Śląski Związek Gmin i Powiatów wydał krytyczne oświadczenie na temat procedowanego projektu ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej.
Na wstępie Ślązacy zauważają, że potencjalna ustawa zawiera bardzo szeroki zakres zagadnień: ochronę ludności wraz z obroną cywilną, oraz materię unormowaną w obowiązujących ustawach o zarządzaniu kryzysowym oraz o stanie klęski żywiołowej, a także ustawy o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczania w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.
Jak stwierdzają samorządowcy projekt zawiera kontrowersyjne rozwiązania. „W obecnym projekcie ustawy (…) uwzględniono de facto część uwag strony samorządowej oraz w pewnym zakresie naprawiono oczywiste błędy i przeoczenia. Nie uwzględniono natomiast (tj. nie usunięto) rozwiązań budzących największe wątpliwości prawne i stanowiące naszym zdaniem niekonstytucyjny rdzeń ustawy. Pozostawiono między innymi zapisy nierespektujące oraz niedające się pogodzić z konstytucyjnie zapewnioną samodzielnością jednostek samorządu terytorialnego gwarantowaną przez art. 165 ust. 2 Konstytucji RP.” – czytamy w oświadczeniu.
ŚZGiP wskazuje, że do kontrowersyjnych uregulowań należy zaliczyć przede wszystkim wprowadzanie do systemu prawnego dwóch całkowicie nowych stanów takich jak stan pogotowia i stan zagrożenia, mogących powodować ograniczenia w korzystaniu z konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela. Zdaniem samorządowców „istnieje wysoce prawdopodobna niezgodność tych stanów (rozwiązań hybrydowych lub inaczej stanów quasi-nadzwyczajnych) z Konstytucją RP.”.
Śląskie samorządy bardzo krytycznie podchodzą też do możliwości wydawania im poleceń przez organy administracji rządowej. Widzą w tym zagrożenie dla niezależności jednostek samorządu terytorialnego, przekroczenie uprawnień nadzorczych wynikających z zasad konstytucyjnych oraz naruszenie sądowej ochrony samodzielności samorządu.
Stanowisko zawiera też negatywną opinię dotyczącą proponowanych zmian w kwestii rekompensat za poniesione straty. Zdaniem ŚZGiP rozwiązania są niewystarczające z punktu widzenia obywatela, a w szczególności podmiotów gospodarczych.
„Z uwagi na przytoczone powyżej argumenty zdaniem Zgromadzenia Ogólnego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów projekt ustawy nie powinien być dalej procedowany w tym kształcie. Zawiera on bowiem zapisy istotnie ingerujące w kompetencje starostów i prezydentów miast na prawach powiatu w zakresie zarządzania kryzysowego i ochrony ludności, co w istocie uderza w samodzielność samorządu terytorialnego. Wejście w życie zaproponowanych rozwiązań nie przyczyni się do uporządkowania stanu prawnego, ale przysłuży się szkodliwej z punktu widzenia demokratycznego państwa prawa tendencji zmian o charakterze ustrojowym bez zmieniania przepisów Konstytucji.” – konkluduje swoją opinię Związek.
Pełną treść stanowiska Zgromadzenia Ogólnego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów można pobrać poniżej.
