawa podatkowego usługi stołówkowe polegające na gotowaniu i wydawaniu posiłków w stołówce szkolnej uczniom i pracownikom szkoły podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT, a jeśli tak to jaką stawką. W zakresie zwolnienia od podatku usług sprzedaży obiadów w stołówce szkolnej na rzecz uczniów organ podatkowy uznał, że jest to usługa zwolniona z VAT. Ciekawe stanowisko organ podatkowy zajął natomiast w odniesieniu do świadczenia usług w stosunku do pracowników szkoły, uznał w przypadku sprzedaży obiadów w stołówce szkolnej na rzecz pracowników pedagogicznych usługa ta jest zwolniona z VAT a w przypadku tożsamych usług na rzecz pracowników niepedagogicznych już nie. W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r.– w myśl art. 1 pkt 13 lit. d) ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332) – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
- nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
- ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 17a ustawy, obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r., zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
W myśl § 13 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392, z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., nadanym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 136, poz. 798) - zwalnia się od podatku usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy. Stosownie do postanowienia § 2 ww. rozporządzenia z dnia 29 czerwca 2011 r. - zwolnienie to może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r.
Ponadto zgodnie z § 13 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.) zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe. Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, pod warunkiem, że:
- są one niezbędne do wykonywania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 19, 20, 24 i 25 oraz art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, lub
- ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia (§ 13 ust. 9 ww. rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r.).
W myśl art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.
Zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ww. ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).Funkcjonowanie stołówek szkolnych służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, do których jednostki te są m.in. powołane. Organ uznał, że usługi wyżywienia świadczone, przez stołówki szkolne dla pracowników pedagogicznych szkoły należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, polegającymi na ich żywieniu.
Mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej szkoły w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne, przy czym, jak już wskazano powyżej, ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez szkołę. W konsekwencji usługi te od dnia 1 lipca 2011 r. podlegają zwolnieniu od podatku do towarów i usług stosownie do § 13 ust. 1 pkt 26, w związku z § 13 ust. 8 i 9 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 czerwca 2011 r. Natomiast na podstawie § 2 cyt. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2011 r. zwolnienie powyższe może być stosowane również do usług wykonanych w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. Natomiast świadczenie usług stołówkowych przez stołówkę szkolną na rzecz pracowników niepedagogicznych szkoły nie może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki podatku VAT, tj. 8% - pod warunkiem zakwalifikowania przedmiotowych usług, jako związanych z wyżywieniem do grupowania PKWiU 56. Usługi te nie są bowiem usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą.
Źródło: http://interpretacje-podatkowe.org/pracownik/itpp1-443-1194-11-ap
Komentarz Redakcji: Powołana interpretacja jest nieco przewrotna, wynika z niej bowiem, że wyżywienia nauczyciela jest niezbędne do tego by szkoła mogła prowadzić swoją działalności opiekuńczą. Jednocześnie wynika z niej, że pracownicy, którzy obsługują szkołę (księgowe, sekretarki, sprzątaczki, palacz) są jak najbardziej zbędni a zatem świadczona na ich rzecz usługa żywienia nie podlega zwolnieniu. Jestem ciekawa jak brzmiałaby powyższa interpretacja, gdyby z usługi żywienia na stołówce korzystał dyrektor szkoły nie będący nauczycielem. Ustawa o systemie oświaty taką możliwość dopuszcza. Czy zostałby uznany przez organ podatkowy za zbędne ogniwo? Prywatnie uważam, że usługa żywienia świadczona na rzecz własnych pracowników nie jest niezbędne do wykonywania usługi podstawowej opieki na dziećmi w szkole i w przypadku wszystkich powinna mieć zastosowanie stawka VAT 8%.