We wtorek, 9 grudnia, odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Systemu Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W porządku obrad znalazły się trzy punkty.
Ma wpływ czy nie ma?
Dłuższą dyskusję wywołał punkt dotyczący rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od Nagrody Solidarności im. Lecha Wałęsy. Jak wynika z Oceny Skutków Regulacji do projektu, zaniechanie poboru podatku w drodze rozporządzenia ma spowodać, że Nagrody otrzymane przez laureatów nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym.
Korporacje samorządowe nie wnosiły uwag do dokumentu. Na posiedzeniu mec. Bernadeta Skóbel ze Związku Powiatów Polskich zgłosiła jednak wątpliwości, jakie budzi zapis w Ocenie Skutków Regulacji mówiący o tym, że projekt będzie miał wpływ na dochody jednostek samorządu terytorialnego w 2027 r.
– Jak państwo traktujecie zaniechanie poboru podatków w kontekście dochodów jednostek samorządu terytorialnego? – pytała – W Ocenie Skutków Regulacji do tego projektu wskazaliście państwo, że to rozporządzenie będzie miało wpływ na wysokość dochodów jednostek samorządu terytorialnego za 2 lata. Natomiast, przykładowo, w projekcie rozporządzenia dotyczącego zaniechania poboru podatku od niektórych dochodów spółek kapitałowych, powstałych z przekształcenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w ocenie skutków regulacji wskazaliście państwo, że projekt nie będzie miał wpływu na jednostki samorządu terytorialnego, dlatego że dochody samorządu są liczone od dochodu, a nie od podatku. Tak jak to rzeczywiście wynika z ustawy. Sama ustawa mówi o tym, że mają oczywiście wpływ na zmniejszenie naszych dochodów zwolnienia podatkowe, a nie zaniechanie poboru podatku. Prośba o informacje, czy zaniechanie poboru podatku wpływa czy nie wpływa na nasze dochody i dlaczego w różnych ocenach skutków regulacji do różnych projektów pojawiają się sprzeczne informacje.
Iwona Molenda-Detyna z Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów zastrzegła, że może wypowiadać się jedynie co do tych projektów, które przygotowuje jej Departament i potwierdziła, że zgodnie z jego stanowiskiem, zaniechanie poboru podatku dochodowego, o jakim mowa w dokumencie, może wpłynąć na dochody JST w przyszłości. Taką ocenę przyjął również, zapytany o opinię, Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Marek Wiewióra.
– Jeżeli przyjąć tę interpretację, którą państwo dzisiaj prezentujecie, to każdy następny tego typu ruch – w związku z tym, że te dochody nie będą brane pod uwagę w ogóle, bo nie będzie zeznania podatkowego – jest cudownym obejściem tej idei, które nam towarzyszyła przy tworzeniu ustawy o dochodach. Jeżeli przyjąć tę interpretację to oznacza, że wcześniejsze OSR-y były błędne; że te wszystkie potencjalne zmiany, które akceptowaliśmy, oznaczały dla nas wprost osłabienie naszych dochodów – komentował Marek Wójcik.
Iwona Molenda-Detyna zapewniła, że rozwiązanie przyjęte przez resort nie jest próbą obchodzenia ustawy o dochodach JST. Ostatecznie Zespół odstąpił od rekomendowania opinii do projektu. Strona samorządowa zwróciła się z prośbą do Ministerstwa Finansów o przedstawienie na piśmie stanowiska prawnego, które uzasadniałoby, dlaczego zaniechanie poboru podatku wpływa na dochód jednostek samorządu terytorialnego oraz o informacje o tym, w jakich przypadkach podatnicy składają, a w jakich przypadkach nie składają deklaracji podatkowych, z których wynika wysokość dochodu. Jeśli korporacje samorządowe otrzymają pismo do wtorku, przedyskutują swoje stanowisko i przedstawią opinię na najbliższym posiedzeniu plenarnym Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Inne sprawy poruszone na posiedzeniu
Zespół – upoważniony przez KWRiST do wydania opinii wiążącej – nie zaopiniował projektu rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego z powodu braku otrzymania przez stronę samorządową wersji projektu po uzgodnieniach międzyresortowych. Jeśli korporacje samorządowe otrzymają zaktualizowany projekt, zaopiniują go w trybie obiegowym. Żadna z organizacji nie zgłaszała uwag merytorycznych do dokumentu.
W sprawach różnych pojawiło się kilka pytań ze strony uczestników spotkania.
M.in. Jacek Brygman ze Związku Gmin Wiejskich poruszył temat przekierowania części dochodów z tytułu opłaty paliwowej na rzecz infrastruktury drogowej gmin, powiatów i województw. Sprawa zostanie przekazana przez Marka Wiewiórę Wiceminister Hannie Majszczyk. Strona samorządowa liczy na uzyskanie odpowiedzi na kolejnym posiedzeniu Zespołu.
Marek Wójcik przypomniał o kwestii potencjalnego wyrównania jednostkom samorządu terytorialnego dochodów na rok 2026 do poziomu nie mniejszego niż 4%. W odpowiedzi Marek Wiewióra poinformował, że resort oczekuje od strony samorządowej pisma z konkretną propozycją. Środki na ten cel będą miały pochodzić z rezerwy subwencyjnej na uzupełnienie dochodów JST w roku 2026 r. (art. 34 ustawy o dochodach JST), choć strona samorządowa liczyła na to, że będą to środki spoza rezerwy.
