Dla jednostek samorządu terytorialnego udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych to istotne źródło dochodów. To niebagatelne znaczenie dla realizacji zadań publicznych, w tym zadań inwestycyjnych. Jednak jak przeczytać można w najnowszej publikacji Związku Powiatów Polskich, całkowita kwota spadku wpływów z PIT w I półroczu roku 2020 w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego wyniosła ponad miliard złotych.
Publikacja autorstwa ekspertów ZPP – Bernadety Skóbel i Rafała Rudki – w sposób szczegółowy przedstawia analizę sytuacji finansowej powiatów i miast na prawach powiatu w dobie COVID-19, skupiając się właśnie na wpływach z podatku PIT. Wnioski nie są optymistyczne.
Spadek wpływu z PIT w I półroczu 2020 roku (w porównaniu do I półrocza roku 2019) to bowiem 7,37%, co jedynie w ujęciu nominalnym daje kwotę ponad miliarda złotych. Powołując się na dokładne dane – w powiatach ziemskich spadek wyniósł 180 813 014 zł, natomiast dla miast na prawach powiatu 882 526 974 zł.
Analiza sytuacji finansowej powiatów i miast na prawach powiatu dokonana w publikacji, zawiera również bardzo istotny aspekt, mianowicie fakt, że samorządy ponoszą wyższe koszty wykonywania zadań publicznych przy znaczącym spadku jednego z podstawowych źródeł dochodu jakim jest wpływ z PIT. Na sytuację finansową trzeba bowiem patrzeć szerzej i brać pod uwagę również wzrost minimalnego wynagrodzenia o 15,56%, jaki miał miejsce w analizowanym czasie. Przeciętne wynagrodzenie w I kwartale 2020 r. wzrosło o 7,69% w porównaniu do I kwartału roku 2019. Dodatkowo ceny towarów i usług konsumpcyjnych w czerwcu 2020 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ubiegłego roku wzrosły o 3,3%.
Powyższe czynniki bezpośrednio wpływają na stan finansów samorządów – to bowiem one bezpośrednio ponoszą wzrost kosztów osobowych jak i kosztów realizacji zadań zlecanych na zewnątrz.
Autorzy publikacji zwracają uwagę, że wysokość dochodów z PIT to nie tylko kryzys wywołany pandemią ale też zmiany w prawie podatkowym, jak choćby z opodatkowania wynagrodzeń osób do 26 roku życia.
Ze szczegółową analizą sytuacji finansowej powiatów i miast na prawach powiatu w związku z COVID na przykładzie wpływów z PIT można zapoznać się tutaj.
