Najczęstszą przyczyną naruszeń przepisów dotyczących ochrony danych osobowych jest czynnik ludzki, a konkretnie ludzka niefrasobliwość.
Wyraz temu dał niedawno Naczelny Sąd Administracyjny, który skonfrontował naruszenie przepisów RODO z prawem do prywatności. Rozważania Sądu są o tyle istotne, bowiem dotyczą naruszenia danych osobowych w kontekście obrad organów stanowiących JST, konkretnie zamieszczania nagrań sesji na stronach internetowych urzędu.
Na czym polegało naruszenie w przetwarzaniu danych osobowych?
W trakcie obrad sesji rady miejskiej, burmistrz gminy podczas swojego wystąpienia, bez zgody osoby fizycznej upublicznił jej dane osobowe poprzez dwukrotne wymienienie imienia i nazwiska. Nadto, wbrew woli tej osoby, burmistrz podał do publicznej wiadomości informacje o przebiegu postępowania sądowego, którego skarżący i gmina byli stronami, m.in. o wysokości roszczenia, a także o oddaleniu skargi kasacyjnej.
Dodatkowo, nagranie wideo z przebiegu sesji zostało udostępnione w serwisie internetowym YouTube, a na stronie BIP gminy zamieszczono odnośnik do tego adresu internetowego.
Co stwierdził UODO?
Polski organ nadzorczy nakazał burmistrzowi usunięcie nieprawidłowości w procesie przetwarzania danych osobowych osoby fizycznej poprzez usunięcie z nagrania sesji rady miejskiej danych osobowych w zakresie nazwiska.
UODO ocenił, że ujawnienie przez burmistrza na posiedzeniu rady nazwiska skarżącego oraz treści rozstrzygnięć zapadłych w postępowaniach sądowych, których gmina i skarżący byli stronami, w celu zapoznania obecnych z wynikiem tych postępowań sądowych, znajdowało oparcie w art. 6 ust. 1 lit. c RODO w zw. z art. 30 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym.
Organ uznał, że w tym zakresie przetwarzanie danych osobowych skarżącego było niezbędne dla spełnienia obowiązków wynikających z przepisów prawa, tj. ze względu na konieczność złożenia przez burmistrza sprawozdania radzie, której podlega w realizacji swoich zadań.
Odrębną kwestię stanowi jednak upublicznienie danych osobowych na stronie internetowej.
UODO stwierdził, że w sprawie nie występuje wyłączenie określone w ustawie o dostępie do informacji publicznej (udip), bowiem dane osobowe skarżącego ujawnione w nagraniu sesji nie dotyczą osoby pełniącej funkcję publiczną, jak również sam skarżący nie zrezygnował z przysługującego mu prawa do prywatności.
Sprawa sądowa, o której wspomniał burmistrz podczas sesji rady ma charakter cywilny, niezwiązany z działalnością zawodową skarżącego. Sam fakt, że skarżący jest osobą powszechnie znaną w lokalnym środowisku, nie oznacza, że lokalna społeczność jest uprawniona do zidentyfikowania go jako powoda w sprawie cywilnej przeciwko gminie.
W konsekwencji UODO stanął na stanowisku, że przy realizacji obowiązku publikacji nagrania z sesji rady miejskiej nie uwzględniono prawa skarżącego do prywatności. Ujawnienie nagrania na stronie YouTube powinno nastąpić po odpowiednim przetworzeniu danych osobowych w nim zawartych. W praktyce oznacza to, że nagranie z sesji powinno zostać upublicznione po uprzednim usunięciu z niego danych osobowych skarżącego w postaci nazwiska.
NSA przyznaje rację UODO
Sąd podzielił argumentację polskiego organu nadzorczego i oddalił skargę kasacyjną burmistrza.
Osoba fizyczna nie zrezygnowała z prawa do prywatności, co oznacza, że informacja publiczna zawierająca jej dane osobowe mogła być upubliczniona przez zamieszczenie jej w Internecie dopiero po usunięciu danych osobowych w zakresie nazwiska.
Zgodnie bowiem z art. 86 RODO przetwarzanie danych osobowych zawartych w informacji publicznej jest legalne, jeżeli odbywa się w zgodzie z przepisami udip.
Wykładnia językowa art. 5 ust. 2 udip, jak również wykładnia systemowa, w tym zasady stosowane do wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych wynikające z art. 6 ust. 1 lit. a i art. 4 pkt 11 RODO wskazują, że rezygnacja z prawa do prywatności musi mieć charakter dobrowolny, konkretny, świadomy i przyjmujący postać jednoznacznego okazania woli przez osobę, która rezygnuje z prawa do prywatności, w formie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego rezygnację z prawa do prywatności.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13.07.2023 r., sygn. akt III OSK 595/22, orzeczenie prawomocne
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl