Dodanie wymogu podania numerów PESEL osób udzielających poparcia projektowi uchwały oraz członków Komitetu Inicjatywy Uchwałodawczej wykracza poza granice kompetencji przyznanych w ustawie o samorządzie gminnym – stwierdził Wojewoda Lubelski w niedawnym rozstrzygnięciu nadzorczym.
Przypomnieć należy, że obywatelskie inicjatywy uchwałodawcze zostały dodane do ustaw samorządowych na podstawie ustawy z 11.01.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych.
Wspomniana inicjatywa stanowi formę demokracji bezpośredniej i umożliwia członkom wspólnoty samorządowej występowanie z inicjatywami uchwało dawczymi. Rozwiązanie to jest lokalnym odpowiednikiem inicjatywy ustawodawczej uregulowanej w art. 118 ust. 2 Konstytucji.
Wskazana nowelizacja zobowiązała rady gmin (rady powiatów, sejmiki województw) do określenia w drodze uchwały szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw obywatelskich, zasad tworzenia komitetów inicjatyw uchwałodawczych, zasad promocji obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych oraz formalne wymogi, jakim muszą odpowiadać składane projekty.
W omawianej sprawie rada miejska regulując ww. materię w uchwale przyjęła, że do projektu uchwały w ramach inicjatywy obywatelskiej dołącza się wykaz czytelnych podpisów co najmniej 200 mieszkańców gminy występujących ze wspomnianą inicjatywą, posiadających czynne prawo wyborcze, z podaniem ich imienia, nazwiska, adresu zamieszkania i numeru PESEL. Identyczne wymogi rada ustanowiła w odniesieniu do zawiadomienia o utworzeniu komitetu inicjatywy uchwałodawczej.
Wojewoda uznał, że dodanie wymogu podania numerów PESEL osób udzielających poparcia projektowi uchwały oraz członków komitetu inicjatywnego wykracza poza granice kompetencji przyznanych w ustawie o samorządzie gminnym.
Elementami umożliwiającymi określenie, kto jest mieszkańcem gminy, a kto nim nie jest, są: imię i nazwisko oraz adres danej osoby, pod którym ona przebywa z zamiarem stałego pobytu. Numer PESEL nie jest ani warunkiem, ani przesłanką bycia mieszkańcem gminy, jak również nie obejmuje danych dotyczących miejsca zamieszkania.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z dnia 3 października 2022 r., sygn. PN-II.4131.342.2022
Źródło: CBOSA
