Rada Ministrów przyjęła strategię zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2013-2016, przedłożoną przez ministra finansów.

Celem Strategii jest minimalizacja kosztów obsługi długu sektora finansów publicznych z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących poziomu ryzyk: refinansowania, kursowego, stopy procentowej, płynności budżetu państwa i innych, w tym ryzyka kredytowego i operacyjnego oraz czasowego rozkładu kosztów obsługi długu. Dokument obejmuje horyzont czterech lat (2013-2016) i zawiera strategię zarządzania długiem Skarbu Państwa (SP) oraz strategię oddziaływania na pozostały dług sektora finansów publicznych.

Jak informuje KPRM zarządzanie długiem publicznym odbywa się na dwóch poziomach. Po pierwsze w szerszym znaczeniu - jest elementem polityki fiskalnej, w której podejmowane są decyzje o tym, jaka część wydatków państwa ma być finansowana poprzez zaciąganie długu, czyli jaka będzie wielkość długu publicznego. Po drugie, w węższym znaczeniu, oznacza sposób finansowania potrzeb pożyczkowych państwa oraz kształtowanie struktury długu, a więc wybór rynków, instrumentów i terminów emisji.

Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, przekroczenie przez relację państwowego długu publicznego (PDP) do PKB progu 50 proc. w 2011 r. oznacza konieczność przyjęcia w ustawie budżetowej na 2013 r. relacji deficytu budżetowego do dochodów nie wyższej niż założona w budżecie na 2012 r. Relację tę w ustawie na 2012 r. ustalono na poziomie 11,9 proc., ten sam poziom 11,9 proc. przyjęto w projekcie ustawy budżetowej na 2013 r. Ograniczenie to będzie oddziaływać na budżety kolejnych lat.

Poziom relacji PDP do PKB w latach 2013-2016 będzie się zmniejszać i obniży się poniżej 50 proc. w 2016 r. Malejąca tendencja wystąpi również w relacji długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (general government) do PKB – w okresie wyznaczonym przez Strategię ma ona wynieść 52,0 proc.

Strategia na lata 2013-2016 zakłada wzrost relacji kosztów obsługi długu SP do PKB z 2,4 proc. w 2011 r. do 2,7 proc. w 2012 r. Już w następnych latach relacja ta ma się sukcesywnie obniżać do 2,2-2,3 proc. w 2016 r.

W Strategii na lata 2013-2016 przyjęto następujące założenia makroekonomiczne: realny wzrost PKB w 2013 - 2,2 proc., w 2014 r. – 2,5 proc., w 2015 r. – 3,5 proc., w 2016 – 4,0 proc. PKB natomiast w cenach bieżących: 2013 r. – 1 688,3 mld zł, w 2014 r. – 1 769,5 mld zł, w 2015 r. – 1 875,7 mld zł i w 2016 r. – 1,998,9 mld zł. Inflacja będzie kształtowała się odpowiednio: 2013 – 2,7 proc., 2014 – 2,3 proc., 2015 – 2,5 proc., 2016 – 2,5 proc.

Dług publiczny i koszty jego obsługi

Państwowy dług publiczny:

• rok 2012 – 845,8 mld zł, w relacji do PKB - 52,4 proc.,
• rok 2013 – 867,6 mld zł, w relacji do PKB – 51,4 proc.,
• rok 2014 – 893,3 mld zł, w relacji do PKB – 50,5 proc.,
• rok 2015 – 941,5 mld zł, w relacji do PKB – 50,2 proc.,
• rok 2016 – 991,4 mld zł, w relacji do PKB - 49,6 proc.

Dług sektora general government

• rok 2012 – 894,7 mld zł, w relacji do PKB – 55,5 proc.,
• rok 2013 – 920,9 mld zł, w relacji do PKB – 54,5 proc.,
• rok 2014 – 944,8 mld zł, w relacji do PKB – 53,4 proc.,
• rok 2015 – 990,0 mld zł, w relacji do PKB – 52,8 proc,
• rok 2016 – 1 039,0 mld zł, w relacji do PKB – 52,0 proc.

Wydatki z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa

• rok 2012 – 43,0 mld zł, w relacji do PKB – 2,67 proc.,
• rok 2013 – 43,5 mld zł, w relacji do PKB – 2,58 proc.,
• rok 2014 – 42,3-42,8 mld zł, w relacji do PKB – 2,39-2,42 proc.,
• rok 2015 – 42,5-44,0 mld zł, w relacji do PKB – 2,27-2,34 proc.,
• rok 2016 – 43,4-45,4 mld zł, w relacji do PKB – 2,17-2,27 proc.

W dokumencie określono, że podstawowym rynkiem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy, natomiast środki pozyskiwane na rynkach międzynarodowych będą w sposób istotny uzupełniały finansowanie krajowe. Udział długu w walutach obcych nie będzie przekraczać 30 proc. Priorytetem polityki emisyjnej ma być budowanie dużych i płynnych emisji o stałym oprocentowaniu, dotyczy to rynku krajowego oraz rynków euro i dolara.

Przyjęto, że średnia zapadalność długu ogółem powinna zwiększyć się do co najmniej 4,5 roku, a średnia zapadalność tego długu powinna utrzymywać poziom nie niższy niż 5 lat. Zapadalność długu krajowego – w przedziale 2,5-3,5 roku.

KPRM informuje także, że zagrożenia dla realizacji Strategii będą związane przede wszystkim z: odmienną od zakładanej sytuacją makroekonomiczną w Polsce (wolniejszy wzrost PKB, wyższe stopy procentowe i wahania kursu walutowego), uwarunkowaniami międzynarodowymi, chodzi o wpływ kryzysu zadłużeniowego na gospodarki Europy i USA i odpływem kapitału pożyczkowego w kierunku inwestycji na rynkach bazowych. Zagrożeniem może być także ryzyko przekroczenia progu 55 proc. relacji długu publicznego do PKB oraz progu 60 proc. relacji długu sektora general government (m.in. wyższy poziom potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, niższy kurs złotego, duży przyrost zadłużenia innych niż SP podmiotów sektora finansów publicznych, przede wszystkim jednostek samorządu terytorialnego, czy konieczność wykonania poręczeń lub gwarancji udzielanych przez sektor finansów publicznych).

Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych jest, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, ustalana co roku przez ministra finansów, przedkładana Radzie Ministrów do zatwierdzenia, a następnie przedstawiana Sejmowi wraz z projektem ustawy budżetowej.

Źródło: KPRM