Zgodnie z zobowiązaniami przyjętymi w Traktacie Akcesyjnym do 31 grudnia 2015 roku na obszarze Polski muszą być w pełni stosowane przepisy dotyczące odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych określonych w dyrektywie 91/271/EWG. Instrumentem koordynującym działania umożliwiające osiągnięcie tego celu jest Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska skierowane zostały: sprawozdanie z jego wykonania w latach 2008-2009 oraz kolejna – trzecia już – jego aktualizacja.
Zgodnie ze sprawozdaniem:- w 2008 r. na terenie aglomeracji wybudowano 4849,5 km sieci kanalizacyjnej, w tym 3662 km sieci grawitacyjnej. Zmodernizowano 327 km sieci istniejącej, a w wyniku realizacji inwestycji związanych z budową sieci liczba korzystających z usług kanalizacyjnych wzrosła o 304 542 osoby, zaś w 2009 r. na terenie aglomeracji wybudowano 6202,7 km sieci kanalizacyjnej, w tym 4745 km sieci grawitacyjnej. Zmodernizowano 349 km sieci istniejącej, a w wyniku realizacji inwestycji związanych z budową sieci liczba korzystających z usług kanalizacyjnych wzrosła o kolejne 325 946 osoby;
- w latach 2008 - 2009 przeprowadzono 227 inwestycji w zakresie modernizacji i/lub rozbudowy oczyszczalni ścieków komunalnych. W tym okresie wybudowano również 47 nowych oczyszczalni ścieków. W ramach przeprowadzonych działań wzrosła przepustowość oczyszczalni ścieków o 173 073 m3/d;
- ilość wytworzonej suchej masy osadów ściekowych z oczyszczalni ścieków w latach 2008 - 2009 wyniosła 1 183,8 tys. ton;
- nakłady finansowe poniesione w latach 2008 – 2009 na budowę, rozbudowę i/lub modernizację oczyszczalni ścieków oraz budowę i modernizację sieci kanalizacyjnej wyniosły około 11,8 mld zł., z czego 69 % wydatkowano na budowę sieci a 31 % na inwestycje związane z oczyszczalniami. Największy udział w finansowaniu inwestycji w zakresie gospodarki ściekowej mają środki własne gmin i wynoszą prawie 40% ogólnej wartości nakładów finansowych oraz fundusze zagraniczne stanowiące prawie 32%;
- na podstawie analizy danych oszacowano, że procent redukcji ładunku zanieczyszczeń biodegradowalnych w ściekach oczyszczonych wyniesie około 78%. Daje to szansę osiągnięcia celu pośredniego – 86% całkowitego ładunku ścieków ulegających biodegradacji w dniu 31 grudnia 2010 roku.
W roku 2009 opóźnienia w terminowej realizacji zadań zgłosiły 103 aglomeracje. Najwięcej opóźnionych aglomeracji jest w województwie wielkopolskim (15), niewiele mniej w województwach: dolnośląskim i małopolskim (po 12) oraz mazowieckim (11). Najbardziej terminowo zadania realizują gminy z województwa opolskiego – tutaj opóźnienie zgłosiła 1 gmina. Opóźnione gminy mogą liczyć się z koniecznością wnoszenia kar administracyjnych oraz opłat podwyższonych w wyniku nie zrealizowania przez aglomeracje inwestycji w terminie zapisanym w Programie. Aby uniknąć tego skutku – prowadzącego do zmniejszenia się ilości środków na dokończenie inwestycji – prowadzone są obecnie prace mające na celu odroczenie konieczności opłat podwyższonych (pięciokrotnie) i kar administracyjnych do 2015 roku. Jednocześnie opracowania została Aktualizacja – w zakresie zmian terminów dla aglomeracji powyżej 15000 RLM, które nie wykonają inwestycji do końca 2010 roku.
Zmiany terminów zakończenia inwestycji dotyczą 126 aglomeracji (oznacza to, że liczba aglomeracji zgłaszających opóźnienia wzrosła w 2010 roku w stosunku do roku 2009), w tym:
a) 19 aglomeracji powyżej 100 000 RLM – łączny ładunek zanieczyszczeń – 6 864 708 RLM,
b) 103 aglomeracji z przedziału 15 000 – 100 000 RLM – łączny ładunek zanieczyszczeń – 3 285 273 RLM,
c) 4 aglomeracji z przedziału 2 000 – 15 000 RLM – łączny ładunek zanieczyszczeń – 43 551 RLM.
Aglomeracje te miały osiągnąć efekt oczyszczania ścieków do końca 2010 roku. Tymczasem zgodnie z przedłożoną aktualizacją:
a) w 13 aglomeracjach zakończenie inwestycji nastąpi w 2011 r.,
b) w 17 aglomeracjach w 2012 r.,
c) w 20 aglomeracjach w 2013 r.,
d) w 6 aglomeracjach w 2014 r.,
e) w 62 aglomeracjach dopiero w 2015 r.
Pozostaje mieć nadzieję, że termin roku 2015 zostanie dotrzymany…
