Choć w wielu lubuskich gminach znajdują się przyrodniczo atrakcyjne przestrzenie krajobrazowe (województwo lubuskie jest drugim regionem w kraju pod względem liczby posiadanych jezior), to jednak borykają się one z brakiem możliwości rozwoju turystyki z powodu Lasów Państwowych, które są właścicielem terenów położonych wokół jezior. Na gruntach tych nie ma możliwości inwestowania w infrastrukturę turystyczną gmin bez wyłączania terenów z produkcji leśnej.
Uszczuplanie dochodów gmin z podatków od nieruchomości
Lasy Państwowe zmieniają w powiatowej Ewidencji Gruntów i Budynków status prawny dróg wewnętrznych na tzw. LS (grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione). Gminy tracą w ten sposób wpływy z podatków od nieruchomości z działek zarządzanych przez Lasy Państwowe. Zmiany dokonywane są na podstawie informacji składanych staroście przez nadleśniczych, którzy wskazują drogę wewnętrzną jako na drogę strategiczną do przewozu drewna. Nie istnieje w praktyce żaden mechanizm weryfikujący tego typu informacje, zarówno na szczeblu powiatowym jak i w nadzorze u wojewody. Najczęściej przyczyna - kłopoty finansowe.
Nagminnie Lasy Państwowe bez konsultacji z gminami oraz bez uwzględnienia przeznaczenia danego terenu w planie (najczęściej nieaktualnym) oraz studium zagospodarowania przestrzennego gminy, scalają drogi przylegające do działek leśnych, zmieniając jednocześnie ich klasyfikację w Ewidencji Gruntów i Budynków. W efekcie właściciele gruntów w obrębie wielu wsi, a także tych przyległych do poszczególnych miejscowości, zostali pozbawieni możliwości dojazdu. Dotyczy to również dróg łączących miejscowości. Taki stan rzeczy pozbawia właścicieli wielu nieruchomości możliwości dokonywania jakichkolwiek czynności, np. budowy, sprzedaży gruntów - właśnie z powodu braku dostępu do drogi publicznej.
Subwencja środowiskowa dla samorządów
W większości gmin województwa lubuskiego występują obszary leśne (średnio 50% powierzchni gmin) oraz obszary NATURA 2000 lub inne tereny chronione podlegające dodatkowym przepisom prawa wynikającego z ustawy o ochronie przyrody. Przepisy te nie obejmują żadnych form pomocy dla samorządów, nakładają natomiast obowiązki, nakazy i zakazy.
Dla samorządów i lokalnej społeczności jest to hamulec w rozwoju społeczno-gospodarczym. Lasy Państwowe zabierają w naszym województwie większość gruntów, które mogłyby decydować o rozwoju gospodarczym i turystycznym. Są jednym z większych przedsiębiorstw działającym w naszych gminach. Odwrotnie proporcjonalnie do wpływów jakie z tej obecności wpływają do gminnej kasy od Lasów Państwowych. Co więcej, gospodarka leśna degraduje stan dróg publicznych. Ogranicza rozwój gospodarczy i infrastrukturalny (trudności proceduralne i wysoka kapitałochłonność związana z pozyskiwaniem gruntów na tereny rekreacyjne, strefy aktywności gospodarczej poza miastami, czy korytarzy dedykowanych na potrzeby budowy lokalnych sieci przesyłowych (kanalizacja, wodociągi, itp.).
Nie jesteśmy za degradacją przyrody, ale mieszkańcy gmin za dominację lasów płacą spadkiem jakości życia. Dlatego samorządowcy, na których terenie znajdują się tereny chronione, wnoszą o wsparcie poprzez subwencję środowiskową, aby zrekompensować gminom utracone możliwości rozwoju. Byłby to istotny impuls do rozwoju gmin. Mówiąc obrazowo - nie da się wyciąć lasu, aby postawić fabrykę, która zatrudni ludzi i zapłaci podatki do gminnego budżetu, więc Lasy Państwowe, które czerpią ogromne korzyści z prowadzonej działalności gospodarczej, powinny czuć się odpowiedzialne za rozwój gmin, które eksploatują.
Uszczuplenie dochodów gmin
Tereny leśne, przez które przebiegają energetyczne linie przesyłowe, klasyfikowane są jako Ls. Na terenach tych nie prowadzi się żadnej produkcji leśnej i powinny być klasyfikowane jako tereny różne. Zabiegi te mają na celu płacenie niższego podatku gminom. Tereny pod liniami przesyłowymi powinny być zatem wydzielone jako odrębne działki, a firmy przesyłowe w konsekwencji powinny płacić podatek od nieruchomości i budowli tak samo jak inne podmioty gospodarcze, bo w rzeczywistości prowadzą komercyjną działalność gospodarczą.
Brak dostępu do linii brzegowej jezior
Choć w wielu lubuskich gminach znajdują się atrakcyjne przyrodnicze przestrzenie krajobrazowe (województwo lubuskie jest drugim regionem w kraju pod względem liczby posiadanych jezior), to jednak borykają się one z brakiem możliwości rozwoju turystyki z powodu Lasów Państwowych, które są właścicielem terenów położonych wokół jezior.
Na gruntach tych nie ma możliwości inwestowania w infrastrukturę turystyczną gmin bez wyłączania terenów z produkcji leśnej. W efekcie potencjalnie atrakcyjne tereny nie są zagospodarowywane, nie służą rozwojowi turystyki, nie spełniają swojej funkcji jako tereny rekreacyjno-wypoczynkowe. Opłaty żądane przez Lasy Państwowe za wyłączenie tego typu terenów z produkcji leśnej, przekraczają możliwości gmin.
Stan obecny to relikt minionych lat. Samorządy nie chcą rujnować wartościowych turystycznie i przyrodniczo terenów. Chcą natomiast poprawić ich infrastrukturę i stworzyć lepszą ofertę dla turystów i przedsiębiorców turystycznej branży. Bez przekazania gminom przez Lasy Państwowe atrakcyjnie położonych gruntów, nie będzie masowego rozwoju turystyki w Lubuskim.
Nie będzie także możliwości do skorzystania z ogromnego turystycznego potencjału, jakim dysponuje nasz region, także w kontekście bliskości granicy i największego w Europie lotniska w Berlinie. Turystyka to ważna gałąź gospodarki. To większe podatki, wyższy standard życia mieszkańców i doskonała promocja regionu. Warto wreszcie zrozumieć naturę prawdziwych barier rozwoju wznoszonych sztucznie przez Lasy Państwowe przed naszymi gminami. Wyżej opisanymi problemami zajmuje się zespół ds. „Wzmacniania rozwoju samorządów na terenach chronionych" przy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zainicjowany przez Związek Gmin Wiejskich. Problem został „postawiony" na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Czekamy na inicjatywę ustawodawczą.
/-/ Waldemar Górczyński
Wójt gminy Pszczew
/-/ Leszek Olgrzymek
Wójt gminy Bytnica
/-/ Sebastian Ciemnoczołowski
Burmistrz gminy Kargowa
/-/ Tomasz Jaskuła
Burmistrz gminy Lubniewice
Tekst został nadesłany do naszej Redakcji przez Biuro Zrzeszenia Prezydentów, Burmistrzów i Wójtów Województwa Lubuskiego, a powstał w oparciu o analizę grupy roboczej działającej przy Zrzeszeniu.
