Boże Narodzenie za pasem, co za tym idzie – wielu z nas jest aktualnie w ferworze przedświątecznych zakupów, z czego sporą część robimy przez Internet. W których miastach mieszkańcy wydają na nie najwięcej, w jakich województwach robią je najczęściej, w końcu kto pada ofiarą nieuczciwych sprzedawców sklepów online? Na te i wiele innych pytań odpowiada raport „Nawyki e-zakupowe Polaków w 2024 roku” przygotowany przez jedną z najprężniej działających agencji SEO w Polsce.
Jak wynika z analizy Głównego Urzędu Statystycznego „Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2023 roku”, w ubiegłym roku zakupów przez Internet w Polsce dokonało 64,3% osób w wieku 16-74 lata. To bardzo istotny wskaźnik, zwłaszcza dla firm świadczących usługi z zakresu szeroko rozumianego e-commerce. Jedna z nich postanowiła zgłębić temat i przeprowadziła własne badanie, które miało szczegółowo opisać zachowania i preferencje Polaków kupujących w Internecie.
Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI na próbie 1010 respondentów w pierwszym kwartale 2024 roku. Respondenci odpowiedzieli na dziewięć pytań dotyczących między innymi tego, jak często kupują przez Internet, ile wydają na takie zakupy w ciągu miesiąca, jak drogi był ich jednorazowy zakup w sieci oraz czego najbardziej obawiają się podczas takich transakcji. Zostali poproszeni także o opisanie swoich preferencji zakupowych w kontekście zakupów online.
Wydajemy sporo, ale w granicach rozsądku
Ponad 40% Polaków przeznaczyło na zakupy w Internecie powyżej tysiąca złotych miesięcznie, z czego około 9% od dwóch do pięciu tysięcy złotych. Najchętniej wydawali katowiczanie – niemal 13% z nich zadeklarowało wydatki na zakupy online na poziomie powyżej 1000 złotych miesięcznie. Tuż za nimi, z niewielką stratą, uplasowali się mieszkańcy Szczecina, Poznania, Bydgoszczy i Wrocławia. Mniej chętni do wydawania dużych kwot byli warszawianie, gdańszczanie i białostoczanie.
Jak zauważyli twórcy badania, pierwsze miejsce Katowic w tym zestawieniu pokrywało się z danymi przekazanymi przez Główny Urząd Statystyczny w 2023 roku, który odnotował, że to właśnie w Katowicach Polacy mogli liczyć na najwyższe zarobki w Polsce, wynoszące średnio 9 161,55 złotych brutto. Korelację widać także pomiędzy niechęcią mieszkańców Białegostoku do wydatków online a ich średnim wynagrodzeniem za pracę. Według danych GUS właśnie tam, w ubiegłym roku, zarabiało się najmniej – średnio 6 013,24 złotych brutto miesięcznie.
Co trzeci Polak został oszukany podczas zakupów online
Ponad 90% Polaków sprawdziło przed zakupem opinie na temat danego produktu, z czego niemal każdy gdańszczanin (97% robiących zakupy online). Najmniej chętnie opinie sprawdzali mieszkańcy Mazowsza, choć wynik i tak był bardzo dobry, bo przekroczył 83%. Ciekawy okazał się podział na grupy wiekowe, które dokonały tego typu weryfikacji. Wyniki badania pokazały, że 90,2% osób w wieku 30-39 lat zadeklarowało, że korzystało z opinii zamieszczonych przez pozostałych użytkowników Internetu (z czego 20,1% czasami). Sytuacja wyglądała niemal identycznie w grupie osób w wieku 40-49 lat. Sporą zmianę widać dopiero w grupie tak zwanych Silversów. Tylko 84,8% osób w wieku 50-59 lat zwróciło uwagę na opinie innych (z czego 25,8% czasami).
Weryfikowanie opinii o produkcie lub sklepie przed dokonaniem zakupu, to bardzo dobry nawyk, ale należy pamiętać, że recenzje te nie zawsze są prawdziwe. Nieuczciwe praktyki miała ukrócić wprowadzona w życie 1 stycznia 2023 roku unijna dyrektywa OMNIBUS, między innymi nakładająca na właścicieli sklepów internetowych obowiązek weryfikowania wystawionych opinii przed upublicznieniem. Na chwilę obecną nie istnieją jednak żadne regulacje prawne ani wytyczne co do tego, jak prawidłowo weryfikować opinie na temat zakupionego w sieci produktu lub usługi.
Problem z opiniami i nieuczciwymi praktykami ze strony internetowych sprzedawców pokazały cytowane badania. Blisko 30% kupujących w Internecie chociaż raz padło ofiarą oszustwa. Najczęściej byli to mieszkańcy Białegostoku oraz Warszawy (prawie 40% ankietowanych), najrzadziej katowiczanie (niespełna 23%). Warto zwrócić uwagę, że grupą, która najczęściej dała się złapać na metody internetowych przestępców, były osoby w wieku 50+ (37%) oraz 30-49 lat (ok. 30%).
Cena jest ważna, inflacja też robi swoje
Średnio co drugi z nas, robiąc zakupy w Internecie, zwraca uwagę na cenę. Ich weryfikację ułatwiają wszelkiego rodzaju porównywarki cen, z których coraz chętniej korzystamy. Najbardziej wyrobiony nawyk sprawdzania cen przed zakupami online wykazali mieszkańcy Gdańska i Krakowa (odpowiednio 58,3% i 57,1%). Wyraźnie najmniej istotne było to dla bydgoszczan – tylko nieco ponad 42% z nich sprawdzało cenę przed dokonaniem zakupu. Cena była głównym czynnikiem zakupowym dla osób w wieku 18-29 lat (61,3%). Wykazały one wyraźną tendencję do wybierania najtańszych produktów oraz szukania promocji. To samo dotyczyło osób w wieku 60+, co można wiązać z niestabilną sytuacją finansową powodowaną między innymi niskimi dochodami. Z wiekiem Polacy coraz mniej zwracają uwagę na koszt kupowanego towaru. Z badania wynikło, że było to istotnym czynnikiem dla 51,9% osób w wieku 30-39 lat, 47,8% osób w wieku 40-49 lat i 42,4% osób w wieku 50-59 lat.
Nie da się ukryć, że inflacja zdecydowanie wpłynęła na segment zakupów internetowych. Jak pokazało badanie, ponad 40% ankietowanych przyznało, że starało się ograniczać swoje wydatki lub szukać tańszych zamienników. 5,5% zbadanych, częściej niż przed inflacją, korzystało z promocji i programów lojalnościowych. Szybki wzrost cen najbardziej dał się we znaki mieszkańcom Poznania. 93,1% mieszkańców stolicy Wielkopolski przyznało, że pod wpływem inflacji zmieniło swoje nawyki zakupowe. Na drugim miejscu znalazł się Białystok (90,3%), a podium zamknęła Łódź (89,3%). Inflacja najmniej wpłynęła na zakupy mieszkańców Warszawy i Gdańska, choć i tak trudno mówić tutaj o jej nieistotności. 82,2% warszawiaków i 78,8% gdańszczan musiało zmienić dotychczasowe przyzwyczajenia dotyczące kupowania w sieci.
Źródło: IP
