22 lutego weszły w życie nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania na czas określony. Inne są limity ich zawierania. Zasady te nie dotyczą jednak wszystkich umów o pracą na czas określony.

Stosunek pracy pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę nawiązuje się na czas nieokreślony lub na czas określony. Mówi o tym ustawa o pracownikach samorządowych w art. 16.

Dla pracowników samorządowych zatrudnionych na umowach terminowych ważną może okazać się ostatnia nowelizacja kodeksu pracy. Chodzi o ustawę z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r. poz. 1220).

33 miesiące...

To przez nią nie obowiązuje już zasada, że trzecia umowa o pracę na czas określony zawierana po sobie przekształca się automatycznie w bezterminową. W to miejsce wprowadzone zostały limity czasowe takich umów. Zgodnie z nimi okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami (pracownik i pracodawca), nie może przekraczać 33 miesięcy. To nowość, gdyż do tej pory nie było w kodeksie pracy żadnych ograniczeń czasowych co do długości trwania umów. W efekcie zawierano je np. 10 lat. Dziś maksymalny okres trwania etatu na czas określony wynosi 2 lata i 9 miesięcy.

Uwaga! Trzeba przy tym pamiętać, że przy zatrudnieniu w samorządzie nadal obowiązuje ograniczenie czasu trwania pierwszej umowy o pracę zawarte w art. 16 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych. Oznacza to, że w przypadku osób podejmujących po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym, umowę o pracę zawiera się na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy.

... lub czwarta umowa

Znowelizowane przepisy kodeksu pracy stanowią ponadto, że łączna liczba umów na czas określony nie może być większa niż trzy. Przekroczenie limitów czasowych i liczbowych jest równoznaczne z przekształceniem umowy terminowej w bezterminową. Następuje to z chwilą gdy rozpoczyna się 34-ty miesiąc trwania umowy lub w momencie kiedy miałaby zacząć obowiązywać czwarta umowa.

Inaczej z zastępcą i asystentem

Od tej zasady przewidziane są wyjątki. Limity kodeksowe nie dotyczą umów podpisywanych na czas zastępstwa. Tak samo jest w umowami zawieranymi w celu wykonywania prac dorywczych lub sezonowych oraz z angażami sporządzanymi do realizowania prac wykonywanych przez okres kadencji (doradcy i asystenci).

Wyjątkiem jest też sytuacja, gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie, które powodują, że zawarcie takiej a nie innej umowy w danym przypadku jest niezbędne. Decyzja pracodawcy jest zatem w tym zakresie uznaniowa. Jednakże, aby nie była zupełnie niekontrolowana, pracodawca będzie musiał o tych obiektywnych przesłankach poinformować inspekcję pracy – i to już przy podpisywaniu umowy z pracownikiem. Ma to uchronić zatrudnionego przed ewentualnymi nadużyciami ze strony pracodawcy.

Wymówienie minimum dwa tygodnie

W kodeksie pracy zmieniły się także reguły dotyczące wypowiadania umów. Do tej pory przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogły przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego ich rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Zatem dwa tygodnie mogło wynosić zarówno wymówienie umowy zawartej na 12 miesięcy, jak i na 12 lat, co z pewnością nie dawało poczucia bezpieczeństwa zatrudniania tym, którzy długo pracowali w jednym miejscu.

Od 22 lutego br. okresy wypowiedzenia umów terminowych zostały zrównane z tymi, które przewidziane są dla umów bezterminowych. A zatem wymówienie wynosi:

•          dwa tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

•          miesiąc, jeżeli pracownik pracował co najmniej 6 miesięcy;

•          trzy miesiące, jeżeli pracownik pracował co najmniej 3 lata.

Do 21 lutego br. ustawa o pracownikach samorządowych przewidywała, że umowę pracę z pracownikiem zatrudnianym w samorządzie po raz pierwszy obejmowało dwutygodniowe wypowiedzenie - niezaleznie od tego, czy taka klauzula była wpisana w umowie czy nie. Nowelizacja kodeksu pracy uchyliła ten zapis - ma to jednak jedynie charakter porządkowy. Od 22 lutego okres wypowiedzenia dla wszystkich umów trwających krócej niż pół roku wynosi bowiem dwa tygodnie - na podstawie kodeksu pracy.